Karavanda Araç İle Yaşam Aküsünün Bağlantı Metodları

  • Konuyu Başlatan: Konuyu başlatan EvliyaCelebi2 Tarih:
  • Başlangıç tarihi Yazılan Cevaplar:
  • Cevaplar 290
  • Okunma Sayısı: Görüntüleme 98,604

EvliyaCelebi2

Söz insanın aynasıdır..
Mesajlar
2,218
Tepkime Puanı
2,198
.

Aşağıda adresini verdiğim İngilizceden Türkçeye çevirebileceğiniz link, bu metodları gayet anlaşılır biçimde açıklamakta. Düşünün İngilizce ile Türkçe ayni dil gurubunda bile değil.

Birkaç sene evvel programların peltek çevirilerini hatırlarsanız artık kalitenin özellikle teknik konularda sevindirici olduğu görülmekte. Bence isabet %90 ın üzerinde sayılmalı..

Artık kısıtlı kaynaklara esir olmak zorunda olmamalıyız ?

Split Charging Guide - caravans, campervans, motorhomes, boats, vehicles


...
Yine pek sorun olmasa da biraz anlayışlı olmak gerekmekte. :yum:
Örn. Akü -> Pil olarak çevriliyor...

.
 
Son düzenleme:

Etiketler
.

Aşağıda adresini verdiğim İngilizceden Türkçeye çevirebileceğiniz link, bu metodları gayet anlaşılır biçimde açıklamakta. Düşünün İngilizce ile Türkçe ayni dil gurubunda bile değil.

Birkaç sene evvel programların peltek çevirilerini hatırlarsanız artık kalitenin özellikle teknik konularda sevindirici olduğu görülmekte. Bence isabet %90 ın üzerinde sayılmalı..

Artık kısıtlı kaynaklara esir olmak zorunda olmamalıyız ?

Split Charging Guide - caravans, campervans, motorhomes, boats, vehicles


...
Yine pek sorun olmasa da biraz anlayışlı olmak gerekmekte. :yum:
Örn. Akü -> Pil olarak çevriliyor...

.

Sayın Evliya Çelebi, verdiğiniz linki inceledim. Karavancıların derdine deva olabilecek konular, ancak, bu konuda deneyim ve alt yapısı olmayanların sonuca varması oldukça zor. Sizin, elektrik konusunda bilgi ve deneyimlerinizi biliyoruz. Bu konuda sizin yorumunuz ne olur onu merak ettim. Yani, yaşam akülerinin karavanın alternatöründen nasıl beslenmeli veya beslenmemeli ? Çünkü, avantajların yanısıra, dezavantajlar da var. Ne dersiniz, tavsiyeniz ?
 


.

Elektrik konusunda daha evvel söylediğim gibi yanılıyorsunuz. Ben sadece karavancılıkta tecrübeli ülkelerin çağdaş uygulamalarını ve 2-3 kaynaktan güvenirliğine emin olduğum bilgilerin çevirisini foruma aktarıyorum. Hepsi bu. Böylelikle link vermenin de ne kadar efsanevi olacağını artık takdirinize bırakayım. :yum:

Konuya dönersek.
Karavanı mesela sadece ani yüksek akım da verebilen büyük kapasiteli AGM akü ile kullanmak, bütün yumurtaları ayni sepete koymak demek olmalı. Bunu yapan hiçbir üretici görmediğim gibi aracını kendi yapanların meşhur fantezisinin bile bu sınırlara ulaştığına rastlamadım. Diğer taraftan bu çözümde akü parkına alternatöre yakın yer bulmak ve halihazırdaki şarj aküsünden vaz geçme dezavantajları da düşünülmeli..

Karavancılığı yeniden keşfetmeyi yersiz gören milyonların yaptığını yapmak en doğrusu bence.
Yani aküleri röle ile ayırmak.

Üstelik karavancı olarak alternatör akımını es geçme lüksümüz kesinlikle yok !
Biliyorsunuz, "Su akar Türk bakar" devri çoktan geçti..:yum:

Ben makaledeki 3. şıkkın bize en uygunu olduğunu düşünüyorum. Zaten Westfalia da aracımda benzerini kullanmış. Aracımın şarj aküsü 80A/h ve yaşam aküsü 140A/h kapasiteli. Alternatörü ise 150A ya kadar akım üretebiliyor. Rölenin üzerinde ise 190A yazıyor. Bunların ilişkisi üzerine bilgi sahibi değilim ama belki 2. şıktaki alışılmış araç rölelerinin uygun olmama durumu olabilir ?
Fakat bunu örn. ELO firmasından telefonla öğrenmek zor olmamalı ? (Bilgisi olanlar lütfen buraya yazsın)

Birinci şık için ise pratikte oldukça disipline gerek duyulmakta.
Son olanak için bilgim olmasa da pahalı ve çok sayıda akülere uygulanması açısından belki söz konusu olmama durumu var.

...
Aşağıda rölelerin çalışma şemaları görülmekte.

.

7F29A147 29EA 47D4 976F C76950157C3C

.
28DCFB67 5683 4E5C A3BF AD0EAED20B03

.
 
Son düzenleme:

Ben röle konusunu akülerimi birbirinden ayırmak için uyguladım. Piyasada yüksek amperli röle bulamadığımdan aliexpressten 100 amper olduğunu iddia eden rölelerden sipariş ettim. Ama kullanımın ilk birkaç gününde röle yandı. Ben röleyi ilerde arduino ile akü grubunu otomatik kontrollü hale getirmek için kullanmak istedim ancak yüksek akımda sorun çıkarmayacak bir röle bulamadım. O nedenle şimdilik bence en etkili çözüm both şalter denen anahtar. Birden fazla aküyü birbirinden ayırarak kullanmak en mantıklısı. Ama çözümün basit ve sorunsuz olması gerek. Ben bu röle arızasından az daha yangın çıkaracaktım. Akü kutup başlarına direk bağlı olduklarından sigorta da yoktu...
 



.

Özgür bey, :yum:

* Sizin de kabul ettiğiniz gibi sistemi sigortasız kurmak hataydı.
* Yine dediğiniz üzere rölenin akım kapasitesi de önemli..
* Diğer bir hata da galiba marş sonrası yeterli gecikme zamanını beklemeden bağlantıyı yapan Çin malı röle olmalı.

Alternatörün yüksek başlangıç akımının bir kısmının, akü bağlantı yolu üzerinden, izolasyon rölesi ve oraya yerleştirilmiş olan sigortalardan akdığını düşünürseniz, bu aşırı akımın rölenin "yapışmasına" neden olarak iki akü arasındaki bağlantıyı devamlı hale bile getirebilmesi şaşırtıcı olmamalı ?

Bence yoğurdu üfleyerek yemenize gerek yok.
Yukarıda linkini verdigim ELO rölesi ve sigortalar fazla birsey tutmamalı.

Böylelikle sonuçta milyonların kullandığı çağdaş bir sisteminiz olduğu gibi, karavancılığa yeni başlayanlar da tecrübenizle tedirgin edilmemiş olur..:smiley:

.
 
Son düzenleme:

Değerli karavancı arkadaşlar. Yaşam akülerimle araç elektrik tesisatını entegre etme fikrine karşıyım. En kesin ve sağlıklı çözüm 2.ci alternatör. İyi bir tornacıya yaptırabileceğiniz bir bracket e uygun bir alternatör takın. Doğal olarak kayışıda değiştireceksiniz. En verimli çözüm bence bu. Araç aküsüne ve elektrik tesisatına dokunmak hoş değil.saygılarımla
 

.

Tavsiyeniz elektrik kazanımı açısından yanlış olmasa da, karavancılığın daha başlangıç döneminde olan ülkemizde temel alınacak yöntemler; dünyada milyonlarca kullanıcısıyla beraber, istisnasız bütün yabancı karavan üreticilerinin seçimleri olmalı ?

Üstelik çağdaş karavancılık pratiğinde alternatif olmayan ikinci alternatör çözümü, başka bir başlık altında incelenebilir ?

.
 

Ikinci alternator, sadece arac yolda giderken 30-40 amperden fazla ihtiyac varsa gereklidir diye dusunuyorum. Ornegin otobusden karavan yapip, yolda klima calistiracaksaniz, fanlar icin gerekir.

Ayrica tornacinin braketi ile kolay olsa keske.

Gerdirme tertibati da olmali.
Alternator icin guc aldiginiz nokta ek guc iletimine uygun olmali.

Orjinal alternatorun bagli oldugu kayis ve gerdirme sistemine baglansa; hem uygun yer olmali, hem ikinci alternatorun cektigi tork problem olmamali, hem gerdirme tertibati iki alternatore yetmeli, hem uygun kayis olmali ki hepsini saglamak uzmanlik gerektirir. Arac 3000 d.dak ustune ciktiginda her an kopma riski olur vs vs.
Sonuc karavan icin gereksiz bence.
Bekir Bey yaptirmisti gerci, bir faydasini gorduyse belki anlatir.
Illa yaptircam diyorsaniz otobus klima tamircilerine danisin. En iyi onlar yardimci olur.
 

Değerli arkadaşlar.9 yıldır bu sistemi kullanıyorum. Tek bildiğim her kontak kapatıp kampa başladığım an tıka basa dolu yaşam akülerim oluyor. Kamp süresinde ise harcadığım miktarın güneş panelleri ile takviyesini izliyorum. Aracımın orjinal elektrik sistemine dokunmadığım için riske girmemiş oluyorum. Bu arada dünya kararavan şirket çözümleri ve önerilerinide takip ediyorum. Birgün ikinci alternatörüm 9 yıldan sonra beni sükutu hayale uğratırsa profösyönel şirket çözümlerine tabiki başvurmamız gerekir. Kolay gelsin hepinize.
 



.
Değerli arkadaşlar.9 yıldır bu sistemi kullanıyorum. Tek bildiğim her kontak kapatıp kampa başladığım an tıka basa dolu yaşam akülerim oluyor. Kamp süresinde ise harcadığım miktarın güneş panelleri ile takviyesini izliyorum. Aracımın orjinal elektrik sistemine dokunmadığım için riske girmemiş oluyorum. Bu arada dünya kararavan şirket çözümleri ve önerilerinide takip ediyorum. Birgün ikinci alternatörüm 9 yıldan sonra beni sükutu hayale uğratırsa profösyönel şirket çözümlerine tabiki başvurmamız gerekir. Kolay gelsin hepinize.
.

Haklısınız. Yukarıda dediğimi tekrar edersem, bu şekilde tabi elektrik kazanabilirsiniz.
Fakat bizim söylemek istediğimiz bu değil.

* İkinci alternatörle kazancınız sadece elektriği çabuk kazanmak oluyor. Yani sizden biraz daha fazla yolda olanlar da aynen sizin kazandığınız elektriği kazanmakta. Bu fırsatla gezi tarzının enerji kazanımıyla olan ilgisi tekrar vurgulanmış olmakta.
(Hatta konu harici söylersek; gerektiği kadar yolda olmazsanız ikinci alternatörünüz olsa da herkez gibi ekstra enerjiye ihtiyacınız var )

* Alternatörlerin üzerlerindeki regülatör (konnektör) yüzünden, akülerinizi söylediğiniz gibi tıka basa yani %80-85 üzeri doldurması zaten mümkün değil. Gereğinden fazla boşaltılmamış akülerin yeteri derecede (?) dolması için ise ortalama iki saat yollarda olmak makul bir zaman aralığı kabul ediliyor.
İkinci alternatörün bu (spekülatif) zamanı yarıya indirebileceğini düşünmek ise doğru değil. Eğer araçta fazla akım tüketiminiz yok ve alternatörünüz yeterli büyüklükte ise artı kapasite yaşam akünüz tarafından zaten emilmekte. Bu da o artı değerle orantılı dolum zamanın kısalması demek.

* Sistemlere yapılan her yeni eklemenin teorik olarak rizikoyu arttırdığı doğru. Tabi ayni durumun ikinci alternatör için de geçerli olduğunu unutmayalım.
Mekanik sistemlerin elektrik sistemlere göre daha az arıza yaptıkları istatistik karşılaştırma yapılmadığı müddetçe ön yargı olarak kabul edilmeli. Bu açıdan milyonlarca karavancının röle pratiği yeterli ve doyurucu bir örnek değil mi ?
Kısaca, profesyonelce konumlandırılmış bir röle, yeterli ve temiz bir çözüm.

* Ekstra özel montajlı ikinci alternatör ile ayırıcı röle arasında masraf açısından en az yaklaşık 8-10 misli fark var. Bu karavanını kendi yapanlar için olduğu kadar, yabancı üreticiler için de en önemli bir faktör olmalı. Üstelik onlar, motor aksamına müdahale yüzünden araç garantisinin düşmesini de istemiyor olmalılar.

* İkinci alternatör montajı için atölye, tecrübe ve zaman gerekimine karşılık, röle hemen kolaylıkla iki akü arasına yerleştirilmekte.

* Yakıt/akım ilişkisine örnek olarak klimanın 1 ile 3,5 litre arası yakıtla kazanılan akıma ihtiyacı olduğu düşünülse de bence prensipte tek akü için ikinci alternatörden çok fazla yakıt tüketimine yol açması beklenmemeli.
Neden olarak Lenz yasasına göre, dinamoların ancak elektriksel yük altında mekanik direnç oluşturdukları unutulmamalı. Yani ikinci alternatörün yaşam aküsünü doldurduktan sonra fazla bir yakıt kaybına sebep olabileceğini sanmıyorum.
Görüyorsunuz bu arada Sezar’ın hakkını da Sezar’a vermekteyiz.;)

Bence kimsenin yanlış yaptığınızı söyleme hakkı yok.
Zaten biz de onu söylemiyoruz..
Fakat diğer taraftan konuyla yeni ilgilenenlerin de, çözümünüzün tercih edilmeyen bir metod olduğunu bilme hakları olmalı ?
Umarım anlaşırız ? :yum:

Benden ters elektrik almadığınız müddetçe, elektriğiniz bol olsun...:smiley:


...
Yollarda karşılaşmak umuduyla.
Bu konu en az birkaç bira götürür..:p

.
 
Son düzenleme:

.

Aşağıda adresini verdiğim İngilizceden Türkçeye çevirebileceğiniz link, bu metodları gayet anlaşılır biçimde açıklamakta. Düşünün İngilizce ile Türkçe ayni dil gurubunda bile değil.

Birkaç sene evvel programların peltek çevirilerini hatırlarsanız artık kalitenin özellikle teknik konularda sevindirici olduğu görülmekte. Bence isabet %90 ın üzerinde sayılmalı..

Artık kısıtlı kaynaklara esir olmak zorunda olmamalıyız ?

Split Charging Guide - caravans, campervans, motorhomes, boats, vehicles


...
Yine pek sorun olmasa da biraz anlayışlı olmak gerekmekte. :yum:
Örn. Akü -> Pil olarak çevriliyor...

.
Sayın Evliya Çelebi
Ben uzun sürelerdir yat elektriği ile uğraşıyorum
Makinenin alternatöründen servis aküsünü şarj etmek için birçok yöntem var ben kendi karavanımda ve olarca teknede kullandığım mikro işlemcili sırf bu iş için geliştirilmiş 120 veya 240 A lik olarak piyasada bulabileceğiniz özel bir röle ile yapmaktayım ve yaklaşık 5 / 6 senedir kullandığım doğru monte edildiğinde son derece güvenli bir röleyi önereceğim
victron energy nin CYRIX-I
Cyrix-i Akü Birleştirici Seti - Victron Energy
Piyasada kit veya daha ucuz olarak yalnızca röle olarak satılanları vardır
bu cihazın kurulumu oldukça kolay fakat hangi aküyü hangi uca bağlayacağınızı ve akülerin birbirinden olan uzaklıkları nedeniyle kablo kesitlerine kesinlikle dikkat edilmeli
Bu cihaz voltaj duyarlı olarak çalışmakta ve araç çalışıp alternatör marş aküsünü 14 V a çıkarttında kontağını kapatır ve servis aküsü ile marş aküsünü birleştirir böylece servis akünüzde şarj olmaya başlar
Taki siz makineyi stop ettirip marş akü voltajı düşmeye başladığında kontağını ayırır ve marş akünüzün boşalmasını engeller
Eğer sistemde bir şarj aletiniz varsaki ben bunu tavsiye ediyorum
Aracınıza sahil enerjisini adınız ve şarj aletinizi çalıştırdınız ( şarj aleti yalnızca servis aküsünü besleyecek şekilde monte edilmiş olması lazım )
yukarıda olduğu gibi bu sefer önce servis akünüzü doyuma ulaştığını hissettikten sonra kontağını kapatıp marş akünüzüde şarj etmeye başlar
Aynı şey güneş panelinden şarj olurkende geçerlidir
Bence yüksek amperli kontaktan tahrikli röleler bir referans voltaj değerine göre çalışmadığından dolayı çok tehlikelidir ( hele birde kablo kesitlerini göz önünde bulundurulmadan yapılmış sistemlerle birlikte kullanılması daha da büyük risklerdir )
 

Egeboncuk bu akıllı röle sisteminde ilk akü dolduğu zaman ikinci aküyü ilk akü ile parelel mi bağlıyor yoksa ilk akü dolum döngüsünden veya devresinden çıkıp ikinci akü tek başına mı dolmaya başlıyor? şayet parelel bağlanıyorsa aküler hem kapasite hemde doluluk yönünden aynı değilse parelel bağlanınca sıkıntı yaratmayacak mı? yok ilk akü dolunca sadece ikinci akü dolmaya başlıyorsa altarnatör konjektörüne giden ikaz voltajı nereden alınıyor?
 

Egeboncuk bu akıllı röle sisteminde ilk akü dolduğu zaman ikinci aküyü ilk akü ile parelel mi bağlıyor yoksa ilk akü dolum döngüsünden veya devresinden çıkıp ikinci akü tek başına mı dolmaya başlıyor? şayet parelel bağlanıyorsa aküler hem kapasite hemde doluluk yönünden aynı değilse parelel bağlanınca sıkıntı yaratmayacak mı? yok ilk akü dolunca sadece ikinci akü dolmaya başlıyorsa altarnatör konjektörüne giden ikaz voltajı nereden alınıyor?
Bakın yazımdada belirttiğim gibi bu röle voltaj değerlerine göre çalışıyor evet aküleri birbirine paralelliyor ve toplam gerilimi referans alıyor dolayısı ile alternatör toplam gerilimi referans almış oluyor servis akü kapasitesi marş akü kapasitesine göre daha yüksek olduğu ve doluma ihtiyacı varsa akımı o çekiyor taki doluma ulaşıp voltajını istenen değere gelene kadar
Burdan sonra Alternatörün konjektörü referans değeri hissedip şarj akımını azaltıyor ve voltajı sabit tutarak o anda şebekedeki alıcıları beslemeye başlıyor
Şimdi paralelleme esnasında sizin aklınıza gelen küçük aküden kapasitesi yüksek amperli aküyü paralellemek
çok görüş bu yandadır ama eğer makine marş akünüz arızalı değilse dolduktan sonra akım çekmez ve hiç bir sıkıntı yaşanmaz
Zaten böyle bir sıkıntı olacak olsa yat sektöründeki bu firma bu cihazı piyasaya süremez
Bende güvenmesem hiç bir şekilde önermem eğer kullanmayı düşünüyorsanız müsterih olun ve herzaman yardımcı olurum
saygılar
 

Yani size göre aynı voltajda imal edilmiş ama kapasiteleri farklı aküleri paralel bağlamakta bir sıkıntı yok diyorsunuz.iyi hoşta siz söylüyorsunuz işte TOPLAM GERİLİM yani paralel bağlanınca voltajın dengelenmesi için dolu olanından boş olanına doğru akım aktığını ayrıca paralel bağlı olarak dolarlarken küçük olan erken dolacak ama paralel bağlı oldukları için yine büyük aküye doğru yani voltajı daha düşük olana doğru akım akacak salınım olacak.Bu iş kısa sürelerle ve kısa anlarla sürekli olacak hiç hoş bir şey değil ki.
Aküler aynı kapasiteli ayni kullanılmışlık oranında lafın kısası bir birinin aynısı olursa vede bu tür dolum yapmadan önce ayrı ayrı aynı miktarda kullanılırsa paralel bağlamanın zararı en aza iner ki bu kadarla sıkıntı bitmiyor: aslında bütün bu dolum sisteminde paralel kolların kablolarıda ayni omik direnç değerinde olmalıdır.Yani akülerden birine gereken kablo diğerinden uzunsa kabloların direnci dikkatle okunmalı ya kesit değiştirmeli yada daha kolay olanı yani kablo boyları eşit yapılmalıdır.Bu duruma yani besleme kablolarının dirençlerinin aynı olmasına dikkat edilmezse direnci daha az olan kabloya bağlı akü daha çabuk dolup sonrada öbür aküye akım yollamaya başlar yani akü ömrünü kısaltır
 



Yani size göre aynı voltajda imal edilmiş ama kapasiteleri farklı aküleri paralel bağlamakta bir sıkıntı yok diyorsunuz.iyi hoşta siz söylüyorsunuz işte TOPLAM GERİLİM yani paralel bağlanınca voltajın dengelenmesi için dolu olanından boş olanına doğru akım aktığını ayrıca paralel bağlı olarak dolarlarken küçük olan erken dolacak ama paralel bağlı oldukları için yine büyük aküye doğru yani voltajı daha düşük olana doğru akım akacak salınım olacak.Bu iş kısa sürelerle ve kısa anlarla sürekli olacak hiç hoş bir şey değil ki.
Aküler aynı kapasiteli ayni kullanılmışlık oranında lafın kısası bir birinin aynısı olursa vede bu tür dolum yapmadan önce ayrı ayrı aynı miktarda kullanılırsa paralel bağlamanın zararı en aza iner ki bu kadarla sıkıntı bitmiyor: aslında bütün bu dolum sisteminde paralel kolların kablolarıda ayni omik direnç değerinde olmalıdır.Yani akülerden birine gereken kablo diğerinden uzunsa kabloların direnci dikkatle okunmalı ya kesit değiştirmeli yada daha kolay olanı yani kablo boyları eşit yapılmalıdır.Bu duruma yani besleme kablolarının dirençlerinin aynı olmasına dikkat edilmezse direnci daha az olan kabloya bağlı akü daha çabuk dolup sonrada öbür aküye akım yollamaya başlar yani akü ömrünü kısaltır
Tekrar merhaba
O zaman ben yaklaşık 40 yıldır hatalı işler yapmışım hatta victron energy firması hatalı bir ürün yapmış
not: devrede bir enerji kaynağı varsa aküler en kuvvetli yeri seçer ve oradan enerji çekerler yani aküler birbirlerinden akım çekmezler bu da bize okulda öğretilen ilk konulardan biridir
ancak deşarj anında dediğinizde haklısınız
alıcılar toplam güçten çekiş yaparlar dolayısı ile eğer paralellik deşarjda devam ederse zayıf akü çabuk deşarj olur buda istenmeyen durumdur yat elektriğinde marş aküsünü korumak bizim birincil şartımızdır
firma bu cihazı Türkiye piyasasına 6 sene kadar önce sundu bende o zamandan beri müşterilerimin yatlarına ve karavanlarına monte ediyorum şu ana kadarda hiç bir kötü geri dönüşüm olmadı
 

Gezenbilir bilgi kaynağını daha iyi bir dizin haline getirebilmek için birkaç rica;
- Arandığında bilgiye kolay ulaşabilmek için farklı bir çok konuyu tek bir başlık altında tartışmak yerine veya konu başlığıyla alakalı olmayan sorularınızla ilgili yeni konu başlıkları açınız.
- Yeni bir konu açarken başlığın konu içeriğiyle ilgili açık ve net bilgi vermesine dikkat ediniz. "Acil Yardım", "Lütfen Bakar mısınız" gibi konu içeriğiyle ilgili bilgi vermeyen başlıklar geç cevap almanıza neden olacağı gibi bilgiye ulaşmayı da zorlaştıracaktır.
- Sorularınızı ve cevaplarınızı, kısaca bildiklerinizi özel mesajla değil tüm forumla paylaşınız. Bildiklerinizi özel mesajla paylaşmak forum genelinde paylaşımda bulunan diğer üyelere haksızlık olduğu gibi forum kültürünün kolektif yapısına da aykırıdır.
- Sadece video veya blog bağlantısı verilerek açılan konuların can sıkıcı olduğunu ve üyeler tarafından hoş karşılanmadığını belirtelim. Lütfen paylaştığınız video veya blogun bağlantısının altına kısa da olsa konu başlığıyla alakalı bilgiler veriniz.

Hep birlikte keyifli forumlar dileriz.


GEZENBİLİR TV

GEZENBİLİR'İ TAKİP EDİN

Forum istatistikleri

Konular
103,383
Mesajlar
1,517,438
Kayıtlı Üye Sayımız
172,041
Kaydolan Son Üyemiz
İsmail.s

Çevrimiçi üyeler

SON KONULAR



Geri
Üst