Rusya;ural Etekleri Ve Idil(=volga) Boyları;1-9.ağustos.2015

vata' Alıntı:

Yoşkar-Ola kentindeki bu kısa geziden sonra aracımızla 93 kilometre daha kat ederek Çuvaşistan'ın İdil Nehri'nin kıyısında yer alan 450.000 nüfuslu başkenti ve Rusya’nın Volga’daki incisi olarak tanımlanan Çeboksarı(=Чебоксары) ya da çuvaş dilinde kale anlamına gelen Şupaşkar(=Шупашкар)’a ulaştık.Burada hava serindi fakat yağış yoktu.Moskova’nın 650 km. doğusunda kalan şehirde kışları oldukça sert geçen karasal bir iklim hüküm sürüyormuş.Şupaşkar,Antalya’nın da kardeş kentidir.
Çuvaşistan,Rusya’da 18.300 kilometrekare yüzölçümüne sahip nüfusunun çoğunluğu çuvaş ağırlıklı olmak üzere tatar ve ruslardan oluşan 1.5 milyon nüfuslu bir özerk cumhuriyettir.Ülkenin üçte biri ormanlık alan kalanı ise bozkır görünümündedir.Çuvaşistan ekonomisi tarım ve sanayi ağırlıklıdır.Ülkedeki büyük çiftliklerde başta tahıl,patates,sebze,şeker pancarı,şerbetçi otu,kendir ve tütün yetiştirilir.Küçükbaş hayvancılık da yaygındır.Sanayi ise alkol,kimya ve makine imalatı ağırlıklıdır.
Ülke,eski zamanlarda ürettiği çanlar nedeniyle çok ünlü imiş. Çuvaş çanları günümüzde Rusya,İngiltere ve Fransa’daki pek çok kilisede bulunuyormuş.Yine tahta oymacılığı ve örgü ülkenin en eski el sanatlarıdır.Örgülerinde kullandıkları ana renk koyu kırmızı olup, örgülerin arasında yeşil, koyu mavi, sarı renkler ve kenarlarında siyah bordürler hakimdir ve kullanılan motifler farklı anlamlar içermektedir.
Kazan Hanlığı’nı yıktıktan sonra çuvaşların yaşadığı bölgeyi de ele geçiren ruslar burada uyguladıkları asimilasyon taktiklerinde başarılı olarak onlara Hıristiyanlığı ve rus dilini konuşmayı kabul ettirmişlerdir.Çuvaşlar ya da kendi dillerindeki tanımıyla Çavaşlar,Gagavuzlar ile birlikte ortodoks Hıristiyan inancına sahip olan Türk kökenli ikinci halktır.



Çuvaşistan bayrağı
Çuvaşistan bayrağındaki üç yıldız,geçmiş, bugün ve geleceği;sarı güneşi ve güzelliği, kırmızı hayatı;hayat ağacı ise kalıcılığı simgeliyormuş.Çuvaş dilinin moğol ve macar dillerine benzerliği bu dilin aslında Türkçe’nin en eski lehçelerinden biri olduğu gerçeğinin fark edilmesini geciktirmiş.Çuvaş dili üzerinde son yüz yılda yapılan çalışmalar sonucu bu dilin,Hun Türklerinin kullandığı R Türkçesi ile benzerlikleri ortaya çıkarılmıştır.
Uzaya giden Türk soylu ilk adam ve üçüncü kozmonot,Andrian Nikolayev Çuvaşistan’ın gururudur.Başkent yakınlarındaki Şorşel Köyü’nde onun adına yapılmış bir müze ve anıt mezarı bulunmaktadır.
Çuvaş kelimesi sakin,durgun anlamına geliyormuş.Zaten Rusya’da Çuvaşlar çalışkan, güleryüzlü ve diğer halklarla uyumlu bir halk olarak kabul ediliyormuş. Şupaşkar’da da son derece dingin,insana huzur veren bir ortam var ancak 450.000 nüfuslu bir şehir için sokaklar fazla tenha idi.

Genişletmek için tıkla ...

vata' Alıntı:

Yupa fotoğrafları
Eskiden mezar başlarına dikildiği kabul edilen yupalar kadın ve erkek için farklı ağaçlardan ve farklı figürlerde yapılırmış. Erkeklerin yupaları meşeden,kadınlarınki ıhlamur ağacından yapılırmış. İnanışa göre her Çuvaş’ın ormanda bir ağacı varmış ve öldüğünde bu ağaç kesilip onun yupası yapılırmış.
Ruslar, sadece dil ve din konusunda baskı yapmakla yetinmeyip ele geçirdikleri Sibirya ve İdil-Ural bölgesindeki Türk kökenli tüm halkların her birine ayrı bir milli birlik ruhu aşılamışlardır.Dolayısıyla bu coğrafyada yaşayan halkların her biri,kendisini aynı kandan geldiği diğer halktan farklı olarak görmüş ve buna uygun davranmıştır.Bu son derece ustaca taktikle ruslar aynı kökten gelenlerin birlikte hareket etmelerini engellemişlerdir.
Bütün bu başkalaştırma ve farklılaştırma uygulamalarına rağmen çuvaş kardeşlerimiz yupa yapma,ağaca çaput bağlama ve kurban sunma gibi şaman döneminden kalma bazı uygulamaları günümüzde de sürdürüyorlarmış.Bu durum bana "tabiatta hiçbir şeyi tam anlamıyla yok edemezsiniz sadece şekil değiştirmesini sağlayabilirsiniz" sözünü anımsattı.
Açıkçası zaman zaman fazla hoşgörülü davrandıkları için kızsam da girdiği topraklardaki halklara zulüm etmeyip,onları din değiştirmeye zorlamayan ecdadımızın ne kadar doğru yaptığını Yunanistan ve Makedonya gezilerinde oradaki insanların Türk kelimesini duyunca saygılı ve içten davranışlarını bizzat yaşayarak görmüş ve çok etkilenmiştim.Burada gördüklerim karşısında ecdadımızın ne kadar haklı olduğunu daha iyi anladım ve onları bir kez daha rahmetle anıyorum.

Genişletmek için tıkla ...

vata' Alıntı:

Kazan'daki ikinci gün akşam yemeği için otelimize bir kilometre mesafedeki Butlerova Caddesi(=улица Бутлерова) No:31 adresindeki Bilyar Restoran (=Биляр Pectopah)’a gittik.Yemekleri güzel ve fiyatları da makuldü.

Bilyar Restoran ’da önce tatarca Alsu(=Aлсу) denen kırmızı pancarlı ayran içtik. Tadı şalgama benzese de biraz baharatlı ve içimi daha yumuşaktı.

Yeleş

Öçpoçmak

Pelmeni

Tıpkı Kazakistan ve Başkurdistan’da olduğu gibi Tataristan’da da At eti(=Конина) yeniyor.At etinden güveçte yahni şeklinde yapılan yemeği denedik.At yahnisi basit ve lezzetli.Tadı yağsız dana eti gibi ama sert değil.Yanındaki soğan, havuç ve kırmızı biberle güzel olmuş.

Çak-çak tatlısı
Tatlı olarak da Özbekistan ve Kafkasya’da da aynı isimle bilinen ve tatarların kendilerinin milli tatlısı olarak lanse ettikleri çak-çak (=Чак-Чак)tatlısı yedik.İnce şeritler halinde kesilen hamur yağda kızartıldıktan sonra şekerli karamele bulanıp üzerine de pudra şekeri ve ceviz serpildikten sonra sunuluyor.Aslında bu geleneksel bir düğün tatlısı imiş ve gelinin nikah sonrasında tüm misafirlere birer parça kendi yaptığı çakçaktan ikram etmesi adettenmiş.Kazan’da Kayuma Nasri Caddesi(=улица Каюма Насыри), No:11 adresinde bir de çak-çak müzesi (=Музей чак-чака) mevcut.Gezme fırsatım olmadı ama bunun da mı müzesini yaptınız be kardeşim demekten kendimi alamadım!!
Hesap ise 1100 ruble (~55 TL.) idi.

Genişletmek için tıkla ...