Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

Tarihi objektif olarak değerlendirebiliyormuyuz?
Ülkelerin ilerleyebilmeleri, yeterli bilgi birikimi ve bu bilgilerin objektif değerlendirilmesiyle mümkündür. Bilginin kaynağı ve kullanılacağı yer ne olursa olsun bu bilgi yanlı ve hissi kararlarla değerlendirildiğinde sonucun olumsuz olma ihtimali daha yüksektir. Tarihten ders almak ve tarihin bize kazandırdığı olumlu, olumsuz tecrübelerin ışığında, daha ilerilere gidebilmenin birinci şartı da yine tarihi olayların objektif değerlendirilmesidir. Tarihten ders almak ancak objektif değerlendirmeyle mümkün olur. Tarihi olayları bu günkü değer yargılarımızla, ideolojilerimizin bize emrettiği istikamette ve ideolojilerimizin şablonuna uygulayarak değerlendirdiğimizde çıkan sonuç, sadece kendimizi kandırmak olacaktır. Tarihi saptırarak değiştirmek mümkün değildir.
Devrimlerin ve inkılâpların istenilen ölçülerde uygulanamadığından şikâyetçi olmayan yoktur. Atatürk’ün işaret etmiş olduğu “Muasır Medeniyetler Seviyesine Ulaşmak” hedefinde pekte hızlı yol aldığımız söylenemez. Çünkü biz Atatürk’ü kendi ideolojilerimizin kahramanı yapma gayretleri içerisinde halktan kopardık ve Ondan yeterince istifade edemedik. Atatürk’ün fikirlerinden istifade etmenin yegâne yolu, bütün ideolojilerden ve ön yargılardan sıyrılarak O’nu anlamaktır.

Gerek Genel Türk tarihini gerekse Cumhuriyet tarihini objektif olarak değerlendirmeyi başardığımız anda günümüz meselelerini çözerek muasır medeniyetler seviyesine ulaşacağımızdan zerre kadar kuşkum yoktur.

Peki bunu yapabiliyormuyuz? Veya nasıl ve ne zaman başarabiliriz.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

Tarihte hiç bir tarihçi objektif olamamıştır.Geçmişe dönüp 74 kıbrıs harekatını bizim tarihçiler barış harekatı,yunanlılar işgal hareketi diyeceklerdir.Tarih bir subjektif yorumlamadır.Özellikle fernand brudel in gündeme getirdiği ekol, belki tarihi doğru anlamamıza daha yakın bir yaklaşımdır.Her ne kadar eleştirilsede işin içine cografyayı,yaşam kaynaklarını,tarımı,komşuları,hava durumlarına,dinsel,ahlaki,sosyal ögretileri,dogmaları vs. koyar ,ulaşabildiği tüm dökümanları göz önünde bulundurur.Tarihi etkileşim olarak görür ve dönemi incelerken mukayeseli tarih yapma amacı güder.Bu bile aslına bakarsanız determinist yaklaşımdır.Ve Karl popper gibi bilim felsefecileri bu yaklaşımı reddeder ve olguların,olayların incelenmesini tümdengelimci bir yaklaşımla incelenmesini savunur.
Peki sizin dogrunuz nedir.Eger batı metodolojisi egitimi aldıysanız veya o kültürde yaşıyorsanız hayata ve olaylara bakış açısı farklı olacakatır.Çünki doğru mutlak değildir ve yere ,zamana ,duruma göre değişebilir.
Bu sebeble bugün yaşananlar aslına bakılırsa kendi içinde tutarlı yaklaşımlardır.
Konuyu uzattım son bir örnek vereyim.100 yıl sonra ıraklı tarihçiler ve amerikalı tarihçiler işgali farklı bir şekilde ele alıp yorumlayacaklardır.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

İngiliz eski başbakanı winston churchill lin güzel bir sözü vardır aslında.

" Geçmişte ne kadar geriye bakıyorsanız, o kadar ileriyi görürsünüz" der.Bu kısmen doğrudur.Tek fark herkesin aynı geçmişe nasıl baktıgıdır saygılarımla

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

Objektif değerlendirmede başarı konusunda kısmen haklısınız ama. Benim burada bahsettim ilmi tarih ölçüleri. Bir olayı yorumlarken ideolojilerin, etnik kökenlerin etkisi altında iseniz doğru yorumlama şansınız yoktur. Sizin örnek verdiğiniz, Yunan-Türk Iraklı-Amerikalı tarihçilerin aynı olayı farklı yorumlamaları bilimselliğe aykırıdır. İştre biz bu sebeple olayları objektif değerlendirmek gerekir diyoruz. Doğru tektir. Sizin benim onun doğruları mutlaka olacaktır ama mutlak doğru tektir. Ve belkide biz ben,sen, o mutlak doğruyu göremeyebiliriz veya birimizin söylediği gerçek doğru olabilir. İşte bu noktada düşünmek gerekir; mutlak doğruyu bulabilmemiz için yapılması gerkenler nelerdir.

Çünkü doğru çoktur düşüncesi, benim doğrum en doğrudur'a götürür ve milletler veya ideolojiler arasındaki çatışmayı başlatır.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

Beyefendi doğru mutlak değildir,gerçek sadece nicel olarak gözlemlediklerimizdir,hakikat işin özüdür.Hakikat ise insanlarda ziyade anlam bakımından Tanrısaldır.Şimdi farklı bir örnek vereyim anlaşılır olması bakımından.Batı toplumunda dinsel ve ahlaki kurallar yakın akraba evliliklerini (teyzekızı,dayı kızı,amcakızı vs) ensest ilişki olarak kabul eder.Kesinlikle onaylamaz ve yaptırım uygular.Kısaca yalnıştır.İslam toplumu ise bu tür evliliklere müsade eder.Kısaca doğrudur.size göre hangisi doğrudur.Bir tarihçi 100 yıl sonra herhangi bir sosyolojik veya etnolojik araştırma yaptıgında bu olaya yaklaşımını hangi pencereden değerlendirecektir.Kesinlikle kendi penceresinden.Tarihçi üstüne yapışmış bulunan toplumsallığından,dinsel veya ahlaki kimliğinden,gelenek ve ögretilerinden soyutlanmadıkça tarafsız olamaz.Bunu başarmış tarihçide insan olmaz.Böyle bir insanda görmedim.(Peyganberler dahil)Kastetdiğim budur.saygılarımla

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

cculsuzz' Alıntı:

Tarihçi üstüne yapışmış bulunan toplumsallığından,dinsel veya ahlaki kimliğinden,gelenek ve ögretilerinden soyutlanmadıkça tarafsız olamaz.Bunu başarmış tarihçide insan olmaz.Böyle bir insanda görmedim.(Peyganberler dahil)Kastetdiğim budur.saygılarımla

Genişletmek için tıkla ...

Yanlış yargı, gerçek ilim adamı bunu başarabilir. Onun için fikirlerini uydurması gereken hiç bir şablon yoktur. Bunu başardığı ölçüde de gerçek ilim adamlığına yaklaşır.

Tarihte Objektif olmak gerekir derken neyi kasdediyoruz bende küçük bir misalle anlatmaya çalışayım.
Osmanlı tarihini okutanlar bu konuda tarih kitabı yazanlar Yavuzla-Şah İsmailin savaşını anlatırken Yavuzdan yana tavır alır ve düşman Şah İsmaili nasıl yendiğini gururla anlatır. Yine Yıldırımla-Timur savaşında Timur'u yerden yere vurur ve Yıldırımla savaşmasaydı Dünyaya hakim olurduk giibi laflar ederler. Lisede, Orta Okulda yıllarca böyle anlattılar. Sonra ne oldu. Sovyetler dağıldı. Azerbaycan da petrol, Türkistanda Pamuk vs yer altı zenginlikleri Ekonomik sıkıntıdaki Türklerin ağzını sulandırdı ve hep beraber bağırdık vayyy azeri gardaşlarımız Türkmen soydaşlarımz diye.
Adamlar okullardaki okuttuğumuz tarih kitaplarına bakıp ta ne kardeşliği birader sen yıllarca benim atama sövmüşsün bu nasıl gardaşlık derse cevabınız ne olacak. Çünkü Biri Şah İsmailin torunları diğeri Timur'un.
Oysa zamanında objektif olunabilseydi en azından Şah İsmail'in ve Timurun doğrularına da değinilseydi. Bu gün bu mahcubiyet yaşanmazdı. İşte Objektiflikten kasdımız bu dur doğruya doğru. Doğru bildiğin şey en yakınının canını yaksada söyleyebilmek. Bir ideolojinin şablonuna bağlı kalmamak.
Bunu da her gerçek ilim adamı başarabilir.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

İyi akşamlar.Sanırım önce bir konuya açıklık getirmeliyiz.Yukarıda bahsettiğimiz konu,buzdağının görünen kısmıdır.Buzdağının altında ise daha büyük bir sorun vardır.Sosyologlar, Agust comte den beri şu sorunun cevabını aramışlardır."İnsanı şekillendiren toplummudur,yoksa insanmı toplumu şekillendirir,yahut her ikisidemi birbirini şekillendirir".Burada insanı ne etkiler,toplumu ne etkiler,cografya,biyoloji,psikoloji ,din,vs. kimi ve nasıl etkiler sorusuna cevap aramayacağım.İronik olanda bu durumdur.Çünki her durumda da bir etkilenme mevcuttur.
Hangi durum söz konusu olursa olsun insan ,bulunduğu zamanda,cografyada,dinde,ahlaki,toplumsal bir kurumda doğar.Ve bulunduğu kültür onu o günün güncel kalıbının içine sokar.Bu sert ve kırılması çok zor olan bir kalıptır.ancak hayata uyum içinde bazı törpüler gerekir.Çünki toplum durağan değildir,hep biryerlere doğru akar.Başarılı olmakta bu değişime ayak uydurmakla olur.
Değişim insanın bakış açısında sürekli bir yer değiştirme durumudur.Bu sebeble doğru mutlak değildir diyoruz.Dün doğru olan bugün yalnış olabilir.afrikada dogru olan bizde yalnış olabilir.Biz buna hayata bakış açısı ile ilgili metodoloji diyoruz.Bugün tüm dünya halklarına dayatılan batı metodolojisidir.Ögretiler batı ögretileridir.Ancak o kadar çok metedoloji vardır ki şaşarsınız.Sonuçta bunuda tartışmayacagım.Çünki buda devasa bir sorundur.
Peki tarihçi nerede duracaktır.yada tarihçinin ortada bir yerde durması mümkünmüdür.Bu sorunun cevabı ne yazıkki hayırdır.Ermeni teçhirine soykırım diyen bir tarihçi ile,teçhirdir diyen tarihçinin buluşması mümkünmüdür.Kıbrısa işgal diyen ile,barış hareketi diyen nerede buluşacaktır.Ne yazıkki bu buluşma olmayacaktır.
Mutlak doğru olmadığı gibi mutlak adalette yoktur.Güçlü herzaman adalet için kanunları yazandır.Bu böyle oldugu müddetçe uzayda başka bir ırktan canlı gelmiş olsa bile onun adaletine ve taraftarlığına güvenemezsiniz.Çünki o canlıda kendi ögretilerine göre hareket edecektir.

Sonuçta doğruya doğru diye bir kavram olamayacagını dilim yettiğince anlatmaya çalıştım.Aşagıda verdiğiniz iki örnekte (Şah ismail,timur) sadece yukarıda bahsettiklerimi tastik etmiştir.saygılarımla.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

cculsuzz' Alıntı:

Peki tarihçi nerede duracaktır.yada tarihçinin ortada bir yerde durması mümkünmüdür.Bu sorunun cevabı ne yazıkki hayırdır.Ermeni teçhirine soykırım diyen bir tarihçi ile,teçhirdir diyen tarihçinin buluşması mümkünmüdür.Kıbrısa işgal diyen ile,barış hareketi diyen nerede buluşacaktır.Ne yazıkki bu buluşma olmayacaktır.
Mutlak doğru olmadığı gibi mutlak adalette yoktur.Güçlü herzaman adalet için kanunları yazandır.Bu böyle oldugu müddetçe uzayda başka bir ırktan canlı gelmiş olsa bile onun adaletine ve taraftarlığına güvenemezsiniz.Çünki o canlıda kendi ögretilerine göre hareket edecektir.

Sonuçta doğruya doğru diye bir kavram olamayacagını dilim yettiğince anlatmaya çalıştım.Aşagıda verdiğiniz iki örnekte (Şah ismail,timur) sadece yukarıda bahsettiklerimi tastik etmiştir.saygılarımla.

Genişletmek için tıkla ...

Sizle anlaşamıyor görünmemiz belkide henüz tanışmaya başladığımız içindir. Mevcut tarihçilerin tavrını beğeniyor olsam zaten böyle bir başlık açmazdım. Sizde, mevcut tarihçilerin yanlışlarını kabul ediyor ama bunun kaçınılmaz olduğunu yazıyorsunuz. Birleştiğimiz nokta mevcut tarihlerin doğruyu yansıtmadığı veya birilerine göre doğruları yansıttığı. Ayrıldığımız nokta ise ben bunun düzeltilebilir bir eksiklik olduğunu söylerken siz mümkün olmadığını iddia ediyorsunuz.
Tekrar ediyorum gerek dini gerek etnik gerekse örfi etkiler bir tarihçinin objektif olmasını etkilememelidir. Eğer etkileniyorsa o zaman gerçek ilim adamı değildir.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

Tarihçi,dini,örfi,ahlaki,etnik kimliklerini tamamen ortadan kaldırsa ve bunları dikkate almasa bile (bu neredeyse imkansızdır),biyolojik ve psikolojik etkileri ortadan kaldıramaz.çölde yaşayan bir tarihçi ile,izlandada yaşayan tarihçi,ovada yaşayanla,dağda yaşayan,avrupada yaşayan ile,afrikada yaşayan,kuzeyde yaşayan ile güneyde yaşayan,bugday ekmegi yiyenle,yemeyen zeytinyağı kullanan ile kullanmayan,yılan eti yiyenle yemeyen,siyah olanla ,beyaz olan vs tarihi farklı yorumlayacaktır.Bu insan gerçeginin ta kendisidir.Bununda önüne geçemezsiniz.Bana tarafsızlığıyla ün salmış bir tane tarihçi gösterebilirmisiniz?Saygılarımla

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

cculsuzz' Alıntı:

Bana tarafsızlığıyla ün salmış bir tane tarihçi gösterebilirmisiniz?Saygılarımla

Genişletmek için tıkla ...

Benim Hocalarımın tamamına yakını böyle idi bizede bunu öğrettiler.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

Hayatın bu yanını seviyorum işte.bütün insanların düşünceleri aynı olsaydı,tatsız tuzsuz olurdu.Her zaman ortak bir paydada buluşamayız belki ama farklı düşünen insanları var olması,gelecek nesiller için bir referans ve sıçrama noktası olur.Bilimde bu şekilde ilerler.Kısa ama zevkli sohbet için teşekkür ederim.İyi geceler.

Ynt: Tarihi Objektif Olarak Değerlendirebilmek

cculsuzz' Alıntı:

Hayatın bu yanını seviyorum işte.bütün insanların düşünceleri aynı olsaydı,tatsız tuzsuz olurdu.Her zaman ortak bir paydada buluşamayız belki ama farklı düşünen insanları var olması,gelecek nesiller için bir referans ve sıçrama noktası olur.Bilimde bu şekilde ilerler.Kısa ama zevkli sohbet için teşekkür ederim.İyi geceler.

Genişletmek için tıkla ...

Ben teşekkür ederim anlaşılan o ki zaman zaman böyle güzel sohbetlerde bulaşacağız. İyigeceler