shary
Ana Kamp
Mrb, Bazilariniz belki benim bu ve diger konularimi diger sitelerde gormustur, bazilari benim tarafimdan ve bazilari da basjalari tarafindan copyalanmistir, Arkadaslardan yeni siteler onermelerini istemistim ve bana gelen sitelerden biri de bu site. yazilari burayada aktaracagim.
Bu Sitenin Gezi sitesi oldogundan Bazen gezi ile alakali diger topiclerimde (belki) bulunmayan yazilari buraya koya bilirim.
Diger topicler kac ay onceden basladiklari icin yazilari buraya hizlica aktarmaya calisacagim.
herhangi soru ve yardim icin ozel mesaj ve Emailden bana ulasabilirsiniz.
Shahram
---------------------------------------------------------------------------------------
Yazilan tarih:2008/10/18
Merhaba
Coktandir yeni bir konu acmak istiyordum ama malesef bu konunun hassas oldogundan, biraz gecikmeyle aciyorum. Bu konu Iran hakkinda olacak ama bu sefer Irana genel olarak bakacak. Yine bu konu bazi diger turkce forumlarda da acilacak,ayrica engilizce sitelerde ya acilmis yada acilacak, engilizce forumlarda diger iranlilar bu konuyu genel olarak ele aliyorlar ama turkce forumlarda malesef bu konuyu hic goremiyoruz.
Malesef bugun iran dunyada hic iyi tanitilmamis aksine kotu ve dogru olmayan seylerle tanitilmis! Irana gelen turistlerin 95% uzeri bir kesim iran`dan cok memnun ayriliyor ve iran onlarin karsisina bambaska bir ulke olarak cikiyor. Bugun iran o kadar kotu tanitilmis ki,bence biz 20 yil ugrassak bile bu imaji zor duzeltiriz.
En basit ornek vermek istesem Dunya (turk medyasi da dahil) medyasinin irana bakis acisi ve irani gostermek istedikleri imajin her gun halka gostermeleri! Bu is yillardan beri yapiliyor ve simdilerde o kadar etkili olmus ki irana gelmeyen- gormeyen birisi,Iran hakkinda o kadar gercek disi seyler soyliyor ki,ben iranli olmasam onun sozlerine inanacagim!
Bu topici acmaktan amacim turk dostlarimiza Iran,Iran tarih – kultur ve iran halkinin gercek imajini aktarmak. Tabiki sorunlar ve negative yonleri de buraya yazacagim.
Ayrica merak ettiginiz yada sormak istediginiz seyler olursa bilgim oldogu kadar sizin sorularizi yanitlarim,bilmesem digerlerinden sorup burada yanitlarim.
Ama herseyden once kac seyi hatirlatmak istiyorum:
1- turkcemin kotu olmasindan dolayi beni affedin, ayrica yazilarimda ş ve ç kullanamiyorum (yazmak cok zaman aliyor)
2- Malesef bir forumda bazi sorunlar yasadigim icin (bazilari topici kapattirmak istediler) bazi sozlere hic bir yanit vermeyecegim ta forum yoneticeri gerekeni yapsinlar.
3- o forumda bazilar beni propaganda yapmakla sucladilar! Ben propaganda yapmak istesem bile o kadar vaktim az ki ona vakit bulamam ayrica orada`da sordum neden ve kime propaganda yapacagim? bu topicten hedefimi yukarida yazdim.
4- yazdigim ve koydogum resimler ve konular Bazilarina cok basit ve siradan gelebilir ama emin olun cogu kisiye yeniligi var, mesela benim gozumden irandaki kadin sorucu sayisinin coklogu normal ve siradan bir sey ama her gezi izleniminde bu konunun yazilmasi, iranin ne adar az ve kotu tanildiginin bir kaniti
5- benim kendi goruslerim (kendi goruslerimi yazdigim yerlerde belirtecegim) belki bazilarin gorusleriyle farkli olabilir,conki: ben olaylara daha cok siyasi (siyasete ilgimin cok oldogundan) ve real gozle bakarim, olaylara baska gozlerle bakmak istesek gercekten uzak ve kendimizi kandirmak olur! Ama digerlerin goruslerine saygi duyup burada o konu ustunde tartisa biliriz!
6- son olarak bu topic`de daha cok not olarak yazacagim, ve konular birbiriyle alakadar olmaya bilir, ayrica bu topicte cok sayida resim (ve video) kullanacagim.
Iran
Iran dendigi zaman akliniza ne gelir? Ben yanitliyim:
Geri kalmis – ac – col – herkesin vahsi ve barbar oldogu – seriyat bir regim – en az guvenligin olmadigi – herkesin asildigi ve kesildigi ve … bir yer:
Iran hakkinda genel bilgi:
resimi adi Iran Islam Jumhoriyeti
Cografya:
guneybati asya ulkelerindendir ve orta dogu (ki bence bu kelime yanlis) bolgesinde bulunmakta. İran, 1.648.195 km²’lik yüzölçümü ile Türkiye’nin komşuları arasında yüzölçümü Türkiye’den büyük olan tek ülke (turkiyenin 2 katindan fazla), yani alaskadan buyuk ve ingiltere – fransa – almanya – ispanya yüzölçümü toplamlarına eşit.
Iranda 180.200 km² ormanlik alan var,Iranin (ve bolgenin) en yuksek dagi Damavand (5671 M),Iranda 12 gul ve cok sayida nehir vardir ama gemi gecebilen tek nehri Karun (950 KM)
Sinir komsulari:
kuzeyden: ermenistan – azerbayjan jumhuriyeti (ve nahcivan) – hazar denizi (deniz yoluyla: Rusya – kazakistan ) – Turkmenistan
batidan: turkiye (499 KM) – Irak
guneyden: Pars korfezi – omman denizi (deniz yolundan: sudi arabistan – kuweyt – oman – BAE – Bahrain – qatar ve…)
dogudan: Afganistan – Pakistan
Iran 3200 Km yakin suya kiyisi vardir,bunlarin 2440 km pars korfezi ve oman denizine ve 740 km hazar denizinedir.
Iran simdi 30 bolge (eyelet) ayrilmistir:
1.Tehran
2.Kum
3.Merkezi
4.Kazvin
5.Gilan
6.Erdebil
7.Zencan
8.Doğu Azerbaycan
9.Batı Azerbaycan
10.Kürdistan
11.Hamedan
12.Kirmanşah
13.İlam
14.Luristan
15.Huzistan
16.Çaharmahal ve Bahtiyari
17.Kohkiluye ve Buyer Ahmed
18.Buşehr
19.Fars
20.Hürmüzgan
21.Sistan ve Belucistan
22.Kirman
23.Yezd
24.İsfahan
25.Semnan
26.Mazenderan
27.Gülistan
28.Kuzey Horasan
29.Razavi Horasan
30.Güney Horasan
Halk:
Iran nufusu 2006 yili itibariyle 71.000.000 civarindaydi ve yillik nufus artisi 1% kadar (iran nufus planlama konusunda dunyanin en basarili ulkelerinden biri),Irandaki yasama umut yaklasik 70 yil,bu rakam kadinlarda 72.4 ve erkeklerde 69.5 civarinda!
Iranin etnik yapisi:
51% farslar – 24 % azeriler – 2% turkmenler – 8% gileki ve mazandarani – 7% kurtler – 3% araplar – 2% lurlar – 2 % beluciler – 1 % ermeniler ve digeri ayri etnik goruplarina ayit.
Iran nufusunun 90 % sii musluman – 8 % sunni musluman – 2 % diger din mensublari (bazi kaynaklar 89% - 9 % - 2% belirtir)
Iranda 20 dil ve 110 aksam konusulmakta ama resmi dil (ki herkes bilir ve konusur) Farsca,Farsca dunyanin halen konusulan en eski ve koklu dillerinden biri.
Ekonomi:
Iran petrol rezervleri acisindan dunyanin 2. ulkesi,ayrica dogal gaz rezervleri acisindan da dunyanin 2. ulkesi, Cok zengin maden - Komur - tas yataklarida vardir.
Iranin ekonimisi petrole dayali bir ekonomi ama son yillarda tarim,hayvancilik,maden ,kimya,araba sanayisi, agir sanayi ,kaya ve taslar acisindan da gelismekte ve petrolon payini azaltmayi dosuniyor,BM acisindan iran ekonomisi yari-gelismis bir ekonomi, iranin dis borcu 2007 yilina kadar 13.5 Milyar $ civarinda.
Tarih:
Iran kelimesi eski Airya ve Eran kelimesinden gelir.iran airya nama yani asil halkin vatani kelimesinden gelir. Iran = Ariyalilarin vatani (yeri). Iran,iranin icinde hep iran olarak bilinirdi ama disarida 1930 kadar Persia olarak tanilirdi, Ama iranin istegi uzerine o zamandan beri iran olarak anildi.Simdilerde (iran devleti yada baskalari tarafindan ) yapilan fuarlarda sikca Persia kelimesine rastlaya bilirsininz.
Iran tarihi o kadar buyuk bir tarih ki burada yazamam bile,merak edenler internetten arastirip ogrenebilir.Iran tarihi en az 7000 yil oncesine dayanir (ariyalilarin irana gelmeden once).
Ben gelecek bolumde sadece begendiyim 2 buyuk padisah: Kurus (kirus – Cirus) ve Darius hakkinda yazacagim.
Iran Haritasi:
Iran Ulkesi Hakhamenishiler zamaninda (500 M.O.):
Iran Ulkesi Sasaniler zamaninda:
Iran Ulkesi Safaviler zamaninda:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Map_Safavid_persia.png
Yazan: Shahram
Bu Sitenin Gezi sitesi oldogundan Bazen gezi ile alakali diger topiclerimde (belki) bulunmayan yazilari buraya koya bilirim.
Diger topicler kac ay onceden basladiklari icin yazilari buraya hizlica aktarmaya calisacagim.
herhangi soru ve yardim icin ozel mesaj ve Emailden bana ulasabilirsiniz.
Shahram
---------------------------------------------------------------------------------------
Yazilan tarih:2008/10/18
Merhaba
Coktandir yeni bir konu acmak istiyordum ama malesef bu konunun hassas oldogundan, biraz gecikmeyle aciyorum. Bu konu Iran hakkinda olacak ama bu sefer Irana genel olarak bakacak. Yine bu konu bazi diger turkce forumlarda da acilacak,ayrica engilizce sitelerde ya acilmis yada acilacak, engilizce forumlarda diger iranlilar bu konuyu genel olarak ele aliyorlar ama turkce forumlarda malesef bu konuyu hic goremiyoruz.
Malesef bugun iran dunyada hic iyi tanitilmamis aksine kotu ve dogru olmayan seylerle tanitilmis! Irana gelen turistlerin 95% uzeri bir kesim iran`dan cok memnun ayriliyor ve iran onlarin karsisina bambaska bir ulke olarak cikiyor. Bugun iran o kadar kotu tanitilmis ki,bence biz 20 yil ugrassak bile bu imaji zor duzeltiriz.
En basit ornek vermek istesem Dunya (turk medyasi da dahil) medyasinin irana bakis acisi ve irani gostermek istedikleri imajin her gun halka gostermeleri! Bu is yillardan beri yapiliyor ve simdilerde o kadar etkili olmus ki irana gelmeyen- gormeyen birisi,Iran hakkinda o kadar gercek disi seyler soyliyor ki,ben iranli olmasam onun sozlerine inanacagim!
Bu topici acmaktan amacim turk dostlarimiza Iran,Iran tarih – kultur ve iran halkinin gercek imajini aktarmak. Tabiki sorunlar ve negative yonleri de buraya yazacagim.
Ayrica merak ettiginiz yada sormak istediginiz seyler olursa bilgim oldogu kadar sizin sorularizi yanitlarim,bilmesem digerlerinden sorup burada yanitlarim.
Ama herseyden once kac seyi hatirlatmak istiyorum:
1- turkcemin kotu olmasindan dolayi beni affedin, ayrica yazilarimda ş ve ç kullanamiyorum (yazmak cok zaman aliyor)
2- Malesef bir forumda bazi sorunlar yasadigim icin (bazilari topici kapattirmak istediler) bazi sozlere hic bir yanit vermeyecegim ta forum yoneticeri gerekeni yapsinlar.
3- o forumda bazilar beni propaganda yapmakla sucladilar! Ben propaganda yapmak istesem bile o kadar vaktim az ki ona vakit bulamam ayrica orada`da sordum neden ve kime propaganda yapacagim? bu topicten hedefimi yukarida yazdim.
4- yazdigim ve koydogum resimler ve konular Bazilarina cok basit ve siradan gelebilir ama emin olun cogu kisiye yeniligi var, mesela benim gozumden irandaki kadin sorucu sayisinin coklogu normal ve siradan bir sey ama her gezi izleniminde bu konunun yazilmasi, iranin ne adar az ve kotu tanildiginin bir kaniti
5- benim kendi goruslerim (kendi goruslerimi yazdigim yerlerde belirtecegim) belki bazilarin gorusleriyle farkli olabilir,conki: ben olaylara daha cok siyasi (siyasete ilgimin cok oldogundan) ve real gozle bakarim, olaylara baska gozlerle bakmak istesek gercekten uzak ve kendimizi kandirmak olur! Ama digerlerin goruslerine saygi duyup burada o konu ustunde tartisa biliriz!
6- son olarak bu topic`de daha cok not olarak yazacagim, ve konular birbiriyle alakadar olmaya bilir, ayrica bu topicte cok sayida resim (ve video) kullanacagim.
Iran
Iran dendigi zaman akliniza ne gelir? Ben yanitliyim:
Geri kalmis – ac – col – herkesin vahsi ve barbar oldogu – seriyat bir regim – en az guvenligin olmadigi – herkesin asildigi ve kesildigi ve … bir yer:
Iran hakkinda genel bilgi:
resimi adi Iran Islam Jumhoriyeti
Cografya:
guneybati asya ulkelerindendir ve orta dogu (ki bence bu kelime yanlis) bolgesinde bulunmakta. İran, 1.648.195 km²’lik yüzölçümü ile Türkiye’nin komşuları arasında yüzölçümü Türkiye’den büyük olan tek ülke (turkiyenin 2 katindan fazla), yani alaskadan buyuk ve ingiltere – fransa – almanya – ispanya yüzölçümü toplamlarına eşit.
Iranda 180.200 km² ormanlik alan var,Iranin (ve bolgenin) en yuksek dagi Damavand (5671 M),Iranda 12 gul ve cok sayida nehir vardir ama gemi gecebilen tek nehri Karun (950 KM)
Sinir komsulari:
kuzeyden: ermenistan – azerbayjan jumhuriyeti (ve nahcivan) – hazar denizi (deniz yoluyla: Rusya – kazakistan ) – Turkmenistan
batidan: turkiye (499 KM) – Irak
guneyden: Pars korfezi – omman denizi (deniz yolundan: sudi arabistan – kuweyt – oman – BAE – Bahrain – qatar ve…)
dogudan: Afganistan – Pakistan
Iran 3200 Km yakin suya kiyisi vardir,bunlarin 2440 km pars korfezi ve oman denizine ve 740 km hazar denizinedir.
Iran simdi 30 bolge (eyelet) ayrilmistir:
1.Tehran
2.Kum
3.Merkezi
4.Kazvin
5.Gilan
6.Erdebil
7.Zencan
8.Doğu Azerbaycan
9.Batı Azerbaycan
10.Kürdistan
11.Hamedan
12.Kirmanşah
13.İlam
14.Luristan
15.Huzistan
16.Çaharmahal ve Bahtiyari
17.Kohkiluye ve Buyer Ahmed
18.Buşehr
19.Fars
20.Hürmüzgan
21.Sistan ve Belucistan
22.Kirman
23.Yezd
24.İsfahan
25.Semnan
26.Mazenderan
27.Gülistan
28.Kuzey Horasan
29.Razavi Horasan
30.Güney Horasan
Halk:
Iran nufusu 2006 yili itibariyle 71.000.000 civarindaydi ve yillik nufus artisi 1% kadar (iran nufus planlama konusunda dunyanin en basarili ulkelerinden biri),Irandaki yasama umut yaklasik 70 yil,bu rakam kadinlarda 72.4 ve erkeklerde 69.5 civarinda!
Iranin etnik yapisi:
51% farslar – 24 % azeriler – 2% turkmenler – 8% gileki ve mazandarani – 7% kurtler – 3% araplar – 2% lurlar – 2 % beluciler – 1 % ermeniler ve digeri ayri etnik goruplarina ayit.
Iran nufusunun 90 % sii musluman – 8 % sunni musluman – 2 % diger din mensublari (bazi kaynaklar 89% - 9 % - 2% belirtir)
Iranda 20 dil ve 110 aksam konusulmakta ama resmi dil (ki herkes bilir ve konusur) Farsca,Farsca dunyanin halen konusulan en eski ve koklu dillerinden biri.
Ekonomi:
Iran petrol rezervleri acisindan dunyanin 2. ulkesi,ayrica dogal gaz rezervleri acisindan da dunyanin 2. ulkesi, Cok zengin maden - Komur - tas yataklarida vardir.
Iranin ekonimisi petrole dayali bir ekonomi ama son yillarda tarim,hayvancilik,maden ,kimya,araba sanayisi, agir sanayi ,kaya ve taslar acisindan da gelismekte ve petrolon payini azaltmayi dosuniyor,BM acisindan iran ekonomisi yari-gelismis bir ekonomi, iranin dis borcu 2007 yilina kadar 13.5 Milyar $ civarinda.
Tarih:
Iran kelimesi eski Airya ve Eran kelimesinden gelir.iran airya nama yani asil halkin vatani kelimesinden gelir. Iran = Ariyalilarin vatani (yeri). Iran,iranin icinde hep iran olarak bilinirdi ama disarida 1930 kadar Persia olarak tanilirdi, Ama iranin istegi uzerine o zamandan beri iran olarak anildi.Simdilerde (iran devleti yada baskalari tarafindan ) yapilan fuarlarda sikca Persia kelimesine rastlaya bilirsininz.
Iran tarihi o kadar buyuk bir tarih ki burada yazamam bile,merak edenler internetten arastirip ogrenebilir.Iran tarihi en az 7000 yil oncesine dayanir (ariyalilarin irana gelmeden once).
Ben gelecek bolumde sadece begendiyim 2 buyuk padisah: Kurus (kirus – Cirus) ve Darius hakkinda yazacagim.
Iran Haritasi:
Iran Ulkesi Hakhamenishiler zamaninda (500 M.O.):
Iran Ulkesi Sasaniler zamaninda:
Iran Ulkesi Safaviler zamaninda:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Map_Safavid_persia.png
Yazan: Shahram
Benim yazilarim bilgilendirme amacli oldogundan alitnti almak serbesttir, Ama alinti alarken Lutfen yazinin tamamini aktarin ve kaynak gosterin Son zamanlarda digger sitelerde de yazilari genellikle eksik sekilde gormeye basladim, benim yazilarim simdilik:
Modifiyem
Aracforum
Trmilitary
Treconomy
Kanka
Geziyorumlari
Iran gezi
Gezenbilir
Birliknet
Donanim Haber
Sitelerinde, isteyen arkadaslar yeni siteleri ozel mesajla bana onerebilirler, uygun olmasi halinde O sitelere de eklerim.