Ynt: Emniyet Kemeri Takmak Hayat Kurtarır.
Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre trafik kazası yaralanmalarından dolayı yılda yaklaşık bir milyon kişi ölmektedir. Trafik kazalarına yönelik birincil korumada riskli olan çevre etmenlerinin giderilmesi ve kişilerin güvenli davranmaları, ikincil korumada ise emniyet kemeri gibi kişisel koruyucuların kullanılması amaçlanmaktadır.
Çarpışmayla sonuçlanan trafik kazalarında doğru emniyet kemeri kullanımı, ölüm riskini % 40-65, ciddi yaralanma riskini % 40-50 arasında azaltmaktadır. Ülkemizde emniyet kemeri kullanımı kent içi yollarda çok düşüktür.
Uluslararası birçok çalışmada, emniyet kemerinin karayolu taşıt kazalarında yaralanma şiddetini azaltan etkili bir kişisel koruyucu olduğu ispatlanmasına rağmen hala önemli miktarda taşıt kullanıcısı emniyet kemeri kullanmamaktadır.
Yunanistan’daki motorlu taşıtların karıştığı ölümlü kazalar üzerindeki incelemelerde, tüm taşıt sürücülerinin ve yolcularının emniyet kemeri kullanması durumunda ölümlerin %27 azalacağı bulunmuştur.
ABD’de emniyet kemeri kullanılmadığı için 7.000 insanın öldüğü, 100.000 den fazla insanın yaralandığı rapor edilmiştir.
Emniyet kemeri kullanımının sürücüler ve ön koltuk yolcuları için ölüm olasılığını %40-50 ve arka koltuk yolcuları için ölüm olasılığını %25 azalttığı bulunmuştur.
Ülkemizde emniyet kemeri kullanımı, kent dışı yollarda 1986 ve kentiçi yollarda ise 1992 yılından itibaren zorunlu hale getirilmiş olmasına rağmen, yüksek oranda taşıt kullanıcısı emniyet kemeri kullanmamaktadır.
Emniyet Genel Müdürlüğü (1999) yaptığı çalışmada kent içi yollardaki emniyet kemeri kullanım oranını %21 bulmuştur. Ankara’da, trafiğin yoğun olduğu 27 farklı kavşakta yapılan bir çalışmada, emniyet kemeri kullanımının taşıt türüne göre % 4,7 ile % 37,5 aralığında değiştiği bulunmuştur.
Türk sürücüler için yapılan bir başka anket çalışmasında emniyet kemeri kullanımı, kötü hava şartlarında ve gece yapılan kent dışı yolculuklarda yüksek, iyi hava şartlarında ve gündüz yapılan kent içi yolculuklarda ise çok daha düşük seviyede bulunmuştur. Diğer ülkelerle kıyaslandığında ülkemizdeki emniyet kemeri kullanımının çok düşük seviyelerde olduğu anlaşılmaktadır.
Norveç’te 1995 yılında yaklaşık %70, İngiltere’de 1983 yılında zorunlu hale gelmesinden sonra %90 otomobil sürücüsünün emniyet kemeri kullandığı belirlenmiştir. ABD Ulusal İstatistik kurumuna göre, tüm taşıt sürücüleri dikkate alındığında yaklaşık %81 oranında emniyet kemeri kullanıldığı gözlenmiştir.
Ülkemizde düşük emniyet kemeri kullanımının yanında, trafik kazalarında ölüm ve yaralanma oranı da çok yüksektir. 2006 yılındaki trafik kazaları sonucunda, 4.633 insanımız ölmüş, 168.450’si ise yaralanmıştır. Kaza sonrası hastanedeki ölümler bu sayının dışındadır. Birçok Avrupa ülkesinde trafik kazalarında ölüm miktarını bulmakta uygulanan kaza sonrası 30 günlük kayıt işlemi, ülkemizde uygulanmadığından bu rakamlar gerçeği tamamen yansıtmamaktadır.
Kaynak: Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 25 (1-2) 208 - 222 (2009) adlı derrgide yayınlanan Salih BEKTAŞ, Mehmet Ali HINIS tarafından yazılan “Emniyet kemeri kullanımına etki eden faktörlerin otomobil sürücüleri için tahmin modeli” adlı araştırmadan alıntıdır.
