Ermenistan'da 13 Gun - Mayis 2018

[grkn-sa]

26 Mayis 2018 Cumartesi
Sabahtan Yerevan'a veda edip Geghard Manastirina geldik 40.1403 44.8051. Manastira giris parasizdi ama park yeri kahyasi 200AMD aldi.

4. yuzyilda Hiristiyanligin kabul edilmesiyle Kral Gregory burada kayalardan oyulmus kucuk bir sapel yaptirmis. 1215'de ek binalarin yapilmasiyla manastir bugunku halini almis.

Geghard, mizrak anlamina geliyormus ve Isa'nin carmiha gerildigi sirada O'nu yaralayan mizraga ithafen bu isim verilmis. Isa'yi yaralayan mizrak basi oldugu kabul edilen bir mizragin basi bugun Etchmiadzin Katedrali'nin hazine dairesinde sergilenmekte.

Kayalara oyulmus odalar.

Manastirin onunde satilan ve uzerinde Geghard yazan bir tur kek .

Sonra fazla uzak olmayan Garni'ye geldik 40.1123 44.7303.

Garni kanyonu.

Kanyonun yamaclarinda dogal olarak olusmus, oktagon sutunlar vardi.

Bu basalt sutunlar deste halindeki kursun kalemleri andiriyorlardi.

 

[grkn-sa]

Kanyonun kenarinda, en doguda yapilmis eski Yunan tapinagi unvanini tasiyan Garni Tapinagi vardi. Giris 1500AMD/kisi. Her ayin son Cumartesi gunu giris bedava oldugu icin para vermedik

Roma imparatoru Nero tarafindan MS1. yuzyilda yapilmis olan tapinak cok iyi durumda ancak icinde gorecek bir sey yoktu.

Tapinagin girisindeki tavan susleri.

Tapinagin park yerinde gecelemeyi planlamistik ama fiyati 200AMD/gun olan park yerinde gece kalmak istedigimizi belirtince ucret 3000AMD ye cikti . Burasinin fazla turistik olmus bir bolge oldugu hemen anlasiliyordu.

Yemek yiyip yolumuza devam etmeye karar verdik. Restoranda her zamanki gibi etli yaprak sarmasi istedik. Garson kadin ayrica elinde bir tabak yogurtla geldi ve isaretlerle sarmanin yaninda yenecegini soyledi. Hesabi istedik ve epey bekledikten hesap bir turlu gelmeyince hesabi kapida odemek uzere kalktik. Kendimiz %10 servis ile birlikte hesabi 4000AMD olarak hesaplamistik zaten. Ancak kapida elimize 6000AMDlik bir hesap tutusturulunca sasirdik. Kendiliklerinden getirdikleri yogurdu da hesaba ekledikleri gibi bir de hesap hatasi (!) yaparak hesabi sisirmislerdi. Biz menudeki fiyatlari gosterip ve ustelik yogurdu da bizim ismarlamadigimizi anlatmaya calistikca masa basinda oturan hanimlar itiraz edip duruyorlardi. Sonunda hanimlarin yaninda oturan bir adam bizim menuden gosterdigimiz rakamlari toplayip bizim hesapladigimiz miktari buldu da hanimlarin sesi kesildi. Restorandan ciktigimizda "dunyanin neresinde olursa olsun, turistik yerlerde turist kaziklamak neden milli spor halini almistir" sorusunun cevabini bulmaya calisiyorduk.

Buradan, Turkiye sinirina 1.5km uzaklikta bir tepe uzerine yapilmis olan Khor Virap Manastirina geldik 39.8783 44.5761.

Burada muhtesem bir Agri dagi manzarasi vardi.

Tepenin uzerinde olan ve merdivenlerle cikilan manastira simdi mi gitsek yarin sabah mi diye dusunurken uzaktan gelen kara bulutlari gorup biraz beklemeye karar verdik. Iyiki de beklemisiz. 15dak sonra siddetli bir yagmur ve arkasindan dolu indirdi. Etrafimiz gol oldu.

Arabalarina kacmaya calisan insanlar sularin icindeki arabalarina ulasamiyor, ulasanlar sulari yararak hizla buradan ayriliyordu.

Yagmur geldigi gibi gitti ve yine gunes acti. Biz de manastira cikip Agri Dagi'ni seyrettik, manastiri gezdik.

Manastirdan Kucuk ve Buyuk Agri.

Derin zindan anlamina gelen Khor Virap MS642'de yapilmis.

 

[grkn-sa]

Hiristiyanligin kabul edilmesinden once, Kral Trdat Grigor Lusavorich'i Hiristiyan oldugu icin cezalandirmak uzere bir kuyuya attirir ve burada olume terkeder. Bu kuyuda Grigor Lusavorich 13 sene Hiristiyan kadinlarin gizlice sarkittigi sepetlerin icindeki yiyeceklerle yasar. 13 yil sonra Kral bir akil hastaligina yakalanir. Kral Trdat'in kizkardesinin ruyasinda, Grigor Lusavorich'in isteklerine boyun egerse Kral'in yakalandigi akil hastaligindan kurtulacagini gormesi uzerine Kral, Grigor ile Zvartnots'da gorusmeyi kabul eder. Burada Kral gunahlarinin affedilmesi icin tovbe eder ve Hiristiyanligi kabul eder. Boylece MS301'de Hiristiyanlik ulkenin resmi dini olur. Grigor Lusavorich'in atildigi kuyu uzerine sonradan bir kilise yaptirilir.

Bu kilisenin bir kosesinden Grigor Lusavorich'i n atildigi kuyuya iniliyor.

Bir insanin zor sigacagi bu tuneldeki 200 basamakli dimdik merdivenden inerek 6m X 4.4m boyutlarinda bir hucreye ulasiliyor.

Park yeri aslinda gecelemeye uygundu ama gece herkes gidince cok issiz oldugu icin bir 5-6km otedeki koyde bir sokakta gecelemeyi tercih ettik. 39.90479 44.60450

 

[grkn-sa]

27 Mayis 2018 Pazar

Geceyi gecirdigimiz koy ve yolun sonunda Buyuk Agri Dagi.

Bu sabah erkenden Agri Daginin bulutsuz , net fotograflarini cekebilmek icin tekrar Khor Virap Manastirina geldik.

Khor Virap Manastiri ve muhtesem Buyuk Agri.

Buyuk ve Kucuk Agri'nin cekmeye doyamadigimiz onlarca fotografindan bir tanesi daha.

Farki bulun.. (Hayir fotografi tersine cevirmedik. Bu, Buyuk ve Kucuk Agri Dagi'nin Turkiye'den gorunusu )

Agri Dagi'na guclukle veda edip yolumuza devam ettik.

Areni kasabasinin yakininda 2007'de kazilarin yapilmaya basladigi Areni-1 magarasina geldik 39.7314 45.2036. Bu magarada MO 5000 yillarindan kalma seramik kaplar, degerli esyalar ve en onemlisi bir cok organik kalintilar bulunmus. Burada bulunan 5 500 yillik bir deri ayakkabi dunyanin en eski ayakkabisi imis.

Ne yazik ki biz gezdigimiz sirada kapali olan magarayi ancak disaridan goruntuleyebildik.

Areni-1 magarasi Noravank kanyonu'nun baslangicinda yer aliyordi ve kanyonun dibinden bir yol kivrila kivrila Noravank manastirina kadar gidiyordu.

Volkanik aktiviteler sonucu olusmus kayalarin yolun iki tarafinda duvar gibi yukseldigi bu kanyonda baska magaralar da vardi. Bu kanyon ayni zamanda 190 cesit kusu barindiran bir kus cennetiydi.

 

[grkn-sa]

Yol, tepenin uzerindeki Noravank Manastirina goturuyordu. 39.6841 45.2329

Noravank Manastiri.

13. yuzyilda yapilmis olan manastirin, Mogol saldirilarindan kurtulmasinin, kapi uzerindeki badem gozlu tanri kabatmasini Mogollarin kendilerine yakin bulmasi nedeniyle oldugu soyleniyor.

Kanyonun icinden tekrar geri donup yolumuza devam ettik.

Yeghegnadzor sehrinin cikisinda gordugumuz bu food courtda oglen yemegi yedik. 39.75564 45.33994

Yeghegnadzor food court.

Fena halde aliskanlik yapan, muhtesem lezzetli lahana ve yaprak sarmalari. Iki kisi toplam 2800AMD verdik.

Yeghegnadzor'dan bir sure sonra kaplicalari ile unlu Jermuk'a donen yolu aldik. 1360m yukseklikten baslayarak, yavas yavas, kivrila kivrila yukselen manzarali guzel bir yolu tirmanisa gectik. Sonunda 2070m yukseklikte kurulmus olan Jermuk'a ulastik.

Jermuk kaplica anlamina geliyor (Turkce'de Cermik). Burasi Sovyetler zamaninda unlu bir spa merkeziymis. Sovyetler'in her yerinden kolayca ulasilabilmesi icin kucuk bir havaalani bile yapilmis. Belki yaz sezonunun henuz baslamamis olmasindan oturu sehir adeta bombostu.

Jermuk'ta boyle luks otellerin yanisira eskiden kalma daha kucuk oteller de vardi.

 

[grkn-sa]

Sehrin her yerinde bol bol sebiller vardi.

Sovyetler zamanindan kalma terkedilmis spor ve kultur sarayi.

Spor ve Kultur Sarayinin ici harabeye donmustu ama hala daha eskiden ne kadar guzel oldugu belliydi.

1975'de yapilmis Arpa kanyon koprusunden Arpa Nehri.

Jermuk maden suyu dolum tesisleri 1949'da yapilmis.

Kaplicaya girmek icin 2 otele sorduk. Ikisi de once doktoru gormeniz gerekir dedikleri icin vazgectik. Bir sakin sokakta geceledik 39.83645 45.66602.

 

[nasah]

Zevkle okuyoruz. Arazinin yüksekliğinin Ermenistan'da daha az olduğu için; Ağrı Dağının görüntüsünün çok daha ihtişamlı göründüğünü söylemişerdi.

 

[EvliyaCelebi2]

Restorandan ciktigimizda "dunyanin neresinde olursa olsun, turistik yerlerde turist kaziklamak neden milli spor halini almistir" sorusunun cevabini bulmaya calisiyorduk.

.

Bizim de tepkimiz ücret farkına değil, aptal yerine koyulmamıza oluyor. Yoksa haklı olarak alınan bir kamping üçretiyle 2 günümüzü tam sarfiyatıyla geçirecebileceğimiz bir ülkede, sokak satıcısının bunun %1 ine varmayan haksız talebine neden tepki gösterelim ki ?

Dediğiniz gibi bunun milletler üstü sosyolojik bir açıklaması olmalı..

Marxs “Bütün ülkelerin emekçileri, birleşin” derken bunu kast etmedi sanırım ?

.

 

[grkn-sa]

Zevkle okuyoruz. Arazinin yüksekliğinin Ermenistan'da daha az olduğu için; Ağrı Dağının görüntüsünün çok daha ihtişamlı göründüğünü söylemişerdi.

Sayin Nasah; Gercekten de Agri Dagi'nin Ermenistan tarafindan manzarasi cok daha net ve guzel. Dediginiz gibi bu, yukseklik farkindan dolayi olabilecegi gibi daglarin konumu da ayri bir etken olabilir.

 

[grkn-sa]

.

Bizim de tepkimiz ücret farkına değil, aptal yerine koyulmamıza oluyor. Yoksa haklı olarak alınan bir kamping üçretiyle 2 günümüzü tam sarfiyatıyla geçirecebileceğimiz bir ülkede, sokak satıcısının bunun %1 ine varmayan haksız talebine neden tepki gösterelim ki ?

Dediğiniz gibi bunun milletler üstü sosyolojik bir açıklaması olmalı..

Marxs “Bütün ülkelerin emekçileri, birleşin” derken bunu kast etmedi sanırım ?

.

Mesut Bey; Ermenistan'da her sey cok ucuz. 2000AMD aslinda buyuk bir para degil ama sizinde dediginiz gibi aptal yerine konmak insana agir geliyor.

 

[grkn-sa]

Sabahtan Jermuk'a veda edip geldigimiz yoldan geri donerek tirmandigimiz daglardan indik.

Daglardan inerken cok guzel manzaralar gorduk.

Ana yola cikinca doguya dogru donduk.

Gectigimiz yol Ipek Yolu'nun Ermenistan'dan gecen kismiydi.

Giderek yukselen yol 2344metrede zirveye ulasti.

Sisian kasabasi yakinindaki Zorats Karer'e gelik 39.5507 46.0286. Giris parasizdi. Burasi M.O. 3000-1000 yillarindan kalma 223 tastan olusan bir oren yeriydi. Karahunj olarak da anilan bu bolgedeki taslarin ne amacla kullanilmis oldugu bilinmiyormus. Ancak taslarin cogunda delikler olmasi ve bazilarinin bir daire yapacak sekilde dizilmis olmasi nedeniyle bazi bilim adamlari burasinin bir astronomi gozlem evi olabilecegini ileri surmusler.

Taslari cogunda tepeye yakin bir yerde, duzgun delinmis delikler vardi.

Daire seklinde dizilmis taslar.

Buradan yakindaki Sisian kasabasina gittik.

Sisian.

 

[grkn-sa]

Nehir kenarinda guzel bir yer bulduk.

Gunun geri kalanini ve geceyi burada gecirdik. 39.51837 46.02327

 

[bartek]

Ilgiyle takip ediyorum yazinizi.

Bilhassa kalis yerlerinin koordinatlari cok degerli bilgi. Gitmek isteyenlere guven verir.

Suriye ve Urdun'de vizeler kalktiginda buralara bir daha gelemem diye apar topar gitmistim. Imkani olanlarin vakit gecirmeden Gurcistan, Ermenistan, Azerbeycan ve Iran'i gezmeleri gerekir diye dusunuyorum. Daha sonra gec olabilir.

 

[nasah]

Ilgiyle takip ediyorum yazinizi.

Bilhassa kalis yerlerinin koordinatlari cok degerli bilgi. Gitmek isteyenlere guven verir.

Suriye ve Urdun'de vizeler kalktiginda buralara bir daha gelemem diye apar topar gitmistim. Imkani olanlarin vakit gecirmeden Gurcistan, Ermenistan, Azerbeycan ve Iran'i gezmeleri gerekir diye dusunuyorum. Daha sonra gec olabilir.

Çok doğru. Yapamadıgım Suriye Halep -Şam gezisi hala içimde uktedir. Malesef bir çoğunu artık görme imkanımız yok.

 

[grkn-sa]

Ilgiyle takip ediyorum yazinizi.

Bilhassa kalis yerlerinin koordinatlari cok degerli bilgi. Gitmek isteyenlere guven verir.

Suriye ve Urdun'de vizeler kalktiginda buralara bir daha gelemem diye apar topar gitmistim. Imkani olanlarin vakit gecirmeden Gurcistan, Ermenistan, Azerbeycan ve Iran'i gezmeleri gerekir diye dusunuyorum. Daha sonra gec olabilir.

Sayin bartek; size tamamen katiliyoruz. Dunyanin cografya ve politikasinin surekli degistigi dusunulurse bir bolgeyi gezebiliyorken gezmekte yarar var. Ne iyi yapmissiniz da Suriye ve Urdun'u gormussunuz. Simdi biz belki yakin bir zamanda savas biter de, Suriye ve guneyindeki ulkeleri gezeriz diye umutla beklemekteyiz.

 

[grkn-sa]

29 Mayis 2018 Sali
Bugun Halidzor kenti yakinindaki Tatev'in Kanatlari (Wings of Tatev) denen hava tramvayina geldik 39.41752 36.2880.

Bu tramvay, dunyanin yonu degisebilen (reversible) en uzun hava tramvayi olarak, Guinness rekorlar kitabina girmis.

Bu bir cesit teleferik ama bir tepeden digerine yatay olarak gittigi icin hava tramvayi deniyor. 1560m yukseklikden 5752 metrelik yolu 12 dakikada gidiyor.

Buraya 10:00'da geldik ama otobuslerle gelen turlar biletleri onceden aldigi icin ancak 11:45e bilet bulabildik. 5000AMD/kisi, gidis donus.

Vorotan Nehri Kanyonu

Karsi tepenin uzerine kurulmus olan Tatev Manastiri.

Tatev Manastiri 4. yuzyilda yapilmis. Degisik zamanlarda yapilan ek binalarla bugunku haline ulasmis.