Ynt: Miniatürk
İstanbul Erkek Lisesi
Duyun-u Umumiye Binası:
Cağaloğlu’nda bugün İstanbul Erkek Lisesi olarak kullanılan eski Düyun-u Umumiye binası, İstanbul’da yapılan Birinci Ulusal Mimarlık dönemine geçişi sağlayan örneklerin başında gelmektedir.
1897 yılında tamamlanan bu yapının mimarlığını İtalyan Alexandre Vallauri üstlenmiştir. O yıllarda Vallauri yalnız bu yapıyla yetinmemiş, İstanbul’un büyük boyutlu, maliyeti yüksek yapılarını Fransız sermayedarları ve Osmanlı ileri gelenleri için tasarlamıştır. Aynı zamanda Sanayi-i Nefise Mektebi’nde mimarlık hocası olarak görev yapan Vallauri bu süre içinde Galata’da Osmanlı Bankası; Gülhane’de Arkeoloji Müzesi, Eski Şark Eserleri Müzesi (eski Sanayi-i Nefise Mektebi); Beyoğlu`nda Pera Palas Oteli; Raimondo D’Aronco ile birlikte ise Mektep-i Tıbbiye-i Şahane (Haydarpaşa eski Lisesi) binalarına da imza atan kişidir.
İstanbul Erkek Lisesi binasında birçok noktada, özellikle cephe malzemelerinde, kemerlerde, saçaklarda Osmanlı dinsel ve sivil yapılarının mimarlık öğelerinden yararlanıldığı görülmektedir. Bunun dışında anıtsal mekânların varlığı, yapının büyük boyutlarda ele alınışı o dönemin ekonomik yapısıyla çelişki göstermektedir.
Bu ve benzeri yapılar, Birinci Ulusal Mimarlık akımının anıtsal ön örnekleri olup, dönemini tüm özellikleriyle yansıtması açısından büyük önem taşımaktadır.
------
Galata Kulesi
1348 yılına ait kule, Tünel’le Karaköy arasındadır. Bugün artık mevcut olmayan Galata surlarının baş kulesidir. İlk kule M.Ö. 6. yüzyılda ahşaptan yapılmıştır. Zamanımıza ulaşan kule Cenevizliler tarafından inşa edilmiştir. 16. yüzyılda Kasımpaşa Tersanesi'nde çalıştırılan işçiler için zindan olarak da kullanılmış, daha sonraları tersanenin ambarı haline getirilmiştir. 3. Murat döneminde de gözlemevi olarak kullanılmıştır. Dünyanın ilk insan uçuşunu gerçekleştiren Hezarfen Ahmet Çelebi, Doğancılar'a kadar uzayan süzülüşüne Galata Kulesi'nden başlamıştır. Bodrum katıyla birlikte 16 katlı kulenin yüksekliği, 62 metredir.
--
Kariye Müzesi
İlk bina Edirnekapı'da 509 yılında yapılmış ancak depremde yıkılmıştır. Bugüne ulaşan binanın 1321 yılında inşa edildiği sanılmaktadır. Dört sütun üzerine dayalı, kubbeli bir kilise olarak inşa edilen yapı, 1511 yılında minare eklenerek camiye dönüştürülmüştür. Uzun süre cami olarak kullanıldıktan sonra 1935 yılında Ayasofya Müzesi’ne bağlı Bizans Mozaik Sanatı Müzesi haline getirilmiştir. Değerli mozaik ve fresklerinden ötürü halen müze olarak hizmet vermektedir.
--
Darüşşafaka Lisesi Binası
1868'te Fatih-Çarşamba'da inşasına başlanan bina 1873'te tamamlanmıştır. Bina Şehremini Server Paşa'nın başkanlığında oluşturulan bir kurulun denetimi altında yapılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nda bir özel eğitim kurumu tarafından kurulan ve yetenekli yoksul çocukların eğitimini amaçlayan ilk özel parasız okul olan Darüşşafaka, hizmetini 1873'ten 1993'e kadar 120 yıl süresince bu tarihi binasında sürdürmüştür.
--
Galatasaray Lisesi
Galatasaray Lisesi ilk kez 1481 yılında, Osmanlı İmparatorluğu'na devlet görevlisi yetiştirmek üzere İstanbul'da kurulmuştur. Galatasaray 500 yılı aşkın bir süredir bir eğitim ve kültür kurumu olarak varlığını sürdürmektedir. Galatasaray 1868 yılında büyük bir reform geçirmiş, "Galatasaray Mekteb-i Sultanisi" adını almış; Cumhuriyetle birlikte de rol ve başarılarını sürdürmüştür. Galatasaray Türkiye'de devlet, siyaset ve iş adamı yetiştirmiştir. Galatasaray öğrencileri ve mezunları Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarında da yer almışlardır. Galatasaray Spor Kulübü; Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafından 1905 yılında kurulmuştur. Galatasaray'ın öğrencileri ve mezunlarını bir araya getiren Galatasaraylılar Derneği ise 1908 de kurulmuştur ve Türkiye'nin en eski sosyal kurumlarından birisi olarak varlığını sürdürmektedir.
--
Dolmabahçe Sarayı
Sultan Abdülmecid tarafından 1848-1856 yılları arasında yaptırılmıştır. Mimarı Karabet Balyan’dır. Kullanım alanı 45.000 metrekareyi bulan sarayın duvarları neoklasik, ampir ve barok üsluplara özgü sütun ve bezemelerle kaplıdır. Rıhtım boyunca uzanan, simetrik ve girinti çıkıntılarla hareketlendirilen cephesi 284 metredir. Atatürk, Cumhuriyet sonrası İstanbul’a gelen pek çok yabancı devlet başkanını ağırladığı Dolmabahçe Sarayı’ndaki odasında vefat etmiştir. Saray bugün TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı’na bağlı bir müzedir. Veliaht dairesi de 1937’den beri İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesi olarak hizmet vermektedir.
--
Dolmabahçe Saat Kulesi
Dolmabahçe Sarayı’nın Hazine-i Hassa Kapısı ile Dolmabahçe Camii arasındadır. 1890-94 yılları arasında inşa edilen eser 1895 yılında açılmıştır. Mimarının Sarkis Balyan olduğuna dair bilgiler ağırlıktadır. Üzerindeki saatlerin Fransa’dan getirtildiği eserde barok, neoklasik ve ampir üslup öğeleri bir arada kullanılmıştır. 27 metre yüksekliğindeki kesme taştan kule, kare bir taban üzerinde dört katlıdır.