KanyaK
wish me luck.
Kamuya açık karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarını, taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetlerini yapanlar ile taşıma işlerinde çalışanları, taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan her türlü taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerini kapsayan Karayolu Taşıma Yönetmeliği 11.06.2009 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
R.Gazete No. 27255
R.G. Tarihi: 11.6.2009
Ulaştırma Bakanlığından:
KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Başlangıç ve Temel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, karayolu taşımacılık faaliyetlerini ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek; taşımacılık faaliyetlerinde düzeni ve güvenliği sağlamak; taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetleri için mali yeterlilik, mesleki yeterlilik, mesleki saygınlık ilkelerine uygun olarak pazara giriş şartları ile bu faaliyetlerde bulunanların, gönderenlerin, yolcuların, çalışanların haklarını, sorumluluklarını, yükümlülüklerini tespit etmek; taşımacılık faaliyetlerinde istihdam edilenler ile taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerinin niteliklerini belirlemek; karayolu taşımalarının diğer taşıma sistemleriyle birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, denetimini ve mevcut imkanların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamuya açık karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarını, taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetlerini yapanlar ile taşıma işlerinde çalışanları, taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan her türlü taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerini kapsar.
(2) Servis taşımaları hakkındaki usul ve esaslar Bakanlıkça ayrıca düzenlenir.
(3) Aşağıdaki taşıtlarla yapılan taşımalar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
a) Özel otomobillerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
b) Lastik tekerlekli traktörlerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
c) Üç tekerlekli taşıtlarla yapılan taşımalar.
ç) Resmi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ticari olmayan taşımalar.
d) Türk Silahlı Kuvvetlerine ait taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
e) Gerçek kişiler adına hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş kamyonet cinsi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ve hem taşımanın hem de taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar.
(4) 10⁄7⁄2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile 3⁄7⁄2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri saklıdır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 10⁄7⁄2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile 9⁄4⁄1987 tarihli ve 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) 10⁄7⁄2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununda belirtilen tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) Ambar: Eşyanın kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yeri,
b) Antrepo: Gümrük mevzuatı hükümlerine göre açılmasına izin verilen ve gümrük idaresine verilen beyannameyle gümrük idaresi gözetimi ve denetimi altında eşyanın muhafaza edildiği yeri,
c) Ara durak: Tarifeli yolcu taşımacılığında, kalkış noktası ile varış noktası arasında bulunan, yolcuların asgari ihtiyaçlarının karşılandığı ve yolcu indirilip bindirilen yeri,
ç) Atıl kapasite: Karayolu taşımacılık piyasasında, taşıt veya işletmeci sayısı bakımından, talebe göre arzın fazla olmasını,
d) Bakanlık: Ulaştırma Bakanlığını,
e) Birim taşıt: Yarı römorku veya römorkuyla birlikte çekiciyi veya araç tescil belgesinde �römork takabilir� ifadesi varsa römorkuyla birlikte veya tek başına kamyonu,
f) Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve bunlar olmadan eşya taşıyamayan motorlu taşıtı,
g) Dağıtım işletmecisi: Tek parçada en fazla 5 kilogram ağırlığındaki kargoların kısa sürede kapıdan kapıya kendi nam ve hesabına dağıtımını yapan gerçek ve tüzel kişileri,
ğ) Depo: Eşyanın açık ve kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yeri,
h) Eşya⁄kargo terminali: Bu Yönetmelikte belirtilen özellikleri haiz ve yurtiçi ve uluslararası eşya⁄kargo taşımacıları⁄işletmecileri ve⁄veya acenteleri, komisyoncuları, taşıma işleri organizatörleri ile bunların eşya⁄kargo gönderenlerine⁄gönderilenlerine hizmet veren yapı veya tesisi,
ı) Gabari: Yüklü veya yüksüz araçların uzunluk, genişlik ve yüksekliklerinin azami sınırlarını belirleyen ölçüleri,
i) Geçici depolama yeri: Eşyanın gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar gümrük idaresince geçici olarak depolanmasına izin verilen yeri,
j) Geçiş belgesi: Uluslararası anlaşmalar çerçevesinde, akit taraflardan biri tarafından kendi topraklarına girmek ve çıkmak veya bu topraklardan transit geçmek üzere diğer ülkede kayıtlı bir karayolu aracına verilen belgeyi,
k) Grup yolcu: Önceden planlanmış gezi, toplantı, tören ve benzeri amaçla bir araya gelen ve bu amaçla gerçekleşecek seyahatin başlangıcından bitimine kadar birlikte hareket eden yolcu topluluğunu,
l) İkili taşıma: Akit ülke taşıtlarının iki ülke arasında yapmış olduğu yolcu veya eşya taşımalarını,
m) İliçi: Bir ilin sınırları içinde bulunan alanı,
n) Kamu hizmeti sözleşmesi: Kamuya yeterli ulaştırma hizmeti sunulması amacıyla, Bakanlık ile yetki belgesi sahipleri arasında yapılan sözleşmeyi,
o) Kamu hizmeti yükümlülüğü: Bir yetki belgesi sahibinin normal ticari şartlarda veya ölçülerde üstlenemeyeceği, ancak, kamuya yeterince ulaştırma hizmeti verilmesi amacıyla, Bakanlığın talimatı üzerine yerine getirilmesi gereken yükümlülüğü,
ö) Kamyon: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramdan fazla olan ve eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
p) Kamyonet: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen ve eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
r) Kanun: 10⁄7⁄2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununu,
s) Karayolu: Trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, yol, otoyol, köprüler ve benzeri yapı ve alanları,
ş) Kargo tasnif ve aktarma merkezi: Kargo taşımalarında indirme, bindirme, yükleme, boşaltma, aktarma, tasnif ve dağıtım hizmetlerinin yapıldığı yeri,
t) Kısa unvan: Yetki belgesi sahibinin, yetkili makamlarca faaliyet alanıyla ilgili tescil edilmiş markasını,
u) Lojistik işletmecisi: Taşımacılık faaliyetinin yanı sıra; bağımsız bir işyerinin kullanım hakkına sahip olarak müşterilerine ait eşyayı teslim aldıktan sonra kendi gözetim ve denetimi altında yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, sipariş planlaması, dağıtım, teslimat ve benzeri hizmetlerin tamamını veya bir kısmını üstlenen gerçek ve tüzel kişileri,
ü) Mali yeterlilik: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir işletmenin kurulmasını, sağlıklı yönetilmesini ve işletilmesini sağlamaya yönelik gerekli mali kaynaklara sahip olmayı,
v) Mesleki saygınlık: Ticari alanda ve karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili kurallara uygun davranmayı ve faaliyet göstermeyi,
y) Mesleki yeterlilik: Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili eğitim, bilgi, beceri ve donanıma sahip olmayı,
z) Mesleki yeterlilik belgesi: İlgili mevzuatın bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde bulunanlar için öngördüğü mesleki yeterlilik eğitimini alan ve⁄veya yapılacak olan sınavlarda başarılı olanlara verilen belgeyi,
aa) Mesleki yeterlilik eğitimi: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir mesleki yeterliliğin kazandırılması amacıyla ilgili mevzuat çerçevesinde verilen eğitimi,
bb) Motorlu taşıt: Karayolunda insan, hayvan veya eşya taşımaya yarayan ve makine gücüyle yürütülen aracı veya taşıtı,
cc) Orta Düzey Yönetici (ODY): Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin veya buna ait bağımsız bir birimin taşımacılık faaliyetlerini sürekli ve etkin bir şekilde sevk ve idare eden müdür, şef, uzman, operasyon yöneticisi ve benzeri unvanlarla görev yapan kişileri,
çç) Otobüs: Yapısı itibariyle insan taşımak için imal edilmiş ve şoförü dahil 9 kişiden fazla yolcu taşımaya uygun olan motorlu taşıtı,
1) Küçük otobüs (minibüs): Şoförü dahil 9 ile 15 adet arasında oturma yeri olan otobüsü,
2) Büyük otobüs: Şoförü dahil 15 adetten fazla oturma yeri olan otobüsü,
dd) Otomobil: Yapısı itibariyle şoförü dahil en fazla 8 adet oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
ee) Özel izin belgesi: Uluslararası taşımalarda geçiş belgesi yerine geçmek üzere düzenlenen belgeyi,
ff) Özmal taşıt: Araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
gg) Posta gönderisi: Posta Telgraf Teşkilatı (PTT) İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından taşınmak üzere, belirli bir form altında haberleşme niteliğindeki gönderileri, kitap numunelerini, katalogları, gazeteleri, süreli yayınları, dosyaları ve posta kolilerini,
ğğ) Resmi taşıt: Araç tescil belgesinde �resmi� olarak tescil edilmiş taşıtı,
hh) Römork: Motorlu taşıtla çekilen insan, hayvan veya eşya taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,
ıı) Sevk irsaliyesi: Yurt içi taşımalarda, gönderen tarafından gönderilen eşya için düzenlenen; eşyanın içeriğini, ağırlığını, hacmini, paketleme veya ambalaj şekli ile gerçek değerini belirleyen ve gönderenin beyanına dayanan ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen belgeyi,
ii) Sözleşmeli taşıt: Yetki belgesi sahibinin noterden yapılmış bir taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak, kendi unvan ve sorumluluğu altında çalıştıracağı başkasına ait taşıtı,
jj) Şehiriçi: Bir şehrin belediye sınırları ile mücavir alanının toplamından oluşan alanı,
kk) Şoför: Ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı karayolunda süren ve ilgili mesleki yeterlilik belgesine sahip olan sürücüyü,
ll) Şube: Bir yetki belgesi sahibinin ticaret siciline tescil edilmiş merkezi işyeri adresi dışındaki faaliyetiyle ilgili ticaret siciline tescil edilmiş birimini,
mm) Tarifeli kargo taşıma: İşletmecinin kargo kabul veya dağıtım yaptığı merkezi, şubesi veya acentesinin bulunduğu yerleşim yerleri arasında önceden belirlenen bir ücret tarifesine göre yapılan düzenli kargo taşımalarını,
nn) Tarifeli yolcu taşıma: Önceden bir taşıma hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenerek ve bunlara uyularak yapılan düzenli yolcu taşımalarını,
oo) Tarifesiz yolcu taşıma: Önceden bir taşıma hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenmeksizin; grup yolcu durumuna göre arızi veya mekik sefer düzenlenerek yapılan düzensiz yolcu taşımalarını,
öö) Taşıma hattı: Tarifeli taşımacılıkta, taşımanın başladığı kalkış noktası ile bittiği varış noktasındaki yerleşim yerlerini,
pp) Taşıma güzergahı: Taşımacılıkta, taşımanın başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da dahil takip edilen yolu,
rr) Taşıma irsaliyesi: Taşıma faaliyetinde bulunanların, taşınmasını üstlendikleri bir veya birden çok gönderilen ve gönderene ait aynı taşıtta, aynı zamanda taşınan eşya veya kargo için ilgili mevzuat hükümleri uyarınca taşımacı tarafından düzenlenen belgeyi,
ss) Taşıma işleri organizatörü: Kanun, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatın taşımacılık sıfatı ile faaliyet gösterenlere getirdikleri yükümlülük ve sorumluluklar çerçevesinde taşımacı kabul edilerek, bu Yönetmeliğe göre eşya taşımacılığı alanında yetki belgesi almış gerçek ve tüzel kişilerin imkan, kabiliyet ve kapasiteleri ile gerektiğinde diğer taşıma türlerinden de yararlanarak veya bunları kullanarak kombine taşımacılık dahil kendi nam ve hesabına eşya taşıması yaptırarak taşıma faturası düzenleyen gerçek ve tüzel kişileri,
şş) Taşıma kapasitesi (taşıma sınırı): Bir aracın teknik olarak güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu sayısını,
tt) Taşıma senedi: Eşya ve kargo taşımalarında gönderen ile yetki belgesi sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu Yönetmelikle belirlenen bilgileri ihtiva eden sözleşme belgesi veya bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasını,
uu) Taşıt belgesi: Yetki belgesi sahibinin kullanacağı taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren, yetki belgesinden ayrı ve yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeyi,
üü) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki belgesi altında çalıştırılabileceğini gösteren belgeyi,
vv) Taşıt katarı: Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış en az bir çeken ve en çok iki çekilen römork veya bir yarı römork ile bir römorktan oluşan aracı,
yy) Terminal işletmecisi: Bu Yönetmelikte tanımlanan bir yolcu veya eşya⁄kargo terminalini işleten gerçek veya tüzel kişileri,
zz) Transit taşıma: Herhangi bir ülkede başlayan ve en az bir ülke toprakları üzerinden geçtikten sonra bir başka ülkede sona eren, başlama ve sona erme ülkeleri dışında kalan ülkeler üzerinden yapılan yolcu veya eşya taşımalarını,
aaa) Ücret tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma faaliyetlerini ücret yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
bbb) Üçüncü ülke taşıması: Yolcu ve eşyanın bindirme, indirme, yükleme, boşaltma noktalarının taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin dışındaki ülkeler arasında yapılan taşımaları,
ccc) Üst Düzey Yönetici (ÜDY): Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliği temsil ve ilzam ederek ve⁄veya bu kişilerin faaliyetlerini fiilen sevk ve idare ederek sürekli ve etkin bir şekilde yöneten yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel koordinatör, genel sekreter ve benzeri konumdaki veya bu unvanlarla istihdam edilen kişileri,
ççç) Yarı römork: Bir kısmı motorlu taşıt üzerine oturan, taşıdığı eşyanın ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu taşıt tarafından taşınan römorku,
ddd) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında bir faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
eee) Yolcu bileti: Yetki belgesi sahibi ile yolcu arasında akdedilen, yolcunun taşınması yükümlülüğünü içeren ve bu Yönetmelikle belirlenen şekil ve şartları ihtiva eden ve yolcuya verilmesi zorunlu olan belgeyi,
fff) Yolcu terminali: Bu Yönetmelikle belirlenen özellikleri haiz ve şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımacıları ve⁄veya acenteleri ile bunların yolcularına hizmet veren yapı veya tesisi,
ggg) Yurtiçi: Türkiye sınırları içindeki alanı,
ğğğ) Zaman tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma faaliyetlerini zaman yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Hükümler
Yetki belgesi alma zorunluluğu
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini⁄belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.
Yetki belgesi türleri
MADDE 6 – (1) A türü yetki belgesi: Ticari amaçla otomobille yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) A1 yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b) A2 yetki belgesi: Uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(2) B türü yetki belgesi: Otobüsle uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) B1 yetki belgesi: Tarifeli olarak uluslararası ve şehirlerarası ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b) B2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak uluslararası ve yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
c) B3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini taşımak üzere uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
verilir.
(3) C türü yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) C1 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
b) C2 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
c) C3 yetki belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(4) D türü yetki belgesi: Otobüsle yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Dl yetki belgesi: Tarifeli olarak şehirlerarası ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b) D2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
c) D3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini yurtiçinde taşımak üzere yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
ç) D4 yetki belgesi: Tarifeli ve tarifesiz olarak 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(5) F türü yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Fl yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
b) F2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
verilir.
(6) G türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya ve kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) G1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
b) G2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
c) G3 yetki belgesi: Yurtiçi kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
ç) G4 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
verilir.
(7) H türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) H1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacaklara,
b) H2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacaklara,
verilir.
(8) K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
b) K2 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
c) K3 yetki belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(9) L türü yetki belgesi: Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) L1 yetki belgesi: Yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,
b) L2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(10) M türü yetki belgesi: Tarifeli olarak ticari amaçla kargo işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) M1 yetki belgesi: İliçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
b) M2 yetki belgesi: Yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
c) M3 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(11) N türü yetki belgesi: Ticari amaçla nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) N1 yetki belgesi: İliçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara,
b) N2 yetki belgesi: Yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(12) P türü yetki belgesi: Ticari amaçla dağıtım işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) P1 yetki belgesi: İliçi dağıtım işletmeciliği yapacaklara,
b) P2 yetki belgesi: Yurtiçi dağıtım işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(13) R türü yetki belgesi: Ticari amaçla taşıma işleri organizatörlüğü yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) R1 yetki belgesi: Yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara,
b) R2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara,
verilir.
(14) T türü yetki belgesi: Terminal işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına verilir ve aşağıdaki türlere ayrılır:
a) T1 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
b) T2 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları dışında kalan yerleşim birimlerinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
c) T3 yetki belgesi: Eşya terminali işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde genel kural
MADDE 7 – (1) Taşımacılık faaliyetleri; ekonomik, seri, elverişli, güvenli, çevreye kötü etkisi en aza indirilecek, fert, toplum ve çevre sağlığı ile bunların güvenliğini olumsuz yönde etkilemeyecek ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest rekabet ortamında gerçekleştirilir.
Mevzuata uygun taşımacılık faaliyeti yapılması ve yasaklar
MADDE 8 – (1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi esastır. Buna göre:
a) Yapılacak faaliyetin kapsamına uygun bir yetki belgesi alınmadan, muhtevası bu Yönetmelikte belirtilen herhangi bir faaliyette bulunulamaz.
b) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette bulunamazlar.
c) Taşıt belgesine kaydedilmeyen taşıtlar, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde kullanılamaz.
ç) Bir yetki belgesi sahibinin taşıt belgesine sözleşmeli olarak kayıtlı taşıtların sahipleri kendi nam ve hesabına taşıma yapamaz ve gönderenlere⁄yolculara taşıma faturası veya taşıma faturası yerine geçen belge düzenleyemezler.
d) Yolcu taşımacılığında komisyonculuk yapılamaz.
e) F, G ve H türü yetki belgesi sahipleri kendi nam ve hesaplarına taşıma yapamaz, yaptıramaz ve yolcu bileti veya taşıma faturası düzenleyemezler.
f) H ve R türü yetki belgesi sahipleri; C1 ve K2 yetki belgesi sahipleriyle anlaşma veya sözleşme yapamazlar.
g) 2⁄3⁄1950 tarihli ve 5584 sayılı Posta Kanunu ile tanımlanan ve Posta Telgraf Teşkilatı İşletmesi Genel Müdürlüğü (PTT)�nün tekelinde bulunan gönderiler, sadece PTT tarafından toplanır ve dağıtılır. Bu gönderiler, yetki belgesi sahipleri tarafından kendi nam ve hesaplarına toplanamaz ve dağıtılamaz.
ğ) 14⁄9⁄1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ile 5⁄10⁄2007 tarihli ve 26664 sayılı Resmi Gazete�de yayımlanan Seyahat Acentaları Yönetmeliği hükümlerine göre kurulmuş seyahat acentalığı belgesine sahip olanların, yaptıkları organizasyonlarda verecekleri hizmetlerin kapsamına karayolu taşımacılığını da dahil etmeleri halinde; gerçekleşecek taşıma yurtiçi ise B2 veya D2, uluslararası ise sadece B2 yetki belgesi alarak taşıma yapmaları veya bu taşımaları söz konusu yetki belgesi sahiplerine yaptırmaları şarttır.
(2) Birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç) ve (ğ) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci cümlesinde belirtilen; (d) ve (e) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen idari para cezaları uygulanır.
(3) Bir taşıt belgesine kayıtlı olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma noktalarına girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, bu Yönetmeliğin 72 nci maddesinde belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu durumdaki taşıtlarda bulunan yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise, taşıtlar uygun yerlere alınarak izin verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde hizmetin sürekliliği ve engellenemeyeceği
MADDE 9 – (1) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesi kapsamına giren hizmetlerini, hizmetin ifasını imkânsız kılan yasal mücbir sebepler dışında yapmaktan kaçınamazlar. Bu hizmetlerden ayırım yapmaksızın herkesin yararlanmasını ve hizmetin sürekliliğini sağlamak zorundadırlar.
(2) Bu hizmetlerin yerine getirilmesi, hizmeti üstlenenler veya üçüncü şahıslar tarafından engellenemez.
Sınırlamalar, kısıtlamalar ve geçici düzenlemeler
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunanların sayısı, yolcu ve eşya taşıma kapasiteleri ile bu husustaki potansiyel, yetki belgelerinde kayıtlı taşıtların durumu, haksız rekabetin önlenmesi, kamu yararının gözetilmesi, atıl kapasite oluşumunun ve kaynak israfının önlenmesi, güvenlik veya benzeri nedenlerle Bakanlık, yetki belgelerinin verilmesi ve⁄veya sayısında, taşıt sayıları ve⁄veya kapasitelerinde, taşıma hatlarında veya güzergahlarında sınırlamalar, kısıtlamalar ve⁄veya belirli bir süreyle sınırlı geçici düzenlemeler yapabilir.
(2) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili piyasadaki ücretlerin; ülke ekonomisi ve⁄veya kamu yararı aleyhine sonuç vermesi ve⁄veya aşırı ücret uygulanması ve⁄veya rekabet ortamının bozulması hallerinde ve gerektiğinde söz konusu faaliyetler için belirli bir süreyle sınırlı taban ve⁄veya tavan ücret tarifesi uygulaması getirebilir.
Tehlikeli maddelerin ve tehlikeli atıkların taşınması
MADDE 11 – (1) Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde ve tehlikeli atık taşımalarını ilgili mevzuata uygun olarak yapmak zorundadırlar.
(2) Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde veya tehlikeli atık taşıyan taşıtlarının; taşıyacakları tehlikeli maddenin veya tehlikeli atığın özelliğine uygun olduğunu gösteren bilgi ve belgeler ile Tehlikeli Madde Sorumluluk Sigortası poliçesini ibraz ederek, ilgili mercilerden bu taşımalar için ayrıca izin almakla yükümlüdürler.
İKİNCİ KISIM
Yetki Belgesine İlişkin Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgesi Almanın ve Yenilemenin Şartları ve Gerekli Belgeler
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin genel şartları
MADDE 12 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek için;
a) Gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmaları,
b) Tüzel kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş ve Türk Ticaret Siciline tescil edilmiş olmaları,
c) Yetki belgesi talep eden veya yenilemek isteyen;
1) Gerçek kişilerde sahip ve⁄veya varsa temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
2) Anonim şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
3) Diğer şirket statüsündeki tüzel kişilerde, tüm ortakların ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
4) Kooperatiflerde, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile kooperatifi temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet suçları ile 12⁄4⁄1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa giren suçlardan dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü olmamaları,
ç) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyenlerin;
1) Vergi sistemine kayıtlı olmaları,
2) Merkezi adreslerinin bulunduğu yerdeki ticaret odası veya ticaret ve sanayi odası veya esnaf ve sanatkarlar odası veya ziraat odasından birine kayıtlı olmaları,
3) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen özel şartları sağlamaları,
4) Bu Yönetmeliğin 80 inci maddesinde belirtilen yetki belgesi ücretini veya yetki belgesi yenileme ücretini ödemiş olmaları,
şarttır.
(2) Yetki belgesini yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri süresince, karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili olarak;
a) Ücret ve çalışma şartlarına,
b) Şoförlerin çalışma ve dinlenme sürelerine,
c) Araçların ağırlık ve boyutlarına,
ç) Yol ve araç güvenliğine,
d) Çevrenin korunmasına,
ilişkin kurallardan (a), (b) ve (d) bentlerine karşı 1 yıllık süre içinde 5 kez; (c) ve (ç) bentlerine karşı aynı aracının 1 yıllık süre içinde 3 kez kusur işlemesinden dolayı idari para cezasına maruz kalmamış olmak sureti ile mesleki saygınlığa sahip olmaları gerekir.
(3) Türkiye�de taşımacılık faaliyetinde bulunacak yabancılara, 5⁄6⁄2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu hükümleri ile bu Yönetmeliğin belirlediği şartları yerine getirmeleri halinde talep ettikleri yetki belgesi verilir.
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları
MADDE 13 – (1) A türü yetki belgeleri için;
a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
b) A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet özmal otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
c) A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, bu işe elverişli sıcağa ve soğuğa karşı korunmuş, en az 4 yolcunun⁄müşterinin rahatça oturabileceği, telefonu, tuvaleti bulunan bağımsız bir yere veya kullanım hakkına,
ç) A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, merkezi adresi ve varsa şubelerinde asgari 2 araçlık park alanına veya kullanım hakkına,
sahip olmaları şarttır.
(2) B türü yetki belgeleri için;
a) B1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 150 adet koltuk kapasitesine ve 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) B2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 90 adet koltuk kapasitesine ve 50.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) B3 yetki belgesi için başvuranların; ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse sahip olmaları şarttır.
(3) C Türü yetki belgeleri için;
a) C1 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet eşya taşımaya mahsus özmal taşıta sahip olmaları şarttır.
b) C2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 10 birim özmal taşıt ile toplam 300 ton taşıma kapasitesine ve 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) C3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 3 birim özmal taşıt ile toplam 50 ton taşıma kapasitesine ve 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(4) D türü yetki belgeleri için;
a) D1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 150 adet koltuk kapasitesine ve 60.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) D2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 75 adet koltuk kapasitesine ve 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) D3 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse sahip olmaları şarttır.
ç) D4 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse ve 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(5) F türü yetki belgeleri için;
a) F1 yetki belgesi için başvuranların, A1, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibi taşımacılardan en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması, faaliyet gösterilen yer ilçe ise 2.000 Türk Lirası, il ise 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile faaliyette bulunduğu yerleşim yerinde kendisine veya sözleşme yaptığı A1, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibine vereceği acentelik hizmetine elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu yerleşim biriminde kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu terminallerdeki bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) F2 yetki belgesi için başvuranların, A1, A2, B1, B2, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibi taşımacılardan en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması ve 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile faaliyette bulunduğu yerleşim yerinde kendisine veya sözleşme yaptığı A1, A2, B1, B2, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibine vereceği acentelik hizmetine elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu yerleşim biriminde kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu terminallerdeki bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
c) F1 ve F2 yetki belgesi sahiplerinin, açacakları her şube için sermaye veya işletme sermayesi miktarı aynı miktarda katlanarak artar.
ç) Köy, kasaba ve beldelerde faaliyette bulunmak üzere F1 yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır.
d) Köy, kasaba ve beldelerde faaliyette bulunmak üzere, sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmadan % 75 indirimli ücretle F1 yetki belgesi alanlar, il ve ilçelerde şube açmak isterlerse F1 yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar ve geçerli tam ücret üzerinden % 75 fark öderler.
(6) G türü yetki belgeleri için;
a) G1 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca L1, N1 veya N2 yetki belgesi sahibi gerçek veya tüzel kişiler ile K1 yetki belgesi sahibi tüzel kişilerden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
b) G2 yetki belgesi için başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca C2 veya L2 yetki belgesi sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
c) G3 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca M1, M2, P1 veya P2 yetki belgesi sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
ç) G4 yetki belgesi için başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca M3 yetki belgesi sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
d) G1 veya G2 yetki belgesi için başvuranların, yetki belgeleri süresince en az 30 m2 'lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve 1 kamyonetin yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
e) G3 veya G4 yetki belgesi için başvuranların, yetki belgeleri süresince en az 20 m2 'lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve 1 kamyonetin yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
f) Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak üzere G3 yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır.
g) Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak üzere, sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmadan % 75 indirimli ücretle G3 yetki belgesi alanlar, Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi içinde şube açmak isterlerse G3 yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar ve geçerli tam ücret üzerinden % 75 fark öderler.
(7) H türü yetki belgeleri için;
a) H1 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) H2 yetki belgesi için başvuranların, 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
(8) K türü yetki belgeleri için;
a) K1 yetki belgesi için başvuran gerçek kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 25 ton taşıma kapasitesine ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) K1 yetki belgesi için başvuran kooperatifler dahil tüzel kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 75 ton taşıma kapasitesine ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) K2 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet eşya taşımaya mahsus özmal taşıta sahip olmaları şarttır.
ç) K3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 30 ton taşıma kapasitesine ve 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(9) L türü yetki belgeleri için;
a) L1 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 100 ton taşıma kapasitesine,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş bu işe elverişli, en az 1.000 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alana sahip ve yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, satış veya pazarlama, sipariş planlaması, dağıtım, nakliye gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 200 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 150.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b) L2 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 150 ton taşıma kapasitesine,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş bu işe elverişli, en az 2.000 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alanı haiz ve yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, satış veya pazarlama, sipariş planlaması, dağıtım, nakliye gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 200 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
(10) M türü yetki belgeleri için;
a) M1 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 3 adet özmal taşıta,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 200 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 20 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b) M2 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 30 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 400 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 20 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) 250.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5) Şube ya da acente şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
c) M3 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 30 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 400 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5) Türkiye dışında en az bir ülkede bir şube veya acenteliklerinin bulunması,
6) M3 yetki belgesi sahiplerinin yurtiçinde faaliyet gösterebilmeleri için; şube ya da acente şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(11) N türü yetki belgeleri için;
a) N1 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 4 adet özmal taşıta,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 100 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 30 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 15.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b) N2 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 10 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 200 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 30 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) 50.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5) Şube veya acente şeklinde en az 2 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 2 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(12) P türü yetki belgeleri için;
a) P1 yetki belgesi için başvuranların;
1) İki tekerlekli olanlar dahil ticari veya hususi olarak kayıtlı en az 5 adet özmal motorlu taşıta,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2�lik kapalı alanın kullanım hakkına,
4) En az 5 adet dağıtıcı elemana,
5) 12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları şarttır.
b) P2 yetki belgesi için başvuranların;
1) İki tekerlekli olanlar dahil ticari veya hususi olarak kayıtlı en az 30 adet özmal motorlu taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2�lik kapalı alanın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) En az 30 adet dağıtıcı elemana sahip olmaları,
5) 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
6) Şube ve⁄veya acente şeklinde her coğrafi bölgede ikişer ilde olmak üzere, en az 14 ilde örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(13) R türü yetki belgeleri için;
a) R1 yetki belgesi için başvuranların en az 150.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) R2 yetki belgesi için başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
(14) T türü yetki belgeleri için;
a) T1 yetki belgesi için başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) T2 veya T3 belgesi için başvuranların en az 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) Kamu kurum ve kuruluşları için sermaye şartı aranmaz.
(15) A, B, C, D, L, M, N, P ve R türü yetki belgelerinden birini almak için başvuranların; varsa faaliyetleri sırasında kullanacakları kısa unvanları ile varsa taşıtları üzerine yazdıracakları kendilerini tanıtan logo, amblem ve benzeri işareti Bakanlığa bildirmeleri şarttır.
(16) Özürlüleri taşımak amacıyla imal⁄tadil ve tescil edilmiş özmal taşıtla⁄taşıtlarla D2 yetki belgesi almak isteyenlerden koltuk sayısı bakımından asgari kapasite şartı aranmaz. Bu şekilde D2 yetki belgesi alan kişilerin taşıt belgelerine normal otobüs kaydedilebilmesi için koltuk sayısı bakımından asgari kapasite şartının sağlanması zorunludur.
(17) Oto kurtarıcı, lastik tekerlekli vinç, para⁄altın gibi değerli kağıt⁄maden taşıyan zırhlı ve benzeri özel amaçlı taşıtla⁄taşıtlarla K1 yetki belgesi almak isteyenlerden tonaj bakımından asgari kapasite şartı aranmaz. Bu şekilde K1 yetki belgesi alan kişilerin taşıt belgelerine başka cins taşıt kaydedilebilmesi için tonaj bakımından asgari kapasite şartının sağlanması zorunludur.
Yetki belgesi almak ve yenilemek için gerekli belgeler
MADDE 14 – (1) Yetki belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin aşağıdaki belgeleri Bakanlığa vermeleri zorunludur:
a) Bakanlıkça hazırlanan ve başvuru sahibi tarafından doldurulan Başvuru Formu.
b) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişilerin T.C. Kimlik numarası beyanları, adli sicil kaydı belgeleri, temsil ve ilzama yetkili olanların noterden onaylı imza sirkülerleri.
c) Ticaret odaları veya ticaret ve sanayi odaları veya esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarından birine kayıtlı olduğunu gösteren belge.
ç) Ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına kayıtlı gerçek ve tüzel kişilere ait geçerli unvan, adres, ortaklar, temsil ve ilzama yetkili olan kişiler, sermaye miktarı ve iştigal konusunun yer aldığı ticaret sicili gazetesi⁄gazeteleri.
d) Esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarına kayıtlı gerçek kişilere ait geçerli unvan, adres, temsil ve ilzama yetkili olan kişiler, sermaye miktarı ve iştigal konusunun yer aldığı ilgili odadan alınmış belge.
e) Yolcu taşımacılığı yapacakların, taşımada kullanacağı taşıtlara ait Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası ile Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası poliçelerinin aslı.
(2) Yetki belgesi almak için müracaat eden kamu kurum ve kuruluşlarından sadece birinci fıkranın (a) ve (e) bentlerinde belirtilen belgeler istenir.
(3) B3, C1, D3 ve K2 yetki belgesi talep edenlerden adli sicil kaydı belgeleri ve birinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen belgeler istenilmez.
(4) Birinci fıkranın (e) bendinde istenilen belge, sigorta poliçelerine ilişkin kontrollerin elektronik ortamda yapılabilmesi imkanına bağlı olarak Bakanlıkça istenmeyebilir.
(5) Yetki belgesi almak isteyen yabancılardan istenecek belgeler Bakanlıkça bir genelge ile ayrıca belirlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgelerinin Verilmesi ve Süresi, Yetki Belgesi Alanların Faaliyete Başlama ve Ara Vermeleri, Yetki Belgelerinin Yenilenmesi, Değiştirilmesi ve Veraset Yoluyla İntikali
Yetki belgelerinin verilmesi
MADDE 15 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişiler bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
(2) Bakanlık yapılan başvuruya ilişkin incelemesini en geç 15 gün içinde tamamlar. Yapılan inceleme sonunda;
a) Başvuru belgelerinin mevzuata uygun ve noksansız,
b) Talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmeliğin 12 nci ve 13 üncü maddelerinde belirtilen şartların sağlanmış,
olması halinde talep edilen yetki belgesi düzenlenerek verilir.
(3) Yetki belgeleri düzenlenirken, yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş tarihi, geçerlilik süresinin bitiş tarihi, numarası ile yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, varsa kısa unvanı, adresi, ticaret sicil numarası, bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi numarası, düzenlenen yetki belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.
(4) Yetki belgesi sahiplerinin faaliyetlerinde kullanacağı taşıtlar, yetki belgelerinin eki taşıt belgelerine kaydedilir. Taşıt belgesi ile birlikte taşıt belgesine kaydedilen taşıtların her biri için bir taşıt kartı düzenlenerek verilir.
(5) Bakanlık tarafından yetki belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen gerçek veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından Bakanlığa yapılan yetki belgesi alma, yenileme, değişiklik ve benzeri her türlü müracaat ve işlem sırasında beyan edilen bilgiler ve verilen belgeler hakkında, gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme ve araştırma yapılır.
(6) T türü yetki belgeleri hariç; gerçek veya tüzel kişilere aynı yetki belgesinden sadece bir yetki belgesi verilir.
(7) Gerçek veya tüzel kişiler, istedikleri her farklı yetki belgesinin gerektirdiği şartları sağlamaları halinde, birden fazla farklı yetki belgesi alabilirler.
(8) Bir yetki belgesi almak için verilmesi gerekli belgelerden, Bakanlığın uygun bulması halinde diğer bir yetki belgesinin alınmasında da tamamlayıcı belge olarak yararlanılabilir.
(9) Adi ortaklıklara sadece B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi verilir.
Yetki belgelerinin süresi
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi 5 yıldır.
Yetki belgesi alanların faaliyete başlama ve ara vermeleri
MADDE 17 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin, yetki belgesinin verilmesinden itibaren 6 ay içinde faaliyete başlamaları şarttır.
(2) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinin geçerlilik süresi boyunca faaliyetine sürekli olarak 1 yıldan fazla ara veremezler.
Yetki belgelerinin yenilenmesi süreci
MADDE 18 – (1) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgelerinin yenilenmesi için; yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin 60 gün öncesinden itibaren Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebilirler. Yetki belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, yetki belgesinin bitim tarihinden önce ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttır.
(2) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde müracaat edilmesi halinde ise; yetki belgesi ücreti ödeme tarihindeki geçerli tam ücretin yarısı olarak alınır ve bu ücretin ödendiği tarih esas alınarak yetki belgesi yenilenir. Yenileme ücretinin söz konusu 30 günlük süre içinde ödenmesi şarttır.
(3) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren, 30 gün içinde müracaat edilmemesi veya müracaat edildiği halde yetki belgesi yenilemenin şartlarının yerine getirilmemesi halinde yetki belgesi yenileme hakkı kaybedilir. Durum en geç 10 iş günü içinde ilgili kurumlara bir yazı ile bildirilir. Ayrıca bu yazının bir örneği de bilgi ve gereği için yetki belgesi sahibine gönderilir.
(4) Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan 30 günlük süre, sadece yetki belgesi yenileme hakkı olup; bu süre bu durumdaki kişilere faaliyette bulunma hakkı vermez.
Yetki belgelerinin değiştirilmesi
MADDE 19 – (1) Yetki belgesi sahipleri, sahip oldukları yetki belgesini bir başka yetki belgesiyle değiştirebilirler. Buna göre:
a) Yetki belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha fazla olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları ve her iki yetki belgesinin değişiklik tarihindeki geçerli tam ücretleri arasındaki ücret farkını ödemeleri kaydıyla yetki belgeleri değiştirilir.
b) Yetki belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha az olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları kaydıyla her iki yetki belgesi arasındaki ücret farkının iadesi yapılmaksızın yetki belgeleri değiştirilir.
c) (a) ve (b) bentlerine göre yapılan belge değişikliklerinde yeni verilen yetki belgelerinin geçerlilik süresinin bitiş tarihi önceki yetki belgesinin bitiş tarihi olarak düzenlenir ve varsa önceki taşıt belgesine kayıtlı taşıtları için düzenlenen taşıt kartlarından ücret alınmaz.
Gerçek kişiye ait yetki belgesinin veraset yoluyla intikali
MADDE 20 – (1) Yetki belgesi sahibi gerçek kişilerin ölümü halinde kanuni mirasçıları veya onlar adına yetkili olanlar, bu durumu 180 gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundadırlar.
(2) 180 günlük süre içinde bildirimde bulunan kanuni mirasçılar, yetki belgesi sahibi sıfatını devam ettirmek isterlerse, gerçek kişinin ölüm tarihinden başlamak üzere 2 yıl içinde durumlarını bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun hale getirmek zorundadırlar.
(3) Birinci ve ikinci fıkralara göre faaliyette bulunan kanuni mirasçılar faaliyetleri süresince bu Yönetmeliğin öngördüğü yükümlülük ve sorumlulukları üstlenmiş sayılırlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belgeler Üzerinde Tahrifat Yapılması, Yetki Belgelerinin Devredilemeyeceği ve Birleşmeler, Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar
Belgeler üzerinde tahrifat yapılması
MADDE 21 – (1) Uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen belgeler ile Bakanlıkça verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgeler üzerinde tahrifat yapılamaz.
(2) Uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen belgeler ile Bakanlıkça verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgelerin sahtesi yapılarak⁄yaptırılarak veya herhangi bir şekilde sahtesi temin edilerek kullanılamaz.
(3) Bakanlıkça verilen belgeler üzerinde tahrifat yapan yetki belgesi sahipleri ve bunlara yardımcı olanlar hakkında gerekli işlemler yapılmak üzere Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerine göre verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgeler ile uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen izin belgelerinin sahtesini yaparak⁄yaptırarak veya herhangi bir şekilde sahtesini temin ederek kullanan veya kullanmaya teşebbüs edenler hakkında gerekli işlemler yapılmak üzere Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve birleşmeler
MADDE 22 – (1) Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamaz ve hiçbir şekilde devredilemez.
(2) Aşağıdaki haller yetki belgesi devri olarak kabul edilmez.
a) Yetki belgesine sahip tüzel kişiliklerdeki pay sahipliği satış, bağışlama veya muadili bir işlemle el değiştirebilir. Bu değişim sonunda yeni sahip ve⁄veya ortaklar, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamak zorundadırlar.
b) Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi, babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebilir. Eğer yetki belgesi sahibine bu Yönetmeliğin geçi
R.Gazete No. 27255
R.G. Tarihi: 11.6.2009
Ulaştırma Bakanlığından:
KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ KISIM
Başlangıç ve Temel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, karayolu taşımacılık faaliyetlerini ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek; taşımacılık faaliyetlerinde düzeni ve güvenliği sağlamak; taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetleri için mali yeterlilik, mesleki yeterlilik, mesleki saygınlık ilkelerine uygun olarak pazara giriş şartları ile bu faaliyetlerde bulunanların, gönderenlerin, yolcuların, çalışanların haklarını, sorumluluklarını, yükümlülüklerini tespit etmek; taşımacılık faaliyetlerinde istihdam edilenler ile taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerinin niteliklerini belirlemek; karayolu taşımalarının diğer taşıma sistemleriyle birlikte ve birbirlerini tamamlayıcı olarak hizmet vermesini, denetimini ve mevcut imkanların daha yararlı bir şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, kamuya açık karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan yolcu ve eşya taşımalarını, taşımacı, acente, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, terminal işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği ve benzeri taşımacılık faaliyetlerini yapanlar ile taşıma işlerinde çalışanları, taşımacılık faaliyetlerinde yararlanılan her türlü taşıt, araç, gereç, yapı, tesis ve benzerlerini kapsar.
(2) Servis taşımaları hakkındaki usul ve esaslar Bakanlıkça ayrıca düzenlenir.
(3) Aşağıdaki taşıtlarla yapılan taşımalar bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
a) Özel otomobillerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
b) Lastik tekerlekli traktörlerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
c) Üç tekerlekli taşıtlarla yapılan taşımalar.
ç) Resmi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ticari olmayan taşımalar.
d) Türk Silahlı Kuvvetlerine ait taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar.
e) Gerçek kişiler adına hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş kamyonet cinsi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ve hem taşımanın hem de taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar.
(4) 10⁄7⁄2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile 3⁄7⁄2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu hükümleri saklıdır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 10⁄7⁄2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile 9⁄4⁄1987 tarihli ve 3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) 10⁄7⁄2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununda belirtilen tanımlara ek olarak bu Yönetmelikte geçen;
a) Ambar: Eşyanın kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yeri,
b) Antrepo: Gümrük mevzuatı hükümlerine göre açılmasına izin verilen ve gümrük idaresine verilen beyannameyle gümrük idaresi gözetimi ve denetimi altında eşyanın muhafaza edildiği yeri,
c) Ara durak: Tarifeli yolcu taşımacılığında, kalkış noktası ile varış noktası arasında bulunan, yolcuların asgari ihtiyaçlarının karşılandığı ve yolcu indirilip bindirilen yeri,
ç) Atıl kapasite: Karayolu taşımacılık piyasasında, taşıt veya işletmeci sayısı bakımından, talebe göre arzın fazla olmasını,
d) Bakanlık: Ulaştırma Bakanlığını,
e) Birim taşıt: Yarı römorku veya römorkuyla birlikte çekiciyi veya araç tescil belgesinde �römork takabilir� ifadesi varsa römorkuyla birlikte veya tek başına kamyonu,
f) Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve bunlar olmadan eşya taşıyamayan motorlu taşıtı,
g) Dağıtım işletmecisi: Tek parçada en fazla 5 kilogram ağırlığındaki kargoların kısa sürede kapıdan kapıya kendi nam ve hesabına dağıtımını yapan gerçek ve tüzel kişileri,
ğ) Depo: Eşyanın açık ve kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yeri,
h) Eşya⁄kargo terminali: Bu Yönetmelikte belirtilen özellikleri haiz ve yurtiçi ve uluslararası eşya⁄kargo taşımacıları⁄işletmecileri ve⁄veya acenteleri, komisyoncuları, taşıma işleri organizatörleri ile bunların eşya⁄kargo gönderenlerine⁄gönderilenlerine hizmet veren yapı veya tesisi,
ı) Gabari: Yüklü veya yüksüz araçların uzunluk, genişlik ve yüksekliklerinin azami sınırlarını belirleyen ölçüleri,
i) Geçici depolama yeri: Eşyanın gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar gümrük idaresince geçici olarak depolanmasına izin verilen yeri,
j) Geçiş belgesi: Uluslararası anlaşmalar çerçevesinde, akit taraflardan biri tarafından kendi topraklarına girmek ve çıkmak veya bu topraklardan transit geçmek üzere diğer ülkede kayıtlı bir karayolu aracına verilen belgeyi,
k) Grup yolcu: Önceden planlanmış gezi, toplantı, tören ve benzeri amaçla bir araya gelen ve bu amaçla gerçekleşecek seyahatin başlangıcından bitimine kadar birlikte hareket eden yolcu topluluğunu,
l) İkili taşıma: Akit ülke taşıtlarının iki ülke arasında yapmış olduğu yolcu veya eşya taşımalarını,
m) İliçi: Bir ilin sınırları içinde bulunan alanı,
n) Kamu hizmeti sözleşmesi: Kamuya yeterli ulaştırma hizmeti sunulması amacıyla, Bakanlık ile yetki belgesi sahipleri arasında yapılan sözleşmeyi,
o) Kamu hizmeti yükümlülüğü: Bir yetki belgesi sahibinin normal ticari şartlarda veya ölçülerde üstlenemeyeceği, ancak, kamuya yeterince ulaştırma hizmeti verilmesi amacıyla, Bakanlığın talimatı üzerine yerine getirilmesi gereken yükümlülüğü,
ö) Kamyon: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramdan fazla olan ve eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
p) Kamyonet: İzin verilen azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramı geçmeyen ve eşya taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
r) Kanun: 10⁄7⁄2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununu,
s) Karayolu: Trafik için kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, yol, otoyol, köprüler ve benzeri yapı ve alanları,
ş) Kargo tasnif ve aktarma merkezi: Kargo taşımalarında indirme, bindirme, yükleme, boşaltma, aktarma, tasnif ve dağıtım hizmetlerinin yapıldığı yeri,
t) Kısa unvan: Yetki belgesi sahibinin, yetkili makamlarca faaliyet alanıyla ilgili tescil edilmiş markasını,
u) Lojistik işletmecisi: Taşımacılık faaliyetinin yanı sıra; bağımsız bir işyerinin kullanım hakkına sahip olarak müşterilerine ait eşyayı teslim aldıktan sonra kendi gözetim ve denetimi altında yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, sipariş planlaması, dağıtım, teslimat ve benzeri hizmetlerin tamamını veya bir kısmını üstlenen gerçek ve tüzel kişileri,
ü) Mali yeterlilik: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir işletmenin kurulmasını, sağlıklı yönetilmesini ve işletilmesini sağlamaya yönelik gerekli mali kaynaklara sahip olmayı,
v) Mesleki saygınlık: Ticari alanda ve karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili kurallara uygun davranmayı ve faaliyet göstermeyi,
y) Mesleki yeterlilik: Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili eğitim, bilgi, beceri ve donanıma sahip olmayı,
z) Mesleki yeterlilik belgesi: İlgili mevzuatın bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde bulunanlar için öngördüğü mesleki yeterlilik eğitimini alan ve⁄veya yapılacak olan sınavlarda başarılı olanlara verilen belgeyi,
aa) Mesleki yeterlilik eğitimi: Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili bir mesleki yeterliliğin kazandırılması amacıyla ilgili mevzuat çerçevesinde verilen eğitimi,
bb) Motorlu taşıt: Karayolunda insan, hayvan veya eşya taşımaya yarayan ve makine gücüyle yürütülen aracı veya taşıtı,
cc) Orta Düzey Yönetici (ODY): Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliğin veya buna ait bağımsız bir birimin taşımacılık faaliyetlerini sürekli ve etkin bir şekilde sevk ve idare eden müdür, şef, uzman, operasyon yöneticisi ve benzeri unvanlarla görev yapan kişileri,
çç) Otobüs: Yapısı itibariyle insan taşımak için imal edilmiş ve şoförü dahil 9 kişiden fazla yolcu taşımaya uygun olan motorlu taşıtı,
1) Küçük otobüs (minibüs): Şoförü dahil 9 ile 15 adet arasında oturma yeri olan otobüsü,
2) Büyük otobüs: Şoförü dahil 15 adetten fazla oturma yeri olan otobüsü,
dd) Otomobil: Yapısı itibariyle şoförü dahil en fazla 8 adet oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,
ee) Özel izin belgesi: Uluslararası taşımalarda geçiş belgesi yerine geçmek üzere düzenlenen belgeyi,
ff) Özmal taşıt: Araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
gg) Posta gönderisi: Posta Telgraf Teşkilatı (PTT) İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından taşınmak üzere, belirli bir form altında haberleşme niteliğindeki gönderileri, kitap numunelerini, katalogları, gazeteleri, süreli yayınları, dosyaları ve posta kolilerini,
ğğ) Resmi taşıt: Araç tescil belgesinde �resmi� olarak tescil edilmiş taşıtı,
hh) Römork: Motorlu taşıtla çekilen insan, hayvan veya eşya taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,
ıı) Sevk irsaliyesi: Yurt içi taşımalarda, gönderen tarafından gönderilen eşya için düzenlenen; eşyanın içeriğini, ağırlığını, hacmini, paketleme veya ambalaj şekli ile gerçek değerini belirleyen ve gönderenin beyanına dayanan ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen belgeyi,
ii) Sözleşmeli taşıt: Yetki belgesi sahibinin noterden yapılmış bir taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak, kendi unvan ve sorumluluğu altında çalıştıracağı başkasına ait taşıtı,
jj) Şehiriçi: Bir şehrin belediye sınırları ile mücavir alanının toplamından oluşan alanı,
kk) Şoför: Ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı karayolunda süren ve ilgili mesleki yeterlilik belgesine sahip olan sürücüyü,
ll) Şube: Bir yetki belgesi sahibinin ticaret siciline tescil edilmiş merkezi işyeri adresi dışındaki faaliyetiyle ilgili ticaret siciline tescil edilmiş birimini,
mm) Tarifeli kargo taşıma: İşletmecinin kargo kabul veya dağıtım yaptığı merkezi, şubesi veya acentesinin bulunduğu yerleşim yerleri arasında önceden belirlenen bir ücret tarifesine göre yapılan düzenli kargo taşımalarını,
nn) Tarifeli yolcu taşıma: Önceden bir taşıma hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenerek ve bunlara uyularak yapılan düzenli yolcu taşımalarını,
oo) Tarifesiz yolcu taşıma: Önceden bir taşıma hattı ve taşıma güzergahı ile bir zaman ve ücret tarifesi belirlenmeksizin; grup yolcu durumuna göre arızi veya mekik sefer düzenlenerek yapılan düzensiz yolcu taşımalarını,
öö) Taşıma hattı: Tarifeli taşımacılıkta, taşımanın başladığı kalkış noktası ile bittiği varış noktasındaki yerleşim yerlerini,
pp) Taşıma güzergahı: Taşımacılıkta, taşımanın başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da dahil takip edilen yolu,
rr) Taşıma irsaliyesi: Taşıma faaliyetinde bulunanların, taşınmasını üstlendikleri bir veya birden çok gönderilen ve gönderene ait aynı taşıtta, aynı zamanda taşınan eşya veya kargo için ilgili mevzuat hükümleri uyarınca taşımacı tarafından düzenlenen belgeyi,
ss) Taşıma işleri organizatörü: Kanun, bu Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatın taşımacılık sıfatı ile faaliyet gösterenlere getirdikleri yükümlülük ve sorumluluklar çerçevesinde taşımacı kabul edilerek, bu Yönetmeliğe göre eşya taşımacılığı alanında yetki belgesi almış gerçek ve tüzel kişilerin imkan, kabiliyet ve kapasiteleri ile gerektiğinde diğer taşıma türlerinden de yararlanarak veya bunları kullanarak kombine taşımacılık dahil kendi nam ve hesabına eşya taşıması yaptırarak taşıma faturası düzenleyen gerçek ve tüzel kişileri,
şş) Taşıma kapasitesi (taşıma sınırı): Bir aracın teknik olarak güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu sayısını,
tt) Taşıma senedi: Eşya ve kargo taşımalarında gönderen ile yetki belgesi sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu Yönetmelikle belirlenen bilgileri ihtiva eden sözleşme belgesi veya bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasını,
uu) Taşıt belgesi: Yetki belgesi sahibinin kullanacağı taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren, yetki belgesinden ayrı ve yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeyi,
üü) Taşıt kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu yetki belgesi altında çalıştırılabileceğini gösteren belgeyi,
vv) Taşıt katarı: Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış en az bir çeken ve en çok iki çekilen römork veya bir yarı römork ile bir römorktan oluşan aracı,
yy) Terminal işletmecisi: Bu Yönetmelikte tanımlanan bir yolcu veya eşya⁄kargo terminalini işleten gerçek veya tüzel kişileri,
zz) Transit taşıma: Herhangi bir ülkede başlayan ve en az bir ülke toprakları üzerinden geçtikten sonra bir başka ülkede sona eren, başlama ve sona erme ülkeleri dışında kalan ülkeler üzerinden yapılan yolcu veya eşya taşımalarını,
aaa) Ücret tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma faaliyetlerini ücret yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
bbb) Üçüncü ülke taşıması: Yolcu ve eşyanın bindirme, indirme, yükleme, boşaltma noktalarının taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin dışındaki ülkeler arasında yapılan taşımaları,
ccc) Üst Düzey Yönetici (ÜDY): Bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren bir gerçek veya tüzel kişiliği temsil ve ilzam ederek ve⁄veya bu kişilerin faaliyetlerini fiilen sevk ve idare ederek sürekli ve etkin bir şekilde yöneten yönetim kurulu başkanı, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel koordinatör, genel sekreter ve benzeri konumdaki veya bu unvanlarla istihdam edilen kişileri,
ççç) Yarı römork: Bir kısmı motorlu taşıt üzerine oturan, taşıdığı eşyanın ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu taşıt tarafından taşınan römorku,
ddd) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında bir faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeyi,
eee) Yolcu bileti: Yetki belgesi sahibi ile yolcu arasında akdedilen, yolcunun taşınması yükümlülüğünü içeren ve bu Yönetmelikle belirlenen şekil ve şartları ihtiva eden ve yolcuya verilmesi zorunlu olan belgeyi,
fff) Yolcu terminali: Bu Yönetmelikle belirlenen özellikleri haiz ve şehirlerarası, yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımacıları ve⁄veya acenteleri ile bunların yolcularına hizmet veren yapı veya tesisi,
ggg) Yurtiçi: Türkiye sınırları içindeki alanı,
ğğğ) Zaman tarifesi: Tarifeli taşımalarda taşıma faaliyetlerini zaman yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Hükümler
Yetki belgesi alma zorunluluğu
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini⁄belgelerini Bakanlıktan almaları zorunludur.
Yetki belgesi türleri
MADDE 6 – (1) A türü yetki belgesi: Ticari amaçla otomobille yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) A1 yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b) A2 yetki belgesi: Uluslararası yolcu taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(2) B türü yetki belgesi: Otobüsle uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) B1 yetki belgesi: Tarifeli olarak uluslararası ve şehirlerarası ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b) B2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak uluslararası ve yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
c) B3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini taşımak üzere uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
verilir.
(3) C türü yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) C1 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
b) C2 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
c) C3 yetki belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(4) D türü yetki belgesi: Otobüsle yurtiçi yolcu taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Dl yetki belgesi: Tarifeli olarak şehirlerarası ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
b) D2 yetki belgesi: Tarifesiz olarak yurtiçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
c) D3 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili personelini yurtiçinde taşımak üzere yolcu taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
ç) D4 yetki belgesi: Tarifeli ve tarifesiz olarak 100 kilometreye kadar olan şehirlerarası ve taşıma mesafesine bakılmaksızın iliçi ticari yolcu taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(5) F türü yetki belgesi: Ticari amaçla yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) Fl yetki belgesi: Yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
b) F2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi yolcu taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
verilir.
(6) G türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya ve kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) G1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
b) G2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
c) G3 yetki belgesi: Yurtiçi kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
ç) G4 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacaklara,
verilir.
(7) H türü yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) H1 yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacaklara,
b) H2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacaklara,
verilir.
(8) K türü yetki belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) K1 yetki belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,
b) K2 yetki belgesi: Sadece kendi esas iştigal konusu ile ilgili eşya taşımacılığı yapacak ve ticari maksatla taşımacılık yapmayacaklara,
c) K3 yetki belgesi: Ticari amaçla ev ve büro eşyası taşımacılığı yapacaklara,
verilir.
(9) L türü yetki belgesi: Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) L1 yetki belgesi: Yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,
b) L2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(10) M türü yetki belgesi: Tarifeli olarak ticari amaçla kargo işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) M1 yetki belgesi: İliçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
b) M2 yetki belgesi: Yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
c) M3 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(11) N türü yetki belgesi: Ticari amaçla nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) N1 yetki belgesi: İliçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara,
b) N2 yetki belgesi: Yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(12) P türü yetki belgesi: Ticari amaçla dağıtım işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) P1 yetki belgesi: İliçi dağıtım işletmeciliği yapacaklara,
b) P2 yetki belgesi: Yurtiçi dağıtım işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
(13) R türü yetki belgesi: Ticari amaçla taşıma işleri organizatörlüğü yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Faaliyetin şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
a) R1 yetki belgesi: Yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara,
b) R2 yetki belgesi: Uluslararası ve yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara,
verilir.
(14) T türü yetki belgesi: Terminal işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşlarına verilir ve aşağıdaki türlere ayrılır:
a) T1 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
b) T2 yetki belgesi: Büyükşehir Belediyesi sınırları dışında kalan yerleşim birimlerinde yolcu terminali işletmeciliği yapacaklara,
c) T3 yetki belgesi: Eşya terminali işletmeciliği yapacaklara,
verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde genel kural
MADDE 7 – (1) Taşımacılık faaliyetleri; ekonomik, seri, elverişli, güvenli, çevreye kötü etkisi en aza indirilecek, fert, toplum ve çevre sağlığı ile bunların güvenliğini olumsuz yönde etkilemeyecek ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest rekabet ortamında gerçekleştirilir.
Mevzuata uygun taşımacılık faaliyeti yapılması ve yasaklar
MADDE 8 – (1) Karayolu taşımacılık faaliyetlerinin ikili ve çok taraflı uluslararası anlaşma ve sözleşmelere, Kanuna, bu Yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun olarak gerçekleştirilmesi esastır. Buna göre:
a) Yapılacak faaliyetin kapsamına uygun bir yetki belgesi alınmadan, muhtevası bu Yönetmelikte belirtilen herhangi bir faaliyette bulunulamaz.
b) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesinin kapsamı dışında faaliyette bulunamazlar.
c) Taşıt belgesine kaydedilmeyen taşıtlar, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde kullanılamaz.
ç) Bir yetki belgesi sahibinin taşıt belgesine sözleşmeli olarak kayıtlı taşıtların sahipleri kendi nam ve hesabına taşıma yapamaz ve gönderenlere⁄yolculara taşıma faturası veya taşıma faturası yerine geçen belge düzenleyemezler.
d) Yolcu taşımacılığında komisyonculuk yapılamaz.
e) F, G ve H türü yetki belgesi sahipleri kendi nam ve hesaplarına taşıma yapamaz, yaptıramaz ve yolcu bileti veya taşıma faturası düzenleyemezler.
f) H ve R türü yetki belgesi sahipleri; C1 ve K2 yetki belgesi sahipleriyle anlaşma veya sözleşme yapamazlar.
g) 2⁄3⁄1950 tarihli ve 5584 sayılı Posta Kanunu ile tanımlanan ve Posta Telgraf Teşkilatı İşletmesi Genel Müdürlüğü (PTT)�nün tekelinde bulunan gönderiler, sadece PTT tarafından toplanır ve dağıtılır. Bu gönderiler, yetki belgesi sahipleri tarafından kendi nam ve hesaplarına toplanamaz ve dağıtılamaz.
ğ) 14⁄9⁄1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu ile 5⁄10⁄2007 tarihli ve 26664 sayılı Resmi Gazete�de yayımlanan Seyahat Acentaları Yönetmeliği hükümlerine göre kurulmuş seyahat acentalığı belgesine sahip olanların, yaptıkları organizasyonlarda verecekleri hizmetlerin kapsamına karayolu taşımacılığını da dahil etmeleri halinde; gerçekleşecek taşıma yurtiçi ise B2 veya D2, uluslararası ise sadece B2 yetki belgesi alarak taşıma yapmaları veya bu taşımaları söz konusu yetki belgesi sahiplerine yaptırmaları şarttır.
(2) Birinci fıkranın (a), (b), (c), (ç) ve (ğ) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin birinci cümlesinde belirtilen; (d) ve (e) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen idari para cezaları uygulanır.
(3) Bir taşıt belgesine kayıtlı olmayan taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma noktalarına girişlerine ve çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, bu Yönetmeliğin 72 nci maddesinde belirtilen yetkili görevliler tarafından izin verilmez. Bu durumdaki taşıtlarda bulunan yolcuların ve eşyaların aktarılmasına ise, taşıtlar uygun yerlere alınarak izin verilir.
Taşımacılık faaliyetlerinde hizmetin sürekliliği ve engellenemeyeceği
MADDE 9 – (1) Yetki belgesi sahipleri, almış oldukları yetki belgesi kapsamına giren hizmetlerini, hizmetin ifasını imkânsız kılan yasal mücbir sebepler dışında yapmaktan kaçınamazlar. Bu hizmetlerden ayırım yapmaksızın herkesin yararlanmasını ve hizmetin sürekliliğini sağlamak zorundadırlar.
(2) Bu hizmetlerin yerine getirilmesi, hizmeti üstlenenler veya üçüncü şahıslar tarafından engellenemez.
Sınırlamalar, kısıtlamalar ve geçici düzenlemeler
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunanların sayısı, yolcu ve eşya taşıma kapasiteleri ile bu husustaki potansiyel, yetki belgelerinde kayıtlı taşıtların durumu, haksız rekabetin önlenmesi, kamu yararının gözetilmesi, atıl kapasite oluşumunun ve kaynak israfının önlenmesi, güvenlik veya benzeri nedenlerle Bakanlık, yetki belgelerinin verilmesi ve⁄veya sayısında, taşıt sayıları ve⁄veya kapasitelerinde, taşıma hatlarında veya güzergahlarında sınırlamalar, kısıtlamalar ve⁄veya belirli bir süreyle sınırlı geçici düzenlemeler yapabilir.
(2) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerle ilgili piyasadaki ücretlerin; ülke ekonomisi ve⁄veya kamu yararı aleyhine sonuç vermesi ve⁄veya aşırı ücret uygulanması ve⁄veya rekabet ortamının bozulması hallerinde ve gerektiğinde söz konusu faaliyetler için belirli bir süreyle sınırlı taban ve⁄veya tavan ücret tarifesi uygulaması getirebilir.
Tehlikeli maddelerin ve tehlikeli atıkların taşınması
MADDE 11 – (1) Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde ve tehlikeli atık taşımalarını ilgili mevzuata uygun olarak yapmak zorundadırlar.
(2) Yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde veya tehlikeli atık taşıyan taşıtlarının; taşıyacakları tehlikeli maddenin veya tehlikeli atığın özelliğine uygun olduğunu gösteren bilgi ve belgeler ile Tehlikeli Madde Sorumluluk Sigortası poliçesini ibraz ederek, ilgili mercilerden bu taşımalar için ayrıca izin almakla yükümlüdürler.
İKİNCİ KISIM
Yetki Belgesine İlişkin Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgesi Almanın ve Yenilemenin Şartları ve Gerekli Belgeler
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin genel şartları
MADDE 12 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek için;
a) Gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmaları,
b) Tüzel kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş ve Türk Ticaret Siciline tescil edilmiş olmaları,
c) Yetki belgesi talep eden veya yenilemek isteyen;
1) Gerçek kişilerde sahip ve⁄veya varsa temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
2) Anonim şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
3) Diğer şirket statüsündeki tüzel kişilerde, tüm ortakların ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
4) Kooperatiflerde, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile kooperatifi temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,
kaçakçılık, dolandırıcılık, dolanlı iflas, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, kaçak insan taşımacılığı veya ticareti, hırsızlık, rüşvet suçları ile 12⁄4⁄1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununa giren suçlardan dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile hükümlü olmamaları,
ç) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyenlerin;
1) Vergi sistemine kayıtlı olmaları,
2) Merkezi adreslerinin bulunduğu yerdeki ticaret odası veya ticaret ve sanayi odası veya esnaf ve sanatkarlar odası veya ziraat odasından birine kayıtlı olmaları,
3) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde belirtilen özel şartları sağlamaları,
4) Bu Yönetmeliğin 80 inci maddesinde belirtilen yetki belgesi ücretini veya yetki belgesi yenileme ücretini ödemiş olmaları,
şarttır.
(2) Yetki belgesini yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri süresince, karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili olarak;
a) Ücret ve çalışma şartlarına,
b) Şoförlerin çalışma ve dinlenme sürelerine,
c) Araçların ağırlık ve boyutlarına,
ç) Yol ve araç güvenliğine,
d) Çevrenin korunmasına,
ilişkin kurallardan (a), (b) ve (d) bentlerine karşı 1 yıllık süre içinde 5 kez; (c) ve (ç) bentlerine karşı aynı aracının 1 yıllık süre içinde 3 kez kusur işlemesinden dolayı idari para cezasına maruz kalmamış olmak sureti ile mesleki saygınlığa sahip olmaları gerekir.
(3) Türkiye�de taşımacılık faaliyetinde bulunacak yabancılara, 5⁄6⁄2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu hükümleri ile bu Yönetmeliğin belirlediği şartları yerine getirmeleri halinde talep ettikleri yetki belgesi verilir.
Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları
MADDE 13 – (1) A türü yetki belgeleri için;
a) A1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 4 adet özmal otomobil ile 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
b) A2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 5 adet özmal otomobil ile 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
c) A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, bu işe elverişli sıcağa ve soğuğa karşı korunmuş, en az 4 yolcunun⁄müşterinin rahatça oturabileceği, telefonu, tuvaleti bulunan bağımsız bir yere veya kullanım hakkına,
ç) A1 veya A2 yetki belgesi için başvuranların, merkezi adresi ve varsa şubelerinde asgari 2 araçlık park alanına veya kullanım hakkına,
sahip olmaları şarttır.
(2) B türü yetki belgeleri için;
a) B1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 150 adet koltuk kapasitesine ve 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) B2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 90 adet koltuk kapasitesine ve 50.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) B3 yetki belgesi için başvuranların; ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse sahip olmaları şarttır.
(3) C Türü yetki belgeleri için;
a) C1 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet eşya taşımaya mahsus özmal taşıta sahip olmaları şarttır.
b) C2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 10 birim özmal taşıt ile toplam 300 ton taşıma kapasitesine ve 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) C3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 3 birim özmal taşıt ile toplam 50 ton taşıma kapasitesine ve 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(4) D türü yetki belgeleri için;
a) D1 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 150 adet koltuk kapasitesine ve 60.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) D2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 75 adet koltuk kapasitesine ve 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) D3 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse sahip olmaları şarttır.
ç) D4 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet özmal otobüse ve 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(5) F türü yetki belgeleri için;
a) F1 yetki belgesi için başvuranların, A1, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibi taşımacılardan en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması, faaliyet gösterilen yer ilçe ise 2.000 Türk Lirası, il ise 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile faaliyette bulunduğu yerleşim yerinde kendisine veya sözleşme yaptığı A1, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibine vereceği acentelik hizmetine elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu yerleşim biriminde kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu terminallerdeki bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) F2 yetki belgesi için başvuranların, A1, A2, B1, B2, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibi taşımacılardan en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması ve 6.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile faaliyette bulunduğu yerleşim yerinde kendisine veya sözleşme yaptığı A1, A2, B1, B2, D1, D2 veya D4 yetki belgesi sahibine vereceği acentelik hizmetine elverişli müstakil bir büroya veya faaliyette bulunduğu yerleşim biriminde kalkış yerindeki terminaller birleştirilmiş ise bu terminallerdeki bürolardan birinde yeterli bir alanın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
c) F1 ve F2 yetki belgesi sahiplerinin, açacakları her şube için sermaye veya işletme sermayesi miktarı aynı miktarda katlanarak artar.
ç) Köy, kasaba ve beldelerde faaliyette bulunmak üzere F1 yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır.
d) Köy, kasaba ve beldelerde faaliyette bulunmak üzere, sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmadan % 75 indirimli ücretle F1 yetki belgesi alanlar, il ve ilçelerde şube açmak isterlerse F1 yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar ve geçerli tam ücret üzerinden % 75 fark öderler.
(6) G türü yetki belgeleri için;
a) G1 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca L1, N1 veya N2 yetki belgesi sahibi gerçek veya tüzel kişiler ile K1 yetki belgesi sahibi tüzel kişilerden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
b) G2 yetki belgesi için başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca C2 veya L2 yetki belgesi sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
c) G3 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca M1, M2, P1 veya P2 yetki belgesi sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
ç) G4 yetki belgesi için başvuranların, 30.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları; ayrıca M3 yetki belgesi sahiplerinden en az birisiyle imzalanmış bir acentelik sözleşmesi bulunması şarttır.
d) G1 veya G2 yetki belgesi için başvuranların, yetki belgeleri süresince en az 30 m2 'lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve 1 kamyonetin yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
e) G3 veya G4 yetki belgesi için başvuranların, yetki belgeleri süresince en az 20 m2 'lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve 1 kamyonetin yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
f) Büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak üzere G3 yetki belgesi almak isteyenlerden sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmaz ve yetki belgesi ücretinde % 75 indirim uygulanır.
g) Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi dışındaki ilçe, belde, kasaba ve köylerde faaliyette bulunmak üzere, sermaye veya işletme sermayesi şartı aranmadan % 75 indirimli ücretle G3 yetki belgesi alanlar, Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeki ilçeler ile il merkez ilçesi içinde şube açmak isterlerse G3 yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlar ve geçerli tam ücret üzerinden % 75 fark öderler.
(7) H türü yetki belgeleri için;
a) H1 yetki belgesi için başvuranların, 20.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) H2 yetki belgesi için başvuranların, 40.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
(8) K türü yetki belgeleri için;
a) K1 yetki belgesi için başvuran gerçek kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 25 ton taşıma kapasitesine ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) K1 yetki belgesi için başvuran kooperatifler dahil tüzel kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 75 ton taşıma kapasitesine ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) K2 yetki belgesi için başvuranların, ticari veya hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş en az 1 adet eşya taşımaya mahsus özmal taşıta sahip olmaları şarttır.
ç) K3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 30 ton taşıma kapasitesine ve 5.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
(9) L türü yetki belgeleri için;
a) L1 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 100 ton taşıma kapasitesine,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş bu işe elverişli, en az 1.000 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alana sahip ve yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, satış veya pazarlama, sipariş planlaması, dağıtım, nakliye gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 200 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alana sahip bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 150.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b) L2 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 150 ton taşıma kapasitesine,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş bu işe elverişli, en az 2.000 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alanı haiz ve yükleme, boşaltma, depolama, istifleme, paketleme, tasnif, etiketleme, satış veya pazarlama, sipariş planlaması, dağıtım, nakliye gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 200 m2�lik kapalı ve⁄veya açık alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
(10) M türü yetki belgeleri için;
a) M1 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 3 adet özmal taşıta,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 200 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 20 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b) M2 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 30 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 400 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz 20 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) 250.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5) Şube ya da acente şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
c) M3 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 30 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 400 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5) Türkiye dışında en az bir ülkede bir şube veya acenteliklerinin bulunması,
6) M3 yetki belgesi sahiplerinin yurtiçinde faaliyet gösterebilmeleri için; şube ya da acente şeklinde 7 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 3 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(11) N türü yetki belgeleri için;
a) N1 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 4 adet özmal taşıta,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 100 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 30 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına,
4) 15.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine,
sahip olmaları şarttır.
b) N2 yetki belgesi için başvuranların;
1) Ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 10 adet özmal taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde şube olarak tescil edilmiş en az 200 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 30 m2�lik kapalı alanı haiz bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) 50.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
5) Şube veya acente şeklinde en az 2 coğrafi bölgede ve her bir bölgede en az 2 ilde olmak üzere örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(12) P türü yetki belgeleri için;
a) P1 yetki belgesi için başvuranların;
1) İki tekerlekli olanlar dahil ticari veya hususi olarak kayıtlı en az 5 adet özmal motorlu taşıta,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2�lik kapalı alanın kullanım hakkına,
4) En az 5 adet dağıtıcı elemana,
5) 12.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine
sahip olmaları şarttır.
b) P2 yetki belgesi için başvuranların;
1) İki tekerlekli olanlar dahil ticari veya hususi olarak kayıtlı en az 30 adet özmal motorlu taşıta sahip olmaları,
2) Merkezinde veya merkezinin bulunduğu il sınırları içinde en az 100 m2�lik kapalı ve yükleme, boşaltma, aktarma, istifleme, tasnif, etiketleme ile depolama gibi hizmetlere elverişli yapı ve donanımda, trafiği engellemeyen ve eşya taşımaya mahsus taşıtların yanaşıp yükleme, boşaltma yapabileceği bağımsız bir taşınmazın kullanım hakkına sahip olmaları,
3) Her bir şube için (2) numaralı alt bentte belirtilen nitelikleri haiz en az 20 m2�lik kapalı alanın kullanım hakkına sahip olmaları,
4) En az 30 adet dağıtıcı elemana sahip olmaları,
5) 25.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları,
6) Şube ve⁄veya acente şeklinde her coğrafi bölgede ikişer ilde olmak üzere, en az 14 ilde örgütlenmelerini tamamlamış olmaları,
şarttır.
(13) R türü yetki belgeleri için;
a) R1 yetki belgesi için başvuranların en az 150.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
b) R2 yetki belgesi için başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesi ile bu işe elverişli bağımsız bir büronun kullanım hakkına sahip olmaları şarttır.
(14) T türü yetki belgeleri için;
a) T1 yetki belgesi için başvuranların en az 300.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
b) T2 veya T3 belgesi için başvuranların en az 100.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.
c) Kamu kurum ve kuruluşları için sermaye şartı aranmaz.
(15) A, B, C, D, L, M, N, P ve R türü yetki belgelerinden birini almak için başvuranların; varsa faaliyetleri sırasında kullanacakları kısa unvanları ile varsa taşıtları üzerine yazdıracakları kendilerini tanıtan logo, amblem ve benzeri işareti Bakanlığa bildirmeleri şarttır.
(16) Özürlüleri taşımak amacıyla imal⁄tadil ve tescil edilmiş özmal taşıtla⁄taşıtlarla D2 yetki belgesi almak isteyenlerden koltuk sayısı bakımından asgari kapasite şartı aranmaz. Bu şekilde D2 yetki belgesi alan kişilerin taşıt belgelerine normal otobüs kaydedilebilmesi için koltuk sayısı bakımından asgari kapasite şartının sağlanması zorunludur.
(17) Oto kurtarıcı, lastik tekerlekli vinç, para⁄altın gibi değerli kağıt⁄maden taşıyan zırhlı ve benzeri özel amaçlı taşıtla⁄taşıtlarla K1 yetki belgesi almak isteyenlerden tonaj bakımından asgari kapasite şartı aranmaz. Bu şekilde K1 yetki belgesi alan kişilerin taşıt belgelerine başka cins taşıt kaydedilebilmesi için tonaj bakımından asgari kapasite şartının sağlanması zorunludur.
Yetki belgesi almak ve yenilemek için gerekli belgeler
MADDE 14 – (1) Yetki belgesi almak isteyen gerçek ve tüzel kişilerin aşağıdaki belgeleri Bakanlığa vermeleri zorunludur:
a) Bakanlıkça hazırlanan ve başvuru sahibi tarafından doldurulan Başvuru Formu.
b) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişilerin T.C. Kimlik numarası beyanları, adli sicil kaydı belgeleri, temsil ve ilzama yetkili olanların noterden onaylı imza sirkülerleri.
c) Ticaret odaları veya ticaret ve sanayi odaları veya esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarından birine kayıtlı olduğunu gösteren belge.
ç) Ticaret veya ticaret ve sanayi odalarına kayıtlı gerçek ve tüzel kişilere ait geçerli unvan, adres, ortaklar, temsil ve ilzama yetkili olan kişiler, sermaye miktarı ve iştigal konusunun yer aldığı ticaret sicili gazetesi⁄gazeteleri.
d) Esnaf ve sanatkarlar odaları veya ziraat odalarına kayıtlı gerçek kişilere ait geçerli unvan, adres, temsil ve ilzama yetkili olan kişiler, sermaye miktarı ve iştigal konusunun yer aldığı ilgili odadan alınmış belge.
e) Yolcu taşımacılığı yapacakların, taşımada kullanacağı taşıtlara ait Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası ile Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası poliçelerinin aslı.
(2) Yetki belgesi almak için müracaat eden kamu kurum ve kuruluşlarından sadece birinci fıkranın (a) ve (e) bentlerinde belirtilen belgeler istenir.
(3) B3, C1, D3 ve K2 yetki belgesi talep edenlerden adli sicil kaydı belgeleri ve birinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen belgeler istenilmez.
(4) Birinci fıkranın (e) bendinde istenilen belge, sigorta poliçelerine ilişkin kontrollerin elektronik ortamda yapılabilmesi imkanına bağlı olarak Bakanlıkça istenmeyebilir.
(5) Yetki belgesi almak isteyen yabancılardan istenecek belgeler Bakanlıkça bir genelge ile ayrıca belirlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Yetki Belgelerinin Verilmesi ve Süresi, Yetki Belgesi Alanların Faaliyete Başlama ve Ara Vermeleri, Yetki Belgelerinin Yenilenmesi, Değiştirilmesi ve Veraset Yoluyla İntikali
Yetki belgelerinin verilmesi
MADDE 15 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen gerçek ve tüzel kişiler bu Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen belgelerle birlikte Bakanlığa müracaat ederler.
(2) Bakanlık yapılan başvuruya ilişkin incelemesini en geç 15 gün içinde tamamlar. Yapılan inceleme sonunda;
a) Başvuru belgelerinin mevzuata uygun ve noksansız,
b) Talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmeliğin 12 nci ve 13 üncü maddelerinde belirtilen şartların sağlanmış,
olması halinde talep edilen yetki belgesi düzenlenerek verilir.
(3) Yetki belgeleri düzenlenirken, yetki belgesine; yetki belgesinin veriliş tarihi, geçerlilik süresinin bitiş tarihi, numarası ile yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, varsa kısa unvanı, adresi, ticaret sicil numarası, bağlı bulunduğu vergi dairesinin adı ve vergi numarası, düzenlenen yetki belgesinin kapsamına ilişkin kısa açıklama ve benzeri bilgiler yazılır.
(4) Yetki belgesi sahiplerinin faaliyetlerinde kullanacağı taşıtlar, yetki belgelerinin eki taşıt belgelerine kaydedilir. Taşıt belgesi ile birlikte taşıt belgesine kaydedilen taşıtların her biri için bir taşıt kartı düzenlenerek verilir.
(5) Bakanlık tarafından yetki belgesi verildikten sonra, yetki belgesi verilen gerçek veya tüzel kişiler ile bunlar tarafından Bakanlığa yapılan yetki belgesi alma, yenileme, değişiklik ve benzeri her türlü müracaat ve işlem sırasında beyan edilen bilgiler ve verilen belgeler hakkında, gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde inceleme ve araştırma yapılır.
(6) T türü yetki belgeleri hariç; gerçek veya tüzel kişilere aynı yetki belgesinden sadece bir yetki belgesi verilir.
(7) Gerçek veya tüzel kişiler, istedikleri her farklı yetki belgesinin gerektirdiği şartları sağlamaları halinde, birden fazla farklı yetki belgesi alabilirler.
(8) Bir yetki belgesi almak için verilmesi gerekli belgelerden, Bakanlığın uygun bulması halinde diğer bir yetki belgesinin alınmasında da tamamlayıcı belge olarak yararlanılabilir.
(9) Adi ortaklıklara sadece B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi verilir.
Yetki belgelerinin süresi
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi 5 yıldır.
Yetki belgesi alanların faaliyete başlama ve ara vermeleri
MADDE 17 – (1) Yetki belgesi sahiplerinin, yetki belgesinin verilmesinden itibaren 6 ay içinde faaliyete başlamaları şarttır.
(2) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesinin geçerlilik süresi boyunca faaliyetine sürekli olarak 1 yıldan fazla ara veremezler.
Yetki belgelerinin yenilenmesi süreci
MADDE 18 – (1) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgelerinin yenilenmesi için; yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin 60 gün öncesinden itibaren Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebilirler. Yetki belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, yetki belgesinin bitim tarihinden önce ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttır.
(2) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün içinde müracaat edilmesi halinde ise; yetki belgesi ücreti ödeme tarihindeki geçerli tam ücretin yarısı olarak alınır ve bu ücretin ödendiği tarih esas alınarak yetki belgesi yenilenir. Yenileme ücretinin söz konusu 30 günlük süre içinde ödenmesi şarttır.
(3) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren, 30 gün içinde müracaat edilmemesi veya müracaat edildiği halde yetki belgesi yenilemenin şartlarının yerine getirilmemesi halinde yetki belgesi yenileme hakkı kaybedilir. Durum en geç 10 iş günü içinde ilgili kurumlara bir yazı ile bildirilir. Ayrıca bu yazının bir örneği de bilgi ve gereği için yetki belgesi sahibine gönderilir.
(4) Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan 30 günlük süre, sadece yetki belgesi yenileme hakkı olup; bu süre bu durumdaki kişilere faaliyette bulunma hakkı vermez.
Yetki belgelerinin değiştirilmesi
MADDE 19 – (1) Yetki belgesi sahipleri, sahip oldukları yetki belgesini bir başka yetki belgesiyle değiştirebilirler. Buna göre:
a) Yetki belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha fazla olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları ve her iki yetki belgesinin değişiklik tarihindeki geçerli tam ücretleri arasındaki ücret farkını ödemeleri kaydıyla yetki belgeleri değiştirilir.
b) Yetki belgesi sahiplerinin, sahip oldukları yetki belgesini, ücreti daha az olan bir yetki belgesi ile değiştirmek istemeleri halinde; talep edilen yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamaları kaydıyla her iki yetki belgesi arasındaki ücret farkının iadesi yapılmaksızın yetki belgeleri değiştirilir.
c) (a) ve (b) bentlerine göre yapılan belge değişikliklerinde yeni verilen yetki belgelerinin geçerlilik süresinin bitiş tarihi önceki yetki belgesinin bitiş tarihi olarak düzenlenir ve varsa önceki taşıt belgesine kayıtlı taşıtları için düzenlenen taşıt kartlarından ücret alınmaz.
Gerçek kişiye ait yetki belgesinin veraset yoluyla intikali
MADDE 20 – (1) Yetki belgesi sahibi gerçek kişilerin ölümü halinde kanuni mirasçıları veya onlar adına yetkili olanlar, bu durumu 180 gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundadırlar.
(2) 180 günlük süre içinde bildirimde bulunan kanuni mirasçılar, yetki belgesi sahibi sıfatını devam ettirmek isterlerse, gerçek kişinin ölüm tarihinden başlamak üzere 2 yıl içinde durumlarını bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun hale getirmek zorundadırlar.
(3) Birinci ve ikinci fıkralara göre faaliyette bulunan kanuni mirasçılar faaliyetleri süresince bu Yönetmeliğin öngördüğü yükümlülük ve sorumlulukları üstlenmiş sayılırlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Belgeler Üzerinde Tahrifat Yapılması, Yetki Belgelerinin Devredilemeyeceği ve Birleşmeler, Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar
Belgeler üzerinde tahrifat yapılması
MADDE 21 – (1) Uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen belgeler ile Bakanlıkça verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgeler üzerinde tahrifat yapılamaz.
(2) Uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen belgeler ile Bakanlıkça verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgelerin sahtesi yapılarak⁄yaptırılarak veya herhangi bir şekilde sahtesi temin edilerek kullanılamaz.
(3) Bakanlıkça verilen belgeler üzerinde tahrifat yapan yetki belgesi sahipleri ve bunlara yardımcı olanlar hakkında gerekli işlemler yapılmak üzere Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerine göre verilen yetki belgesi, taşıt belgesi, taşıt kartı ve diğer belgeler ile uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalarla temin edilen izin belgelerinin sahtesini yaparak⁄yaptırarak veya herhangi bir şekilde sahtesini temin ederek kullanan veya kullanmaya teşebbüs edenler hakkında gerekli işlemler yapılmak üzere Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.
Yetki belgelerinin devredilemeyeceği ve birleşmeler
MADDE 22 – (1) Yetki belgeleri, adlarına düzenlenen gerçek veya tüzel kişiler dışında başkaları tarafından kullanılamaz ve hiçbir şekilde devredilemez.
(2) Aşağıdaki haller yetki belgesi devri olarak kabul edilmez.
a) Yetki belgesine sahip tüzel kişiliklerdeki pay sahipliği satış, bağışlama veya muadili bir işlemle el değiştirebilir. Bu değişim sonunda yeni sahip ve⁄veya ortaklar, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen şartları sağlamak zorundadırlar.
b) Gerçek kişilerde, yetki belgesi sahibinin talebi üzerine; yetki belgesi, babası veya annesi veya eşi veya çocukları veya kardeşleri arasında bulunan bir gerçek kişi adına düzenlenebilir. Eğer yetki belgesi sahibine bu Yönetmeliğin geçi
