Bodrum' un Süngercileri Yeniden Akdeniz' i Fethedecek

[attachment=1]

Bodrum’un son süngercisi olarak bilinen ‘Aksona’ Mehmet Baş, ‘İki kıta arasında Ege’nin Mancornaları’ adını verdiği deniz yolculuğuna çıkıyor. Bodrum’dan Kuzey Afrika kıyılarına dört ay sürmesi planlanan yolculuk sırasında sünger avcılığı, yazılı ve görsel olarak kayıt altına alınacak.
50 yıldan beri süngercilik yapan 61 yaşındaki Mehmet Baş, 2 Haziran’da 18 metrelik tırhandil tipi ‘Aksona Mancorna’ adlı teknesiyle Bodrum Limanı’ndaki Denizciler Derneği önünden yola çıkacak.
Aksona Mehmet, Bodrum-Kalimnos- Naxos- Korent- Kefolonya- Malta- Mazara de Vallo- Marsala-Trapani- Panteleria- Lampedusa- Tunus- Bizerte- Klibia- Bodrum rotasını izleyerek 650 mil yol yapacak.

Sahillerde gömülürlerdi
Aksona Mehmet, bugün tekne yapımı ve mavi yolculukta ön plana çıkan Bodrum’un asıl ününün süngercilikten geldiğini hatırlattı:
“Bundan 45- 50 sene öncesine kadar Bodrumlu süngerciler, Çanakkale Boğazı’ndan İskenderun’a, Kıbrıs’a ve Kuzey Afrika kıyılarına kadar düzenlenen uzun seferlerde canları pahasına denizin dibinden çıkardıkları süngerleri ihraç ederek, ülkemiz ekonomisine katkıda bulunmuşlardır. ‘Mancorna’ derin su çalışan sünger avcılarına verilmiş isimdir. Bu seferler esnasında vurgun yiyerek ölen arkadaşlarını sahillerde defnederek yollarına devam etmiş ve arkalarında onlarca isimsiz kahraman bırakmışlardır. Süngerciliği ve bu kültürü Ege ve Akdeniz’de tanıtmak ve yaşatmak adına yapacağım yolculuk, unutulmaya yüz tutan bir Bodrum geleneğinin canlanmasını sağlayacak.”
‘Turizmin getirdiği rahatlıkla, Akdeniz’den yeteri kadar pay almaktan vazgeçen genç denizcilere rehberlik yapmak amacıyla’ projeyi hayata geçirdiğini söyleyen Mehmet Baş, proje boyunca teknede bilim adamlarını da ağırlayacak.
Aksona: Süngercilerin sık sık kullandığı bir kelime, dipte basınç altında vücuda alınan gazların deniz yüzüne çıkarken belirli metrelerde beklenerek vücuttan atılması işlemi.
Mancorna: Derin su süngercilerine verilen isim.

Kaynak: Radikal

Ynt: Bodrum' un Süngercileri Yeniden Akdeniz' i Fethedecek

Merhabalar,
Askerlik yaptığım dönemde Jandarma botunda idim, şimdiki ismi sahil güvenlik.Taşucu limanındayız hareketli bir yer haftada üç gün Kıbrıs'a feribot var birtane de deniz otobüsü var.Hani eskiden İstanbul'da Kabataşta bağlı olanlar vardıya onlardan.Fakat bir çok ve çeşitli büyüklükte yerli ve yabancı yat, gulet geliyor.Hatta bizden Trabzon'dan çıkmış 4 arkadaş bile geldiler yedek motoruyla (gırgırın yakaladığı balığı limana getiren tekneye yörede verilen isim) derken iki tane bembeyaz tekne geldi.Biz limana giren ve çıkan teknelerde arama yapıyorduk gelenler Fethiye'li süngerci tekneleri.uzunca bir süre bir arada liman yaptık ben onlarla denize çıktım aralarında bir abi vardı adı Bekir'di teknenin çalışanlarından biriydi.O giysiyi bende giyip denize girdim hatta orfozları bile seyrettim.Dedikleri <<bu çok modern bir hal eskiden dedelerimiz ellerine kocaman taş alıp onun ağırlığıyla dalıp sünger çıkarırlarmış şimdi biz çok kolay çıkartıyoruz>> demişti.Deniz insanları çalışır kışın donar, yazın yanar parayı birkaç patron yer.
Puruvaları neta olsun, rüzgarları kolaylarına gelsin.
Kalın sağlıcakla.

Ynt: Bodrum' un Süngercileri Yeniden Akdeniz' i Fethedecek

"Deniz insanları çalışır kışın donar, yazın yanar parayı birkaç patron yer."

Çok doğru söylemişsiniz. Ne yazık ki Türkiye' de alın teri ile çalışan insanların kaderi hep bu. Balıkçısı da, çiftçisi de hep aynı kaderi yaşıyor. Yıllardır böyle süregelmiş böyle de gidiyor.

Halikarnas Blıkçısı' nın "Deniz Gurbetçileri" adlı bir romanı var. Orada süngercilerden bahsediyor. Okumanızı tavsiye ederim. İçim sızlayarak bitirdim o kitabı.

Ynt: Bodrum' un Süngercileri Yeniden Akdeniz' i Fethedecek

Günaydın Seval hanım,
Kitap öneriniz için teşekkür ederim.Benzer kitapların bazılarını okudum doğup büyüdüğüm vede uvunca bir süre yaşadığım bölgede kimin veya kimlerin ter döküp, kimlerin o alınteri sonucu kazanılan paraları terlemeden yediklerine çok şahit oldum.Bu olay sadece birkaç sektörde değilki tüm emek isteyen işlerde aynen öyle.
Bizimgibi toplumlarda kooperatifleşme olmadığı için bizden öncekilerinde olduğu gibi bizim ve bizden sonraki gelecek nesillerinde alın teri sonucu elde etmiş oldukları edinimleri birileri afiyetle yiyecek (temennim boğazlarında kalması zaten kalması gerekenin boğazında lokma düğüm olup kalıyor ve sonuca şahit oluyoruz).
Alın teriyle kazanmayı çok iyi bilirim.Emekli devlet memuruyum ama sadece maaşla iş olmuyor, gece şoförlüğü, tuğla, kum, çimento dersem sanırım olay anlaşılabilir.
Kalın sağlıcakla.

Ynt: Bodrum' un Süngercileri Yeniden Akdeniz' i Fethedecek

Ege'nin Mancornaları

Kaptan Mehmet Baş (namı diğer Aksona Mehmet) kaleminden;

Projenin konusu : Bu gün Tekne yapımı ve Mavi Yolculukta dünyaca ünlü Bodrum bu ününü eski süngercilerine borçludur. Yakın tarihte, yani bundan 45-50 sene öncesine kadar Bodrumlu süngerciler, Çanakkale Boğazından İskenderun’a, İskenderun’dan Kıbrıs’a, Kıbrıs’tan Kuzey Afrika kıyılarına kadar uzun seferler düzenleyip, canları pahasına denizin dibinden çıkarmış oldukları süngerleri ihraç ederek, ülkemiz ekonomisine karınca kararınca katkıda bulunmuşlardır. “Mancorna” derin su çalışan sünger avcılarına verilmiş isimdir.

[attachment=1]

Bu seferler esnasında vurgun yiyerek ölen arkadaşlarını sahillerde defnederek yollarına devam etmiş ve arkalarında onlarca isimsiz kahraman bırakmışlardır.

Bugünkü modern Türkiye’mizde, birazda turizmin getirdiği rahatlıkla, Akdeniz’den hak ettiğimiz payı almaktan vazgeçen genç denizcilerimize rehberlik etmek ve geçmişten gelen kültürümüzü onlara aktarmak üzere öncülük etmek bu projenin konusudur. Projenin 15.09.201 tarihine kadar mesi planlanmıştır.

Projenin amacı :

a)Bodrum’un dünyaca ünlü klasik teknelerinden olan, kökü antik çağlara dayanan , bir zamanlar denizci özellikleri ve yapısı nedeniyle süngercilerin tercihi tırhandil tipi teknemizin Akdeniz sularında tanıtımı.

b) Bodrum dan Kuzey Afrika kıyılarına kadar olan yolculuğun ve proje süresince yapılan sünger avcılığının yazılı ve görsel olarak kayıt altına alarak kültürümüzü ülkemiz ve dünya insanlarıyla paylaşmak.

c)Proje süresince çeşitli zamanlarda ekibe katılarak bilimsel çalışmalar yapacak bilim adamlarına ve araştırmacılara ev sahipliği yaparak araştırmalara katkıda bulunmak.

d) Sünger çıkararak ve ihraç ederek ülke ekonomisine katkıda bulunmak ve Akdeniz çanağından hak ettiğimiz payı süngercilik yoluyla alabileceğimizi ekonomik ve kültürel olarak genç denizcilerimize ispat etmek.

Projenin Rotası :Bodrum-Kalimynos-Naxos-Korent-Kefolonya-Malta-Mazara de Vallo-Marsala-Trapani-Panteleria-Lampedusa-Tunus-Bizerte-Klibia-Bodrum


Bodrum'dan palamarı çözüyoruz...

[attachment=2]

Ege’nin Mancornaları projesine son anda dahil olarak; 02.06.2010 tarihi saat 20.15 de, Bodrum Denziciler Kahvesi önünden uğurlandık. İlk durak giriş işlemlerini yapacağımız Kos.

İşlemler sonrasında palamarımızı çözüp, bir kaç dost ziyareti yapacağımız ve malzeme alacağımız Kalimnos’a doğru tutturduk rotamızı. Yolda bir deniz molası, ardından Kalimnos girişindeki deniz kızı heykeli karşıladı bizleri.

İki gün boyunca, Aksona Mehmet’in dostlarını ziyaret ediyor, eksiklerimiz tamamlıyor ve dalış yapacağımız önemli sünger bölgeleri hakkında bilgi alıyoruz.

4 Haziran günü, öğle saatlerinde demir aldığımız Kalimnos çıkışının hemen sonrasında, Aksona ile harita ve pilot kitapların başına çöküp; 7 gün içerisinde almamız gereken yaklaşık 750 milin hesabını yapıyoruz. Ayın 11 inde Sicilya’nın güneyinde Siracusa’da Fahri Başkonsolosumuz Domenico Romeo tarafından karşılanacağız, zamanında orada olmalıyız.

Aynı akşam Dhenoussa adasında demirleyip, ertesi sabah gün doğmadan demir alıyoruz. Bir sonraki demir yerimiz Aigina. Yine sabah erkenden yola koyuluyoruz ve adalar arasında devam ediyor seyrimiz; kuzeyimizde Mikonos güneyde Naxos, Kea feneri sancak bordamızda kalıyor. Adalar arasında yaptığımız seyirde 2 büyük sirtimizi balıkların ağzında bırakıyoruz. Kalimnosdan aldığımız 25 sntim boyundaki yapma balığı yutan kılıç, son bir hamle ile kesiyor misinayı ve maviliklerde kayboluyor. Ardından bakarken; ‘umarım ağzından o koca şeyi çıkartmayı başarır’ diye düşünmekten başka bir şey yapamıyoruz. Sonrasında Korinth kanalından geçip, Patras Körfezi’ne ulaşıyoruz.

[attachment=3]

7 Haziran günü, Rion-Andirrion arasında bulunan harika bir köprünün altından geçiyoruz. Yaklaşık 1 mil uzunluğundaki köprü, yapım tekniği ve görsel güzelliği ile hayranlık uyandırıyor. Ardından Yunanistan’ın güneybatısından yükselmeye başlıyoruz ve Levkas adası kanalından geçiyoruz. İlginç kanal yine ilginç bir köprü ile sonlanıyor. Üzerinden kara taşıtlarının geçtiği köprü, saat başı deniz trafiğine açılıyor. Aynı gün Preveza’da atıyoruz demiri ve sabah erkenden alıyoruz. Yorucu günler...

[attachment=4]

Korfu merkezinde mazot alamayınca, batısında Gouvia Marina’ya yanaşıyoruz. Ülkemizdeki marina müdürlerine duyurulur; yaklaşık 2 saat durduğumuz, çıkış işlemlerini yaptırıp mazot aldığımız marina bizden herhangi bir ücret talep etmiyor. Üstelik çıkış işlemleri sırasında görevlinin harika Girit uzosunun tadına bakıyorum. Yeri gelmişken, gelecek sünger dalışları nedeniyle teknede içki yok. Çıkış işlemleri sonrasında Korfu, Ayios Stefanos koyunda demir atıp, yağmur altında denize girmenin keyfini yaşıyoruz.

09 Haziran 04.00 motorumuzun çalışma saati, önümüzde 150 millik Adriyatik Denizi geçişi var. Geçişin en heyecanlı tarafı bizimle yarışan yunuslar ve uzaktan gördüğümüz balina. İtalyan karasularında ise İtalyan Coast Guard’ı karşılıyor bizi ve yaklaşık bir saat etrafımızda dolanarak her türlü soruyu soruyor. Yaklaşık 20 saat sonra 00.15 de Rizzuto’ya demirliyoruz.

Siracusa öncesi bir 140 milimiz daha var ve onu da yaklaşık 20 saatte alarak, sabaha karşı liman içinde demirliyoruz.

[attachment=5]

Aksona Mancorna

Yapım: İçmeler 1998

Motor: Caterpillar 208 hp

Kütük boyu: 18 m

Kütük eni: 6.06 m

Derinlik 1.85 m

Groston 37.53

Yakıt: 850 ton + 550 ton (buzluklar yerine konulan mazot tankları ile)

Su: 2 ton (Labranda içme suyu)

Teknede tabii ki kompresör, şişme bot (9.9 hp motor), life raft, inverter, chartplotter mevcut; otopilot, buzdolabı ve jeneratör yok.


Ege’nin Mancornaları yazı dizisi, Motor Boat & Yachting dergisinde tüm detayları ile yer alacaktır.


Kaynak: Sailfoto

Ynt: Bodrum' un Süngercileri Yeniden Akdeniz' i Fethedecek

Usta denizcilerimizin pruvaları neta, rüzgarları kolayına gelsin.Tüm ekipe hayırlı seyirler diliyorum.
Kalsınlar sağlıcakla.
Niyazi UZUN