Ynt: 7/24 Açık Landrover'cılar
DEFENDER 4X4 SÜRÜŞ SİSTEMİ
1- LR'ler sürekli 4X4 tür. Yani motor gücü 4 tekerleğe de aktarılır.
2- 3 adet diferansiyel vardır.
a. Ön ve arka akslarda (her araçta olduğu gibi)
b. Ve ortada (her harbi 4X4’de olduğu gibi)
3- Orta diferansiyel istendiğinde kilitli (lock) konumuna alınır. (Ufak vites kolu ile)
4- Şanzımanın “High” ve “Low” olmak üzere 2 değişik aktarması vardır ve ufak vites kolu ile istenen konuma getirilir.
5- Arazi (ufak) vites kolunun konumları:
a. Sağ tarafta orta diff kilit açıktır
b. Sol tarafta orta diff “lock” konumundadır (orta diff kilitli)
c. Geride araç “high” yani yüksek hız düşük tork sağlar
d. İLeri itildiğinde “low” yani düşük hız yksek tork sağlar.
Bütün mesele “lock” ve “low” konumlarını doğru yerde kullanmak. Bunun için hangi koşullarda hangisine ihtiyaç duyduğuna bakalım:
6- Araç ağır yük çekecekse veya dik yokuş tırmanacaksa daha fazla tork ihtiyacı vardır, “low konumunda kullanılmalı.
7- Eğer kar, çamur, çimen, kum, ıslak düz kaya gibi tekerleklerin patinaja düşmesini kolaylaştıracak kaygan gevşek zemin varsa “lock” konumu kullanılmalı.
Ön ve arka diferansiyelleri aynı aks üzerinde tekerleklerin dönüşüne bakan ve daha hızlı dönmek isteyen tekerleğe daha fazla güç veren birer dağıtıcı olarak düşünelim. Virajlarda dıştaki tekerlek daha fazla yol alacağından daha fazla tur akmak ister ve diferansiyel buna izin verir. Bu diferansiyelin var olma sebebidir ve bizim normal yolda emniyetle yol almamızı sağlar. Ama kar, buz, çamur, çimen gibi kaydan zeminlerde tekerleklerden birisi yol tutamayıp patinaja düşerse bu sefer diferansiyel bütün gücü bu tekerleğe aktarır (2 çeker otomobillerin çekiş olan akstaki tek tekerleğinin patinaja düşmesi aracın hareketsiz kalması için yeterlidir. Hatta lastikçilerin aracın çekiş olan aksından bir tekerleği havaya kaldırıp, aracı çalıştırarak vitese taktığını ve debriyajı bırakarak havadaki tekerleği döndürdüklerini ama diğer tekerleğin 1 milim bile hareket etmediğini görmüşsünüzdür).
Ortadaki diferansiyel de aynı mantıkla ön ve arka akslar arasında bu işi yapıyor.
Eğer araç 4X4 modunda iken (LR’ler zaten sürekli 4 çeker ancak Suziki, Toyota, Jeep gibi 4X2 – 4X4 seçimli araçlar da mevcut)
i- orta diff kilitli değilse; herhangi bir tekerleğin patinaja düşmesi halinde araç hareket etmez.
ii- Orta diff kilitli ise; ön veya arkadan sadece bir tekerleğin patinaja düşmesi halinde aynı aksdaki diğer tekerlek hareketsiz kalırken diğer aksdaki tekerleklerde hala çekiş vardır ve araç hareket eder.
iii- Orta diff kilitli ise; ön ve arkadan aynı anda birer tekerleğin patinaja düşmesi halinde aynı aksdaki diğer tekerlekler hareketsiz kalacağından ve araç hareket edemez.
Şimdi Defender’in “high”-“low” ve “lock”-“normal” konumlarının kombinasyonlarına bakalım. (bunlara ilave bir de ortada “N” pozisyonu (nötr) var ki şuan karıştırmaya gerek yok, kullanmıyoruz.
8- Normal sürüşte arazi vitesi “sağ-arka”da olmalı (high-normal)
9- Çekiş kaybı (patinaj) riski yok fakat uzun dik yol gidilecekse veya ağır yük (römork, başka bir araç) çekilecekse “sağ-ileri” (low-normal) konumuna almak yeterli.
10- Düz ama kaygan zeminde ilerliyorsak (kar, çimen, hafif çamur) “sol-geri” (high-lock)
11- Derin kar, ağır çamur veya hem kaygan hem dik tırmanış vb durumunda “sol-ileri” (low-lock) kullanılmalı.
Genelde sağ-geri (high-normal) veya sol-ileri (low-Lock) en çok kullanılan iki konum oluyor.