Mağara Fotoğrafçılığı
Doğa sporlarında önemli bir yeri olan mağaracılığın ülkemizde yaygınlaşmaya başladığı şu günlerde, bu sporun tanıtılması için kullanılabilecek en etkin yollardan biri de kuşkusuz mağara fotoğrafçılığıdır. Ancak yeraltı dünyasına hakim olan mutlak karanlık, mağara fotoğrafçılığını doğa fotoğrafçılığından ayırır. Mağara fotoğrafçısı kompozisyon seçimini ve makine ayarını karpit lambasının veya elektrik fenerinin zayıf ışığında yapmak zorundadır. Ayrıca mağara duvarlarının ve zeminin değişken yansıtma özellikleri yanlış ölçümlere yol açabilir. Projektörle aydınlatma en iyi yöntem olarak bilinmekle birlikte yurdumuzda mağaracılık sporunun sınırlı koşullar altında yapılabilmesinden ötürü yerini flaşla aydınlatmaya bırakmıştır.
Aşağıdaki paragraflarda mağara fotoğrafçılığı için gereken malzemeler ve birkaç değişik çekim yöntemi incelenecektir.
Fotoğraf Malzemeleri
Fotoğraf makinesi: Mağara fotoğrafçılığında kullanılması gereken makine yeraltı şartlarına uygun olmalıdır. Geniş açı objektifli, 'B' durağı olan ucuz bir makine bu işi amatörce yapmak isteyenler için iyi bir çözümdür. Geniş açı objektifi bulunduğu taktirde Rus ve eski Doğu Alman makineleri yeterince ucuza elde edilinebilinir. Ayrıca makine sağlam, hafif ve basit olmalıdır. Ancak sağlamlık ve hafifliğin ters orantılı kavramlar olduğu ve makine ile beraber tripot, aydınlatma araçları vs. gibi aletlerin de taşınması gerektiği düşünülecek olunursa su geçirmeyen, sağlam ve kolay taşınabilir bir malzeme kutusunun gerekliliği ortaya çıkar.
Aydınlatma aletleri
Mağara için en uygun aydınlatma kaynağı elektronik flaş veya flaş ampulleridir. Ayrıca bu ikisinin uygun bir kombinasyonu da kullanılabilinir. Akülü flaşlar her ne kadar pilli tiplerden daha pahalıysa da, daha güçlü oldukları için tercih edilmelidir.
Film: Karanlık bir ortamda genel eğilim ışığa duyarlı (yüksek ASA'li) film kullanmaktır. Ancak mağara fotoğrafçılığı için bu pek iyi bir çözüm değildir. B filmlerin iri grenli yapısı zaten karışık olan görünümü büsbütün karmaşık hale getirebilir. Ayrıca yüksek ASA'lı, renkli filmler genellikle iyi renk kalitesi vermezler.
Renkli film için Kodacolour 100 (100 ASA) tavsiye edilebilir. Renkli slaytta ise en iyi sonucu Kodakchrome 64 (64 ASA) verir. Kodak'ın 400 ASA'lık slaytları da (Kodakchrome 400) fazla kalite kaybına uğramadan iyi sonuç verecektir.
Diğerleri: Makine, Film ve flaştan sonra mağara fotoğrafçılığı için gerekli aletlerden biri de sağlam bir üç ayaktır. Ayrıca "B" durağını makineyi sallamadan kullanabilmek için bir deklanşör uzatma kablosu gereklidir. Bunun kilitlenebilen tipleri tercih edilmelidir. Bütün bu malzemenin gerektiğinde temizlenebilmesi için de malzeme kutusunda çeşitli temizleme gereçleri bulundurulmalıdır.
Çekim Yöntemleri
Doğrudan flaş ışığı ile yapılabilecek normal çekimlerin (direk galeri çekimleri, yakın plan çekimler, vb.) dışında ,mağara fotoğrafçılığında kullanılan birkaç özel yöntem vardır.
Bunlardan en çok kullanılan "siluet tekniğidir". Bu yöntemde özellikle mağaranın karanlığından yararlanılır. Makine üçayak'a takılarak bütün galeriyi alacak şekilde sağlam bir yere yerleştirilir. Enstantane ayarı "B" durağına getirildikten sonra makinenin alanı içindeki bütün ışık kaynakları söndürülür ve deklanşöre basılarak kilitlenir. Obtüratörün açık olduğu süre içinde galeride çeşitli yerlere yerleşmiş olan yardımcılar gövdelerini makine ile flaş arasına siper ederek ellerindeki flaşı patlatırlar. Makinenin görüş alanı içinde başka ışık kaynağı olmadığı için bu yöntemde eşlemeye gerek yoktur. Ancak yardımcılar galeriyi en iyi aydınlatacak şekilde yerleştirilmelidirler. Bu yöntem tek bir yardımcı ile de uygulanabilir. Bu durumda flaş birinci noktada patlatıldıktan sonra yardımcılık yapan kişi ikinci ve daha sonra da diğer noktalara giderek flaşı patlatır.
Siluet tekniği harita çiziminde galeri kesiti çıkartma işlemi için de kullanılabilir. Bunun için yardımcının kesidin çıkarılması gereken yerde durup, flaşı galeri doğrultusunda bir kez patlatması yeterlidir.
Bir başka çekim yöntemi de flaşı direk makineye doğru patlatmaktır. Bu yöntem iniş ve çıkış fotoğraflarında yaygın olarak kullanılır. İniş ya da çıkışı yapmakta olan mağaracı makineye doğru flaşı patlatırken, makinenin bulunduğu ortamda diğer bir flaşla aydınlatılarak iniş veya çıkışın kesintisiz aydınlatılması sağlanır.
Mağara fotoğrafçılığında kullanılan diğer bir yöntemde gizli aydınlatmadır. Bu yöntemde ışık kaynağı genellikle galerinin sonlarına doğru bir dönemecin ardında saklanır ve galeri aydınlatılır. Fotoğraf çeken kişi, galerinin durumuna kendi deneyim ve yaratıcılığını da ekleyerek, yukarıdaki yöntemlerden hangisini kullanması gerektiğini saptamalıdır. Ayrıca kesin kuraların geçerli olmadığı ortamlarda en iyi sonuçların deneme-yanılma yöntemi ile elde edildiği de hiç bir zaman unutulmamalıdır.
--------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : Bümak
Doğa sporlarında önemli bir yeri olan mağaracılığın ülkemizde yaygınlaşmaya başladığı şu günlerde, bu sporun tanıtılması için kullanılabilecek en etkin yollardan biri de kuşkusuz mağara fotoğrafçılığıdır. Ancak yeraltı dünyasına hakim olan mutlak karanlık, mağara fotoğrafçılığını doğa fotoğrafçılığından ayırır. Mağara fotoğrafçısı kompozisyon seçimini ve makine ayarını karpit lambasının veya elektrik fenerinin zayıf ışığında yapmak zorundadır. Ayrıca mağara duvarlarının ve zeminin değişken yansıtma özellikleri yanlış ölçümlere yol açabilir. Projektörle aydınlatma en iyi yöntem olarak bilinmekle birlikte yurdumuzda mağaracılık sporunun sınırlı koşullar altında yapılabilmesinden ötürü yerini flaşla aydınlatmaya bırakmıştır.
Aşağıdaki paragraflarda mağara fotoğrafçılığı için gereken malzemeler ve birkaç değişik çekim yöntemi incelenecektir.
Fotoğraf Malzemeleri
Fotoğraf makinesi: Mağara fotoğrafçılığında kullanılması gereken makine yeraltı şartlarına uygun olmalıdır. Geniş açı objektifli, 'B' durağı olan ucuz bir makine bu işi amatörce yapmak isteyenler için iyi bir çözümdür. Geniş açı objektifi bulunduğu taktirde Rus ve eski Doğu Alman makineleri yeterince ucuza elde edilinebilinir. Ayrıca makine sağlam, hafif ve basit olmalıdır. Ancak sağlamlık ve hafifliğin ters orantılı kavramlar olduğu ve makine ile beraber tripot, aydınlatma araçları vs. gibi aletlerin de taşınması gerektiği düşünülecek olunursa su geçirmeyen, sağlam ve kolay taşınabilir bir malzeme kutusunun gerekliliği ortaya çıkar.
Aydınlatma aletleri
Mağara için en uygun aydınlatma kaynağı elektronik flaş veya flaş ampulleridir. Ayrıca bu ikisinin uygun bir kombinasyonu da kullanılabilinir. Akülü flaşlar her ne kadar pilli tiplerden daha pahalıysa da, daha güçlü oldukları için tercih edilmelidir.
Film: Karanlık bir ortamda genel eğilim ışığa duyarlı (yüksek ASA'li) film kullanmaktır. Ancak mağara fotoğrafçılığı için bu pek iyi bir çözüm değildir. B filmlerin iri grenli yapısı zaten karışık olan görünümü büsbütün karmaşık hale getirebilir. Ayrıca yüksek ASA'lı, renkli filmler genellikle iyi renk kalitesi vermezler.
Renkli film için Kodacolour 100 (100 ASA) tavsiye edilebilir. Renkli slaytta ise en iyi sonucu Kodakchrome 64 (64 ASA) verir. Kodak'ın 400 ASA'lık slaytları da (Kodakchrome 400) fazla kalite kaybına uğramadan iyi sonuç verecektir.
Diğerleri: Makine, Film ve flaştan sonra mağara fotoğrafçılığı için gerekli aletlerden biri de sağlam bir üç ayaktır. Ayrıca "B" durağını makineyi sallamadan kullanabilmek için bir deklanşör uzatma kablosu gereklidir. Bunun kilitlenebilen tipleri tercih edilmelidir. Bütün bu malzemenin gerektiğinde temizlenebilmesi için de malzeme kutusunda çeşitli temizleme gereçleri bulundurulmalıdır.
Çekim Yöntemleri
Doğrudan flaş ışığı ile yapılabilecek normal çekimlerin (direk galeri çekimleri, yakın plan çekimler, vb.) dışında ,mağara fotoğrafçılığında kullanılan birkaç özel yöntem vardır.
Bunlardan en çok kullanılan "siluet tekniğidir". Bu yöntemde özellikle mağaranın karanlığından yararlanılır. Makine üçayak'a takılarak bütün galeriyi alacak şekilde sağlam bir yere yerleştirilir. Enstantane ayarı "B" durağına getirildikten sonra makinenin alanı içindeki bütün ışık kaynakları söndürülür ve deklanşöre basılarak kilitlenir. Obtüratörün açık olduğu süre içinde galeride çeşitli yerlere yerleşmiş olan yardımcılar gövdelerini makine ile flaş arasına siper ederek ellerindeki flaşı patlatırlar. Makinenin görüş alanı içinde başka ışık kaynağı olmadığı için bu yöntemde eşlemeye gerek yoktur. Ancak yardımcılar galeriyi en iyi aydınlatacak şekilde yerleştirilmelidirler. Bu yöntem tek bir yardımcı ile de uygulanabilir. Bu durumda flaş birinci noktada patlatıldıktan sonra yardımcılık yapan kişi ikinci ve daha sonra da diğer noktalara giderek flaşı patlatır.
Siluet tekniği harita çiziminde galeri kesiti çıkartma işlemi için de kullanılabilir. Bunun için yardımcının kesidin çıkarılması gereken yerde durup, flaşı galeri doğrultusunda bir kez patlatması yeterlidir.
Bir başka çekim yöntemi de flaşı direk makineye doğru patlatmaktır. Bu yöntem iniş ve çıkış fotoğraflarında yaygın olarak kullanılır. İniş ya da çıkışı yapmakta olan mağaracı makineye doğru flaşı patlatırken, makinenin bulunduğu ortamda diğer bir flaşla aydınlatılarak iniş veya çıkışın kesintisiz aydınlatılması sağlanır.
Mağara fotoğrafçılığında kullanılan diğer bir yöntemde gizli aydınlatmadır. Bu yöntemde ışık kaynağı genellikle galerinin sonlarına doğru bir dönemecin ardında saklanır ve galeri aydınlatılır. Fotoğraf çeken kişi, galerinin durumuna kendi deneyim ve yaratıcılığını da ekleyerek, yukarıdaki yöntemlerden hangisini kullanması gerektiğini saptamalıdır. Ayrıca kesin kuraların geçerli olmadığı ortamlarda en iyi sonuçların deneme-yanılma yöntemi ile elde edildiği de hiç bir zaman unutulmamalıdır.
--------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : Bümak
