Ynt: Dize Araçlar, Devirli mi kullanılmalıdır ?
SRDRGV' Alıntı:
Sn. D. Aydın ,
Mesaj sayınızın az olması aramıza yeni katıldığınızı gösteriyor. Açıklamalarınız bizler için gerçekten çok yararlı oldu.
Bu konuda derin bir bilgiye sahip olduğunuz belli. Paylaşımlarınızın ve bilgilendirmenizin devamı dileğiyle emeğiniz
için teşekkür ederim.
Rica ederim, benim işim aslında motor değil, akaryakıt. Motorlar hakkında çok derin sayılabilecek bir bilgim yok, oradan şuradan okuduklarım vs. Çoğu ansiklopedik bilgi, dolayısıyla birgün konunun pratiğini bilen biri çıkıp daha da ayrıntılı ve doğrusunu anlatır umarım. Şimdilik yardımcı olabildiysem ne mutlu...
Öte yandan mimar_ankara rumuzlu arkadaş dizel yakıta antifriz koymaktan bahsetmiş. Böyle birşeyi ilk defa duyuyorum. Kışa girdiğimiz şu günlerde dizelci arkadaşlara da yararı olabileceğini düşündüğüm bazı bilgileri sizinle paylaşmak isterim. Dizelin soğukta yakıt filtresini tıkaması belki de tek zayıf noktasıdır. Motorinin parlama noktası yüksektir, uçucu değildir, dolayısıyla kaza anında yangın çıkarma riski yoktur. Kaynama noktası çok yüksektir, en sıcak havada bile deponuzdan buharlaşıp gitme şansı yoktur. Kg başına verdiği kalori değeri benzinle neredeyse eşittir, buna karşın yoğunluğu daha yüksektir. Dolayısıyla bir depo benzinde (depo 50 L olursa) ortalama 50*0,74=37 kg yakıt alırken, motorinde 50*0,84=42 kg yakıt (dolayısıyla kalori, dolayısıyla km) almış olursunuz. Ayrıca dizelin sıkıştırma oranı daha yüksek olduğundan, çalışma verimi benzinli motorlara göre daha yüksektir. Bu iki nedenden ötürü dizel motor, muadili benzinliye göre her zaman daha ekonomiktir. (Tabi yakıt açısından) Üstelik düşük devri biraz son sürati düşürse bile, yüksek torku sayesinde yokuşları daha kolay çıkar. Aynı yokuşta benzinli rakibiniz vites küçültüp devirli kullanırken (böylece daha da fazla yakıt harcarken) siz aynı viteste rampayı aşarsınız.
Tüm bu saydıklarımıza karşı dizelin önemli bir zayıf noktası vardır: Soğukta kristallenmesi (kısaca donması) Dizel yapısı itibarı ile benzine göre çok daha uzun zincirli ve oldukça doymuş yapıda hidrokarbonlardan oluştuğu için, soğukta akışkanlığını kaybetmeye başlar.(Tıpkı doymamış yapıdaki ayçiçek yağının kışın dışarıda kalınca donmayıp, daha doymuş yapılı zeytinyağının taş kesilmesi gibi) Son noktada ise tamamen donar. Motorunuzun çalışmaması için yakıtın mutlaka tamamen donması gerekmez; sadece en donmaya meyilli küçük bir yüzdesi kristallenip filtreyi tıkayarak aslında çoğu akışkan vaziyette olan kalan kısmın geçişini de engelleyebilir, kolayca yolda kalırsınız. Bunun olmaması için kış mevsiminin motorini ayrıdır, hem yapısı yaz motorinine göre biraz farklıdır, hem de soğukta tıkanmayı engelleyici katkılar içerir. Bu yakıtlarda tamamen doymuş büyük moleküllü hidrokarbon türevleri bulunmaz.(Tıkanmaya sebep olması en muhtemel grup)Ayrıca katkılar da donma sonucu oluşan kristallerin boyutunu küçülterek filtreden geçebilmesini sağlar. Bu katkılar (bildiğim kadarıyla) piyasada satılmaz, sadece rafinerilerde bulununr. Kullanımları çok kolay değildir, motorinde zor çözünür, çözünmezse yakıt filtrelerini tıkayabilir. Ayrıca bunların etkisi de bir yere kadardır. Kış motorinlerinde az miktarda katkı ile iyi sonuçlar elde edilebilirken, yaz motorinlerinde bu katkılar neredeyse hiç yarar sağlamaz. Motorinin üretiminde kullanılan ham petrolün nereden geldiği bile önemlidir, örneğin (bildiğim kadarıyla) libya ham petrolünün yapısı çok parafiniktir (yani doymuş), elde edilecek motorinin de kış kullanımı çok zordur. Motorinlerin ait olduğu TS EN 590 standardında bu özelliğin test yöntemi de mevcuttur: Soğuk filtre tıkanma noktası-kısaca SFTN. TSE'ye göre kış dönemi 1 kasım-31 mart aralığıdır ve bu aralıkta satılan tüm dizel yakıtlar sftn değeri olarak -15'i garanti etmek zorundadır. Bir çok akaryakıt markası ise bu değerin çok altında testi geçebilen ürünler sunmaktadır. (Yapılan testlerde -20,-23 gibi değerler görülmektedir) Tabi bu testin sonuçlarının günümüzde hangi marka aracın yakıt filtresiyle ne kadar paralel olduğunu bilemeyiz, ancak doğuda Erzurum ve Kars'ta bile dizel kullanılabiliyorsa bir yöntemi var demektir. Sanırım oradakilere sorup onlar ne kullanıyorsa onu kullanmak en doğrusu. Satıldığı söylenen katkıların ise hiç bir işe yarayacağını sanmıyorum. Bu konuda önemli bir kaç noktayı vurgularsak:
1- Yakıtlara katılan bazyağ kolaylıkla donabilir, kışın nereden yakıt aldığınıza dikkat etmenizi öneririm.
2- Biyodizelin de (üretildiği yağın cinsine bağlı olarak çok değişmekle birlikte) donma noktası genellikle pek düşük olmayabilir, kışın tavsiye etmem.
3- Kamyoncuların yıllardır kışın yakıta ekledikleri white spirit, gazyağı, kerosen ve jet yakıtının(yapısı büyük oranda kerosendir) donma noktaları çok düşüktür, yardımcı olabilir.(Hiçkimseye yasadışı birşey önermiyorum.) Öte yandan bu maddelerin yağlama özellikleri motorinden zayıftır, yakıt pompası ve enjektörlerin uzun vadede sürekli kullanımda ömürleri kısalabilir.
Kışın bol karlı yollarda sıcak aracınızda kazasız belasız keyifli sürüşler dilerim...