Murat Kaleli
murat
ŞAMANDIRALAR :
Uluslararası Deniz Şamandıralama Sistemleri
ŞAMANDIRA :
Seyri kolaylaştırmak amacıyla seyir alanlarına atılmış sabit yüzen cisimlere şamandıra denir. Şamandıralar denizin trafik işaretidir. Vardiya personeline yol gösterirler. Şamandıralar belli amaçlar için seyir bölgelerine atılırlar. Bu amaçlar şöyle belirtilebilir.
1. Nehirde ve mayınlı alanlarda taranmış sahaları markalamak,
2. Trafiği yoğun olan dar sularda seyri kolaylaştırmak,
3. Liman giriş ve çıkışlarını bir düzene sokmak,
4. Batık, Kayalık, Sığlık, Kablo, Boru hattı gibi tehlikeleri markalamak.
5. Gemileri bağlamak üzere tesis edilirler.
DENİZ ŞAMANDIRALAMA SİSTEMİNİN GEÇMİŞ TARİHİ
1976 yılına kadar dünya denizlerinde kullanılan otuzdan fazla değişik şamandıralama sistemi vardı.Bu sistemlerin çoğunun birbirlerine tamamen tezat teşkil eden kurallara sahip olması ve bilhassa anlamlarının çözülememesi denizcileri güç durumda bırakıyordu.Işıklı şamandıralar henüz haritalara işlenmemiş bir tehlikeyi markalıyor ise gece ve gündüz karşılaşan denizciler bunların uluslararası mana ve anlamlarını yeterince çözemedikleri için seyir rotalarını tehlikeden nete geçecek şekilde planlayamıyor ve felakete sebep olabilecek durumlar meydana gelebiliyordu.
IALA (International Association af Lighthouse Authorities)(Uluslar arası Fener Otoriteleri Birliği) Her ülkenin fenerleri ile ilgili kuruluşların "bizde kıyı emniyet", bağlı oldukları uluslararası otorite tatmin edici olmayan bu durumu iyi bildiğinden 1965'e kadar bu problemi tetkik etmesi ve bir çözüm önermesi için uluslararası teknik bir komite oluşturdu.Kurulan bu komitenin çözmek zorunda kaldığı üç temel problemvardı.
1. Gereksiz masraftan kaçınmak için mevcut techizatı muhafazaetme.
2. Kanalları markalarken yeşil ve kırmızı renklerin ne şekilde kullanılacağı.
3. Kardinal ve Lateral kuralların birleştirilme ihtiyacı.
Komitenin uzun süren çalışmaları neticesinde dünya üzerinde şamandıra sistemleri konusunda birliğin sağlanabilmesi için küçük de olsa bir adım atıldı. 1971 yılında komisyona Dover (Manş) kanalında sık sık felakete yol açan batıkların markalanması görevi verildi. Trafik ayırım projesinin bir şeridinde yer alan bu leşlerin markalanmaları tamamiyle işaretlerin kolay anlaşılabilmesi esasına dayandırıldı.Komisyonun çalışmaları esnasında üyeler arasında kendi ülkelerinde kullanılan sistemler üzerinde uzun tartışmalar yapıldı. Komisyonun Avrupalı Ülkeleri küçük değişiklikler yapmak şartı ile 1936 Cenevre Antlaşmasını benimsediklerini belirttiler ki bu Lateral ve Kardinal sistemin birlikte kullanılması demekti. A.B.D. kendilerinin 1892 yılından beri kullandıkları Lateral sistemi değiştirmeyeceklerini bildirdi. Bu nedenle dünyanın iki bölgeye bölünmesine ve şamandıralama sistemlerini bölgesel temellere dayandırılmasına kara verildi.
Kabul edilen sistemler :
Sistem(A) : Kardinal ve Lateral sistem işaretlerinin birleşimi ve kırmızı rengin kanalların iskele tarafını markalaması (iskelede kırmızı).
Sistem (B): Yalnız Lateral sistem işaretleri. Kırmızı renk kanalların sancak tarafını markalar (sancakta kırmızı).
Sistem A nın kuralları 1976 yılında tamamlanmış ve IMO (Uluslararası Deniz İstişare Kurulu) tarafından kabul edilmiştir. Sistemin tanıtılmasına 1977 yılında başlanmış ve özellikle Avrupa, Afrika, Hindistan, Avusturalya ve bazı Asya kıtası denizlerinde kullanılmasının uygun olduğuna karar verilmiştir. Bunun yanında herhangi bir devlet sistem A'yı kabul ettiğini bildirirse IALA'nın o ulusa yardımcı olmasına karar verilmiştir.(Türkiye sistem A'yı 28.7.1982 de kabul ederek uygulamaya başlamıştır).
Sistem B'nin kuralları 1980 yılının başlarında tamamlanmış ve bunların Kuzey, orta ve Güney Amerika Ülkeleri ile Japonya, Kore ve Filipinlerde uygulanacağı kanaatine varılmıştır. Sistem (A) da denizci herhangi bir işaretin Lateral veya Kardinal olduğunu belirgin karakterleri nedeniyle kolaylıkla ayırabilir Kırmızı, yeşil boyalı ve ışıklı Lateral işaretler gündüz veya gece süresince geminin borda fenerleri renklerine uygun olduğundan bu basit özellik denizcilere kolaylık sağlar. Sistemde yeşil renk sancakta bırakılacak tarafı markalamakta kullanılmaktadır. Sistem A'daki Kardinal işaretler ise işaretin ait olduğu sektör içinde derin ve seyre emniyetli su olduğunu gösterdiği gibi bir kuzey işaret denizci emniyetli seyir yapabilecek suyun sadece kuzeyde değil, işaretin doğu ve batısında da mevcut olduğunu belirtir ancak daha fazla bilgi için haritasına bakmalıdır. Kardinal işaretler genel olarak gündüz çift konik tepelik alametleri ve siyah, sarı renkleriyle geceleri ise hızlı veya çok hızlı beyaz renkli seri şimşekli fenerleri ile kolaylıkla tanınırlar. Sistem A'da seyre yardımcı olmak üzere iki grup daha işaret vardır. Bu işaretler taşıdıkları fenerlerin özel ritimleri sayesinde Kardinal işaretlerin hızlı ve çok hızlı ritimli şimşekli fenerleri ile karıştırılmalarına imkan vermezler. Bunlardan biri küçük saha içindeki tehlike üzerine dikilen ve seyredilebilir su olduğunu gösteren tecrit edilmiş tehlike işaretleridir. Yani yalnız markaladığı yerdeki tehlikeyi ifade eder. Etrafı seyredilebilir su ile çevrilidir. Diğeri ise seyre emniyetli bölge işaretidir. Herhangi bir tehlikeyi markalamaz. Fakat etrafın da seyre elverişli su olduğunu gösterir. Emniyetli su markalamaları kanal ortalarında ve karanın görünme sınırı işareti olarak kullanılır.Sistem içerisinde ayrı bir grup olan özel işaretlerin maksadı ve gayesi diğerlerinden farklıdır. Bu işaretler seyre yardımcı olmaktan ziyade özel sahaları veya harita ve diğer notik dökümanlarda belirtilen diğer sahaları markalamakta kullanılırlar.Özel işaretler sarı boyalı üzerinde çarpı şeklinde aynı renkten tepelik taşırlar. Bu işaretlere ait fenerlerin ışıklarıda sarıdır.
DENİZ ŞAMANDIRALAMA SİSTEMİ ve SİSTEMİN GENEL ESASLARI :
IALA şamandıralama sisteminde 5 tip markalama vardır. Denizciler bu markalamaları aralarındaki farkı kolayca ayırdederek tanıyabilirler.Lateral (Yanal) markalamalar A ve B şamandıralama bölgeleri arasında aşağıdaki şekilde farklılık gösterirken diğer 4 tip markalama her iki bölgede de görülür.
1. Lateral İşaretler (Yan işaretler)
Şamandıralama sistemine bağlı olarak A Bölgesindeki Lateral İşaretler (Yan işaretler) gündüz ve gece, kanalın iskele ve sancak tarafını göstermek için kullanılırlar. İskelede kırmızı, sancakta ise yeşil renkler kullanılır. Ancak B bölgesinde bu renkler sancak tarafında kırmızı, iskele tarafında yeşil olmak üzere terstir. Değiştirilmiş bir Lateral İşaretler, ikiye ayrılan kanallarda tercih edilen kanalı ayırd etmek üzere kanalın ayrıldığı noktada kullanılabiir. Bu sistem şamandıralamada seyir alanı şamandıralar arasında kalan sahadır.
2. Kardinal İşaretler
Seyri engelleyen bir tehlikenin yönünü belirleyen işaretlerdir. Kardinal işaretler, sahadaki en derin suyun, markalamanın yapıldığı mevkiide (yönde) olduğunu gösterir. Bu örneğin; bir kuzey işaretinin bulunduğu yerde, sadece Kuzeyde değil, aynı zamanda Doğu ve Batısında da seyredilir suların bulunduğunu gösterir. Denizci, kuzeyde güvenli olacağını bilir, fakat daha fazla bilgi için haritasına bakması gerekir. Kardinal işaretler normal olarak gönder ve sütun şeklindedir. Daima sarı veya siyah ufki boyalı ve belirgin çift konik tepelikli olup tepelikler siyahtır. Bu işaretlerde renklerin ve tepeliklerin kullanımı, hatırda kalmasına yardım edecek şekilde düzenlenmiştir. Şekil 10-1
Kuzey. Yukarıyı gösteren tepelikli şamandıralar: Sarı-Siyah boyalı
Güney. Aşağıya gösteren telikli şamandıralar : Siyah-Sarı boyalı
Doğu. Taban tabana tepelikli şamandılar : Siyah-Sarı-Siyah boyalı
Batı. Uc uc'a telikli şamandıralar : Sarı-Siyah-Sarı boyalı
Kardinal işaretleri gece fark edilmeleri içinde beyaz çakarlı ışık gösteren özel bir sistemi vardır. Ritimleri "çok hızlı" (VQ) veya "hızlı" (Q) çakarlı olup farklı sürelerde çakarlar. Çok hızlı çakarlılar dakika da 100 veya 120, hızlı çakarlılar ise dakikada 50 veya 60 defa çakarlar. Kardinal işaretler için kullanılan karakterler aşağıdaki şekildedir.
Kuzey : Devamlı çok hızlı veya hızlı çakarlı .
Doğu : 3 Çok hızlı veya hızlı çakardan sonra karanlık.
Güney : 6 çok hızlı veya hızlı çakardan sonra uzun bir çakar, sonra karanlık
Batı : 9 çok hızlı veya hızlı çakardan sonra karanlık .
3,6,9 kolaylıkla hatırlanır. Uzun çakar, 2 saniyeden az olmamak üzere devem eder. 3 veya 9 çok hızlı veya hızlı çakarlar 6'dan ayırt edebilmek için düşünülmüştür. Bu markalama sisteminde kullanılan diğer iki işarette de beyaz ışık kullanılmaktadır ancak, herbirinin Kardinal işaretlerin hızlı veya çok hızlı çakarlarıyla karışmayacak farklı bir sistemi vardır.
3. Tecrit Edilmiş Tehlike İşaretleri Tecrit tehlike işareti, etrafında seyredilebilir suyun olduğu küçük bir sahanın tehlikesi üzerinde yer alır. Çift küresel tepelik ve grup (2) çakarlı beyaz feneri, Kardinal işaretlerle Tecritli Tehlike işaretlerinin farkını belirler.
4. Güvenli Su İşaretleri Güvenli su işaretinin etrafında seyredilebilir sular vardır. Bu işaret tehlikeyi işaret etmez. Güvenli su işaretleri kanal ortası markalamaları için veya karaya yaklaşma işaretleri olarak kullanılabilir. Güvenli su işaretleri, tehlikeyi işaretleyen şamandıralardan tamamen farklı görünümdedirler. Küresel veya bazen gönder şeklinde tek bir kırmızı tepelikli şamandıralardır. Boya renkleri kırmızı beyaz düşey şeklindedir. Fenerleri, varsa eğer, bir uzun çakar veya mors "A" ritmi, husuflu, izofazlı olup ışık rengi beyazdır.
5. Özel İşaretler Özel işaretler önceleri seyir yardımcısı olarak düşünülmemiştir. Ancak, mahiyeti haritadan veya diğer notik dökümanlardan anlaşılan özel bir sahayı göstermek için kullanılır. Özel işaretler sarıdır. Sarı "X" tepeliği olup ışık renkleride sarıdır. Görünüşün zayıf olduğu zamanlarda sarı ile beyaz ışığı karıştırma olasılığından kaçınmak için özel işaretlerin sarı fenerlerinde beyaz fenerler için kullanılan ritmlerin hiçbirisi kullanılmaz. Şekilleri seyir işaretleri ile karışmaz, yani bir kanalın iskele tarafına yerleştirilmiş olan özel bir şamandıra silindirik olabilir fakat konik olamaz. Özel işaretlerin amaçlarını belirtmek için üzerlerine harfler veya sayılar yazılabilir.
Uluslararası Deniz Şamandıralama Sistemleri
ŞAMANDIRA :
Seyri kolaylaştırmak amacıyla seyir alanlarına atılmış sabit yüzen cisimlere şamandıra denir. Şamandıralar denizin trafik işaretidir. Vardiya personeline yol gösterirler. Şamandıralar belli amaçlar için seyir bölgelerine atılırlar. Bu amaçlar şöyle belirtilebilir.
1. Nehirde ve mayınlı alanlarda taranmış sahaları markalamak,
2. Trafiği yoğun olan dar sularda seyri kolaylaştırmak,
3. Liman giriş ve çıkışlarını bir düzene sokmak,
4. Batık, Kayalık, Sığlık, Kablo, Boru hattı gibi tehlikeleri markalamak.
5. Gemileri bağlamak üzere tesis edilirler.
DENİZ ŞAMANDIRALAMA SİSTEMİNİN GEÇMİŞ TARİHİ
1976 yılına kadar dünya denizlerinde kullanılan otuzdan fazla değişik şamandıralama sistemi vardı.Bu sistemlerin çoğunun birbirlerine tamamen tezat teşkil eden kurallara sahip olması ve bilhassa anlamlarının çözülememesi denizcileri güç durumda bırakıyordu.Işıklı şamandıralar henüz haritalara işlenmemiş bir tehlikeyi markalıyor ise gece ve gündüz karşılaşan denizciler bunların uluslararası mana ve anlamlarını yeterince çözemedikleri için seyir rotalarını tehlikeden nete geçecek şekilde planlayamıyor ve felakete sebep olabilecek durumlar meydana gelebiliyordu.
IALA (International Association af Lighthouse Authorities)(Uluslar arası Fener Otoriteleri Birliği) Her ülkenin fenerleri ile ilgili kuruluşların "bizde kıyı emniyet", bağlı oldukları uluslararası otorite tatmin edici olmayan bu durumu iyi bildiğinden 1965'e kadar bu problemi tetkik etmesi ve bir çözüm önermesi için uluslararası teknik bir komite oluşturdu.Kurulan bu komitenin çözmek zorunda kaldığı üç temel problemvardı.
1. Gereksiz masraftan kaçınmak için mevcut techizatı muhafazaetme.
2. Kanalları markalarken yeşil ve kırmızı renklerin ne şekilde kullanılacağı.
3. Kardinal ve Lateral kuralların birleştirilme ihtiyacı.
Komitenin uzun süren çalışmaları neticesinde dünya üzerinde şamandıra sistemleri konusunda birliğin sağlanabilmesi için küçük de olsa bir adım atıldı. 1971 yılında komisyona Dover (Manş) kanalında sık sık felakete yol açan batıkların markalanması görevi verildi. Trafik ayırım projesinin bir şeridinde yer alan bu leşlerin markalanmaları tamamiyle işaretlerin kolay anlaşılabilmesi esasına dayandırıldı.Komisyonun çalışmaları esnasında üyeler arasında kendi ülkelerinde kullanılan sistemler üzerinde uzun tartışmalar yapıldı. Komisyonun Avrupalı Ülkeleri küçük değişiklikler yapmak şartı ile 1936 Cenevre Antlaşmasını benimsediklerini belirttiler ki bu Lateral ve Kardinal sistemin birlikte kullanılması demekti. A.B.D. kendilerinin 1892 yılından beri kullandıkları Lateral sistemi değiştirmeyeceklerini bildirdi. Bu nedenle dünyanın iki bölgeye bölünmesine ve şamandıralama sistemlerini bölgesel temellere dayandırılmasına kara verildi.
Kabul edilen sistemler :
Sistem(A) : Kardinal ve Lateral sistem işaretlerinin birleşimi ve kırmızı rengin kanalların iskele tarafını markalaması (iskelede kırmızı).
Sistem (B): Yalnız Lateral sistem işaretleri. Kırmızı renk kanalların sancak tarafını markalar (sancakta kırmızı).
Sistem A nın kuralları 1976 yılında tamamlanmış ve IMO (Uluslararası Deniz İstişare Kurulu) tarafından kabul edilmiştir. Sistemin tanıtılmasına 1977 yılında başlanmış ve özellikle Avrupa, Afrika, Hindistan, Avusturalya ve bazı Asya kıtası denizlerinde kullanılmasının uygun olduğuna karar verilmiştir. Bunun yanında herhangi bir devlet sistem A'yı kabul ettiğini bildirirse IALA'nın o ulusa yardımcı olmasına karar verilmiştir.(Türkiye sistem A'yı 28.7.1982 de kabul ederek uygulamaya başlamıştır).
Sistem B'nin kuralları 1980 yılının başlarında tamamlanmış ve bunların Kuzey, orta ve Güney Amerika Ülkeleri ile Japonya, Kore ve Filipinlerde uygulanacağı kanaatine varılmıştır. Sistem (A) da denizci herhangi bir işaretin Lateral veya Kardinal olduğunu belirgin karakterleri nedeniyle kolaylıkla ayırabilir Kırmızı, yeşil boyalı ve ışıklı Lateral işaretler gündüz veya gece süresince geminin borda fenerleri renklerine uygun olduğundan bu basit özellik denizcilere kolaylık sağlar. Sistemde yeşil renk sancakta bırakılacak tarafı markalamakta kullanılmaktadır. Sistem A'daki Kardinal işaretler ise işaretin ait olduğu sektör içinde derin ve seyre emniyetli su olduğunu gösterdiği gibi bir kuzey işaret denizci emniyetli seyir yapabilecek suyun sadece kuzeyde değil, işaretin doğu ve batısında da mevcut olduğunu belirtir ancak daha fazla bilgi için haritasına bakmalıdır. Kardinal işaretler genel olarak gündüz çift konik tepelik alametleri ve siyah, sarı renkleriyle geceleri ise hızlı veya çok hızlı beyaz renkli seri şimşekli fenerleri ile kolaylıkla tanınırlar. Sistem A'da seyre yardımcı olmak üzere iki grup daha işaret vardır. Bu işaretler taşıdıkları fenerlerin özel ritimleri sayesinde Kardinal işaretlerin hızlı ve çok hızlı ritimli şimşekli fenerleri ile karıştırılmalarına imkan vermezler. Bunlardan biri küçük saha içindeki tehlike üzerine dikilen ve seyredilebilir su olduğunu gösteren tecrit edilmiş tehlike işaretleridir. Yani yalnız markaladığı yerdeki tehlikeyi ifade eder. Etrafı seyredilebilir su ile çevrilidir. Diğeri ise seyre emniyetli bölge işaretidir. Herhangi bir tehlikeyi markalamaz. Fakat etrafın da seyre elverişli su olduğunu gösterir. Emniyetli su markalamaları kanal ortalarında ve karanın görünme sınırı işareti olarak kullanılır.Sistem içerisinde ayrı bir grup olan özel işaretlerin maksadı ve gayesi diğerlerinden farklıdır. Bu işaretler seyre yardımcı olmaktan ziyade özel sahaları veya harita ve diğer notik dökümanlarda belirtilen diğer sahaları markalamakta kullanılırlar.Özel işaretler sarı boyalı üzerinde çarpı şeklinde aynı renkten tepelik taşırlar. Bu işaretlere ait fenerlerin ışıklarıda sarıdır.
DENİZ ŞAMANDIRALAMA SİSTEMİ ve SİSTEMİN GENEL ESASLARI :
IALA şamandıralama sisteminde 5 tip markalama vardır. Denizciler bu markalamaları aralarındaki farkı kolayca ayırdederek tanıyabilirler.Lateral (Yanal) markalamalar A ve B şamandıralama bölgeleri arasında aşağıdaki şekilde farklılık gösterirken diğer 4 tip markalama her iki bölgede de görülür.
1. Lateral İşaretler (Yan işaretler)
Şamandıralama sistemine bağlı olarak A Bölgesindeki Lateral İşaretler (Yan işaretler) gündüz ve gece, kanalın iskele ve sancak tarafını göstermek için kullanılırlar. İskelede kırmızı, sancakta ise yeşil renkler kullanılır. Ancak B bölgesinde bu renkler sancak tarafında kırmızı, iskele tarafında yeşil olmak üzere terstir. Değiştirilmiş bir Lateral İşaretler, ikiye ayrılan kanallarda tercih edilen kanalı ayırd etmek üzere kanalın ayrıldığı noktada kullanılabiir. Bu sistem şamandıralamada seyir alanı şamandıralar arasında kalan sahadır.
2. Kardinal İşaretler
Seyri engelleyen bir tehlikenin yönünü belirleyen işaretlerdir. Kardinal işaretler, sahadaki en derin suyun, markalamanın yapıldığı mevkiide (yönde) olduğunu gösterir. Bu örneğin; bir kuzey işaretinin bulunduğu yerde, sadece Kuzeyde değil, aynı zamanda Doğu ve Batısında da seyredilir suların bulunduğunu gösterir. Denizci, kuzeyde güvenli olacağını bilir, fakat daha fazla bilgi için haritasına bakması gerekir. Kardinal işaretler normal olarak gönder ve sütun şeklindedir. Daima sarı veya siyah ufki boyalı ve belirgin çift konik tepelikli olup tepelikler siyahtır. Bu işaretlerde renklerin ve tepeliklerin kullanımı, hatırda kalmasına yardım edecek şekilde düzenlenmiştir. Şekil 10-1
Kuzey. Yukarıyı gösteren tepelikli şamandıralar: Sarı-Siyah boyalı
Güney. Aşağıya gösteren telikli şamandıralar : Siyah-Sarı boyalı
Doğu. Taban tabana tepelikli şamandılar : Siyah-Sarı-Siyah boyalı
Batı. Uc uc'a telikli şamandıralar : Sarı-Siyah-Sarı boyalı
Kardinal işaretleri gece fark edilmeleri içinde beyaz çakarlı ışık gösteren özel bir sistemi vardır. Ritimleri "çok hızlı" (VQ) veya "hızlı" (Q) çakarlı olup farklı sürelerde çakarlar. Çok hızlı çakarlılar dakika da 100 veya 120, hızlı çakarlılar ise dakikada 50 veya 60 defa çakarlar. Kardinal işaretler için kullanılan karakterler aşağıdaki şekildedir.
Kuzey : Devamlı çok hızlı veya hızlı çakarlı .
Doğu : 3 Çok hızlı veya hızlı çakardan sonra karanlık.
Güney : 6 çok hızlı veya hızlı çakardan sonra uzun bir çakar, sonra karanlık
Batı : 9 çok hızlı veya hızlı çakardan sonra karanlık .
3,6,9 kolaylıkla hatırlanır. Uzun çakar, 2 saniyeden az olmamak üzere devem eder. 3 veya 9 çok hızlı veya hızlı çakarlar 6'dan ayırt edebilmek için düşünülmüştür. Bu markalama sisteminde kullanılan diğer iki işarette de beyaz ışık kullanılmaktadır ancak, herbirinin Kardinal işaretlerin hızlı veya çok hızlı çakarlarıyla karışmayacak farklı bir sistemi vardır.
3. Tecrit Edilmiş Tehlike İşaretleri Tecrit tehlike işareti, etrafında seyredilebilir suyun olduğu küçük bir sahanın tehlikesi üzerinde yer alır. Çift küresel tepelik ve grup (2) çakarlı beyaz feneri, Kardinal işaretlerle Tecritli Tehlike işaretlerinin farkını belirler.
4. Güvenli Su İşaretleri Güvenli su işaretinin etrafında seyredilebilir sular vardır. Bu işaret tehlikeyi işaret etmez. Güvenli su işaretleri kanal ortası markalamaları için veya karaya yaklaşma işaretleri olarak kullanılabilir. Güvenli su işaretleri, tehlikeyi işaretleyen şamandıralardan tamamen farklı görünümdedirler. Küresel veya bazen gönder şeklinde tek bir kırmızı tepelikli şamandıralardır. Boya renkleri kırmızı beyaz düşey şeklindedir. Fenerleri, varsa eğer, bir uzun çakar veya mors "A" ritmi, husuflu, izofazlı olup ışık rengi beyazdır.
5. Özel İşaretler Özel işaretler önceleri seyir yardımcısı olarak düşünülmemiştir. Ancak, mahiyeti haritadan veya diğer notik dökümanlardan anlaşılan özel bir sahayı göstermek için kullanılır. Özel işaretler sarıdır. Sarı "X" tepeliği olup ışık renkleride sarıdır. Görünüşün zayıf olduğu zamanlarda sarı ile beyaz ışığı karıştırma olasılığından kaçınmak için özel işaretlerin sarı fenerlerinde beyaz fenerler için kullanılan ritmlerin hiçbirisi kullanılmaz. Şekilleri seyir işaretleri ile karışmaz, yani bir kanalın iskele tarafına yerleştirilmiş olan özel bir şamandıra silindirik olabilir fakat konik olamaz. Özel işaretlerin amaçlarını belirtmek için üzerlerine harfler veya sayılar yazılabilir.
