Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

[Alfonse]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Bu çelik bizim eski tarihimizde kullanılan bıçakların, kılıçların hammaddesi.Yapılacak kılıçlar için önce bu yöntemle fotoğraflarda gördüğünüz yumurta şeklinde çelik üretiliyordu.Daha sonra bu çelik topu dövülerek bir kılıç imal ediliyordu.Gökhan ile Eylemin bir sonraki adımı da bu yöntemi devam ettirerek elde ettikleri çelikten bir kılıç yapmak olacak sanırım.Daha ayrıntılı bilgi Eylem ustadan gelir kısa zamanda.

Alfonse, günümüzde kullanılan çeliğin binden fazla türü yani alaşımı var, saymakla bitmez.
Çelik denilen malzeme demir-karbon alaşımıdır.Karbon içeriği %0.02 ile %2 arasında olan malzemeye çelik denir.Demir denilen malzemenin karbonu %0.02'nin altındadır ve herhangi bir şekilde imalatta kullanılmaz.Kullanılan en düşük karbonlu çeliğin bile karbon oranı %0.08 civarındadır.Dolayısıyla ''demir'' tanımı yanlış kullanılan bir tanımdır.
Karbon oranı %2'nin üstünde olan malzemeye ise dökme demir denir.Adından da anlaşılabileceği gibi döküm iişlemlerinde kullanılır.Dolayısıyla dökme demir hariç gördüğünüz her demir-karbon alaşımı bir çeliktir.

Teşekkürler...süper bilgi....
yani, çeliğin karbon oranı %2' nin altında... Üstü dökme demir....
Peki... en iyi çeliğin karbon oranı %2' ye yakın olanmı? %0.08' e yakın olanmı?

Malzeme alırken -pratik olarak- vurarak, dinleyerek, yanımızda taşıyacağımız mıknatısla felan deneyerek, içinin rengine bakarak felan iyi kalite çeliği sınama şansımız var mı?
Profil demir alırken, veya flanş olarak kullanacağımız 4 5 mm kalınlığında malzeme alırken, kaynak tutabilitesini ve sağlamlığını paratik olarak aşağı yukarı sınama yöntemi varmı?

Yeniden teşekkürler..

 

[Alfonse]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Konuyu ilgyle izliyorum...
ayrıca bide naif el sanatları bıçakları merakım var küçükte olsa...

Kırk dilli denilen manda boynuzu Tosya çakım (Bizzat Tosya' ya gittim, çakımın ustasıyla tanıştım, Murat usta süper), sürmene çakım favorim....
Kıyamadığımdan, kullanmıyorum

 

[schweps]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Eylem bey ve Gökhan bey, ellerinize sağlık. İlgiyle takip edeceğim.

Sn Alfonse;
Çok fazla çelik çeşidi vardır ama karbon içeriklerine göre düşük, orta ve yüksek karbonlu diye üçe ayrılırlar.

Düşük karbonlu çelikler: <0,2% C yumuşak, sünek çeliklerdir ve düşük mekanik özellikleri vardır. Isıl işleme uygun değillerdir. İnşaat sektöründe, civata somun imalatında tercih edilir.

Orta karbonlu çelikler: >0,2% C ile <0,5% C Orta mekanik özelliklere sahiptirler. Isıl işlem ile yeteri derecede sertleştirilebilirler. İşlenebilme ve şekil alma özellikleri ile kaynak edilebilirliği, düşük karbonlu çeliklere göre düşüktür. Makina imalatında tercih edilir.

Yüksek karbonlu çelikler: >0,5% C ile <1,4% C Yüksek mukavemetli ve az sünek çeliklerdir. Isıl işlem ile yüksek sertlik elde edilebilir. Aşınmaya dayanıklıdır. İşlenebilme ve şekil alma özellikleri ile kaynak edilebilirliği, diğerlerine göre düşüktür. Takım üretiminde tercih edilir.

Alaşım elementleriyle de çelikler çeşitlenir gider.

 

[sokrat gandiya]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Bilgilendirme için teşekkürler, çalışmaların devamını da sabırsızlıkla bekliyoruz sevgiler saygılar.

 

[sinan-izmir]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Şenol Bey'in de bahsettiği gibi çelikler karbon oranlarına göre basitçe sınıflandırılabilir.
Ama en iyi çelik diye bir şey yoktur.Daha doğrusu bir çelik kullanıldığı her alanda iyi sonuçlar veremez.O yüzden kullanım amacına göre çeliği seçmek gerekir.
Mesela bıçak yapımında min. %0.5-0.6 karbon oranları istenir; bu oran %2 ' lere kadar çıkabilir.Çeliğin karbon oranı arttıkça sertleştirilebilirliği de artar; fakat aynı zamanda kırılganlığı artar ve kaynak edilebilme kabiliyeti de düşer.
Yapı çelikleri st37, st44 ,st52 vs gibi mukavemetlerine göre sınıflandırılır.Alaşımsız çeliklerdir ve kaynak kabiliyeti yüksektir.Daha yüksek mukavemet için; örneğin araçlarda kullanılan takla kafeslerinde, helikopter şaselerinde krom-molibden çelikleri kullanılır.Bunun dışında kaynak edilecek malzemelerin birbirine eş özellikte olmaları gerekir.
Basit yöntemlerle ne olduğunu bilmediğimiz bir çeliğin içeriğini, kalitesini anlayabilmek mümkün değildir.Çelikten çıkan kıvılcıma göre aşağı yukarı bir tahmin yapılabilir ama o da kesin bir bilgi vermez.

 

[Alfonse]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Sn. Şenol bey, Sinan bey,

Çok teşekkür ederim, vallahi çok iyi oldu bu bilgiler...
Özellikle iyi çelik diye bi kavramın olmadığını anladım....

O zaman, kabaca...

Karbon oranı arttırkça sertleşir, zor kaynak tutar, zor eğilip bükülür, (galibada ağır)
(Vinç ayaklarında, Rock sliderda karbonu az demir kullanmak lazım yani... )

Karbon oranı azaldıkça yumuşar, iyi kaynak tutar, kolay eğilip bükülür (galibada hafif )
(çelik tamponun şasesi/kasası dışında karbonu düşük olandan kullanmak lazım ki, hafif olsun, kolay kaynak tutsun, esneyebilsin, ezildiğinde düzeltilebilsin )

kaynağı iyi tutması içinde malzemelerin kimyası yakın olacak, buda çok güzel bilgi.... ve mantıklı tabi.... düşünebilmeliydim bunu... :
(ben hook larıma strepler avereyken çıkmasın diye civata kaynnattırıcaktım...
Kaynakçı ustam "ortasına argon vurmam, döküm malzeme bozulur, ilk çekilmede kırılır" dedi...
(;D halbuki üstlerinde made in usa yazıyor ;D)
yüksek karbonlu sert malzeme o zaman hooklar...
En ucundan kaynakla tutturduk civataları, kaynaklar iyi tutmadı tabiki, civatalar kaynak yerlerinden ayrılıyor zorlayınca.
Yani/çünki iki malzemenin kimyası farklı, civata düşük karbonlu... vay be... ;D "Her Şeyin Bi Şeyi Var" hakkaten ;D )

Bişey imali için profildir, tabakadır, malzeme alımında ben anlayamam kimyalarını o zaman...
Ya demirciye düşük karbon yüksek karbon lakırtısı yapıp ;D beni kandıramayacağı kanaatını vericem
yada,
kaynakçı/demirci ustamı götürüp malzemeyi ona seçtiricem....

Konuyu biraz dağıttım, üzgünüm, ama sonuçta sorduklarımda demir ile ilgili...

Şu yumurtacığın ve bıçakların hikayesini dört merakla bekliyorum...

Sağlıcakla...

 

[deserteagle]

Ynt: Trakya'da Dımışki (wootz & bulat çeliği) Yapımı

Kusura bakmayın arkadaşlar. Bir süre için İnternetten uzakta kaldığımdan soruları yanıtlayamadım.

Bu üretilen yumurtalar çok uzun bir sürecin aslında daha başlarında sayılırlar. Bundan sonra defalarca ısıtılıp soğutulmaları sonra defalarca ısıtılıp dövülmeleri gerekiyor. Ondan sonra bıçağı oluşturacak şekle girecek ve artık diğer bıçaklar ile aynı süreci yaşamaya başlayacaklar.

Hangi çelik iyidir sorusu karmaşık bir sorun. Çeliğin tek parametresi içindeki karbon oranı olsa %0,6 ile %0,1~ arasındaki farklı noktalar farklı amaçlar için olan ihtiyacı karşılar derdim. Fakat karbon dışında bir çok element var ve en basit kullanımda bile bunların varlığı sonucu büyük oranda etkiliyor.

Çalışmalarımız bu ilk denemelerdeki yumurtalara kıyamadığımızdan yeniden bir kaç tane yumurta daha yapınca ilerleyecek. İşlerden zaman bulup da bir araya gelebilince üretim yeniden canlanacak. O zaman kısmetse bunları dövmeye de başlarız.