araçlar niçin, neden devrilir??

[bayayhan]

Yalpa stabilitesinin temel ölçümü, statik devrilme eşiğidir. Yerçekimi ivmesi cinsinden (G: 9,81 N/kg) yanal ivmelenme olarak da tanımlanır. Otomobillerin devrilme eşik değeri genellikle 1 G’den daha büyüktür. Hafi f ticarilerde, SUV’larda ve MPV’lerde ise bu değer 0.8 ile 1.2 G aralığındadır. Yasal olarak tam yüklü 5 akslı çekici-treyler’de bu eşik değer, 0.5 G kadar olabilmektedir. Treyler hacmini tamamen dolduran kötü yüklemelerde bu oran 0.25 G düzeylerine kadar düşebilmekte. Devrilme birçok faktörün birleşmesinden oluşur. Bunlar aracın tasarım özellikleri, aracın devrilme anındaki durumu, sürüş ortamından ve/ veya sürücünün sürüş davranışından kaynaklanan faktörlerdir. Konstrüktif değişkenler arasında; aracın ağırlık merkezinin yerden yüksekliği ve iz genişliği, süspansiyon sertliği vs. bulunmaktadır. Zayıf süspansiyonlar, lastik basınçlarının düşük olması, virajlarda zayıf frenleme performansı, aracın dengesiz yüklenmesi ve yük dağılımı gibi konular devrilme anında araç odaklı konular arasında sayılabilir. Virajlardaki hız limitlerine yönelik uyarı tabelalarının olmaması, yüksek banketler, geçişli kavisler ve yol kenarı durumları gibi yoldan ve sürüş ortamından kaynaklanan durumlar da dolaylı olarak devrilmeye neden olabilir. Virajlara yüksek hızla girilmesi, treyler çekici sınırlarının göz ardı edilmesi, virajın keskinliğinin yeterince algılanamaması, yumuşak zeminli bankette aracın yönlendirilmeye çalışılması, yasal hız sınırlarına uyulmaması, virajlarda ani hızlanmalar, tecrübesiz yük yükleme alışkanlığı (yüksek ağırlık merkezi oluşturacak yüklemeler), manevralarda ani direksiyon hareketleri, sürücünün yorgun, uykusuz, alkollü olması gibi sürücü odaklı nedenlerden kaynaklanan durumlar devrilmeye davetiye çıkarabilmektedir.