Fren hidrolikleri yılda bir kere değiştirilmelidir. Normalde biraz dikkatle, çok zor olmayan bu işlemi kendiniz de yapabilirsiniz.
Öncelikle fren hidrolik sıvısı/yağı nedir ona bakalım:
Motosikletlerimizin ve daha genel olarak otomobillerin fren sistemleri hidrolik prensiplerine göre çalışır. Sıkıştırılamayan bir sıvı ile dolu olan kapalı sisteme bir tarafından basınç uygularsanız (fren elciği ya da fren pedalı) diğer uçtaki pistonda güç elde edersiniz. Bu güç de fren balatalarını fren disklerine ya da kampanalara bastırarak yavaşlamanızı sağlar. Bu sırada açığa çıkan ısının bir kısmı metal aksam vasıtası ile fren sıvısına aktarılarak onun da ısınmasına sebep olur.
hidrolik sıvısının/yağının tiplerine gelince, kimyasal olarak 2’ye ayrılır
Fren hidrolik sıvısının/yağının tiplerine gelince, kimyasal olarak 2’ye ayrılır:
1. Silikon temelli yağlar (DOT 5):
a. Silikon içerir
b. Boyaya zarar vermez
c. Daha fazla sıkıştırılabilir olduğu için frenlerde süngerimsi bir his oluşturur.
d. Suyla karışmaz dolayısı ile fren sisteminde su/yağ/su/yağ şeklinde bir durum oluşur. (Zararı konusuna daha sonra geleceğiz)
2. Polyglycol Ether temelli yağlar (DOT 3, DOT 4, DOT 5.1):
a. Boyalı ve plastik yüzeylere ciddi şekilde zarar verir. Kullanırken son derece dikkatli olunmalıdır. Aynı şekilde deri ve gözler ile teması kesinlikle önlenmelidir. Temas durumunda hemen çok bol su ile yıkanmalıdır.
b. Su ile karışabilir.
c. Silikon temelli sıvılar gibi frenlerde süngersi bir hisse yol açmaz.
dot nedir?
Department of Transportation (Ulaştırma Birimi) kelimelerinin kısaltmasından oluşturulmuş bir Amerikan standardını belirtir. DOT sayıları fren sıvılarının KURU ve ISLAK kaynama derecelerine göre belirlenir.
Fren sıvısının kaynama derecesi DOT tipine ve içindeki su miktarına bağlı olarak değişir. Fren sıvısı havanın içindeki nemi çeker. İşte bu yüzden fren sıvılarını kullandıktan sonra kutunun kapağını hemen sıkıca kapatmanız gerekir. En sağlıklısı küçük ambalajlarda alıp ihtiyaç kadarını kullanıp kalanını uygun şekilde yok etmektir.
fren sıvısının içine su karışması neden zararlı
Fren sıvılarının kaynama derecelerine göre sınıflandırıldığını söylemiştik. Sıvıya karışan su sıvının kaynama derecesini düşürerek frenlerin daha çabuk işe yaramaz hale gelmesine sebep olur. Kaynama sonucu ortaya çıkan buhar basınç uygulandığında sıkıştırılabileceği için pedala ya da elciğe uygulanan basınç, kaliperdeki pistona iletilemeyecek, dolayısı ile frenleriniz tutmayacaktır
hidrolik fren sisteminde sisteme su girmesini engellemek için yapılması gerekenler
Fren hidrolik rezervuarlarının kapaklarını sıkı bir şekilde kapalı tutun ve açmak zorunda kaldığınızda ya da sıvıyı doldurduktan/tamamladıktan sonra hemen kapatın.
• Yılda bir kere mutlaka fren hidrolik sıvısını değiştirin
• Yıllık fren sıvısı değişiminde yeni ve kapalı bir ambalajdaki sıvıyı kullanın ve kalanını saklayıp tekrar kullanmaktan kaçının.
fren hidroliginin degiştirilmesi işlemi
Fren hidroliği değiştirmek
basit bir işlemmiş gibi görünse de aslında çok titiz ve dikkatli yapılmadığı takdirde kesinlikle ciddi kazalara sebeb olacaktır. İlk olarak şunu bilmeliyiz, fren hidroliği 2 kişi olmadan KESİNLİKLE değiştirilmez.
İlk olarak bir kişi elinde uygun anahtarıyla önce arka teker yanındaki pistonun önünde bulunan (her araçta hemen hemen aynıdır 8lik veya 6lık yıldız anahtar) tapaya anahtarını yerleştirerek hafifçe gevşetir , hidrolik damlamaya (aman birden açmayın hidrolik içeride sıkışmış halde olacağından birkaç metreye fışkıracaktır) başlayıncaya kadar gevşetir.Yavaşça gevşetmeye devam edilir ve hidroliğin akmasına izin verilir (bu sırada küçük bir kap bulundurulmalı , hidroliğin oraya akışı sağlanmalıdır) hidrolik akışı yavaşladığında tapa sıkılmaz hafif boş bırakılır (tapanın ucu tabiri caizse çük şeklindedir gevşediğinde oradan akar sıkıldığında damlatmaz, komple sökülmez) ve fren pompalanmaya başlanır. Her pompa yapılışında hidrolik kutusundan boruya doğru basınç yapar ve açık tapadan akmaya başlar, şiddetli olarak pompalarsanız fışkıracaktır
Hidrolik tamamen boşalıncaya kadar bu işlem uygulanır ve tapa hafifçe sıkıştırılır.
Hidrolik yağı seledeki arkadaş tarafından fren hidrolik kutusuna ağzına kadar doldurulur ve kapak sıkıca kapatılır. fren pompalanır, sıkıştığında arka tapa açılır , biriken hava ve bir kısım köpüklü hidrolik gelir. Tapa kapatılır, tekrar pompalanır sıkıştığında yine tapa açılır. Bu işlemi 3/4 kez yaptıktan sonra fren pompalanırken iyice şişmiş ve yukarıda kalmış pedal basılı tutulurken (pedal yukarıdan aşağı inene kadar baskı bitmemeli, baskı bittiğinde pedal boşa bırakılmamalı ve tapa sıkıştırılmadan pedal boşaltılmamalıdır) tapa aniden açılır ve hidroliğin fışkırması gözlenir, eğer köpüklenme yok ise 4/5 kez daha yapılarak tapa sıkıştırılır. Eksilen fren hidrolik kutusuna tekrar hidrolik yağı seviyesine kadar konur.Pedal pompalanmaya başlanır , pedal basılı ve tapa hafifçe açılarak hidroliğin basıncı ve köpüksüz olduğu görüldüğünde tapa iyice sıkıştırılır.
Ön frenler içinde yukarıdaki şekilde işlem uygulanarak, üstübü veya bez ile tüm kaliperler temizlenmeli, lastiklere sıçramışsa su ile yıkanmalıdır. Balatalar bulaştıysa suyla yıkanmalı ve balatanın kuruması beklenmelidir.
Test için kısa mesafelerde ani frenler yapılır. Hidrolik yeni değiştiğinden frenlerde sertlik hissedilecektir bu normaldir. Fren pedalınızın ayarı biraz yukarıda kalabilir ayarlatma isteyebilir, yine ön fren yukarıda kavrayacağından ayarını yapmalı ve frenlemelerde buna dikkat etmelisiniz..
Öncelikle fren hidrolik sıvısı/yağı nedir ona bakalım:
Motosikletlerimizin ve daha genel olarak otomobillerin fren sistemleri hidrolik prensiplerine göre çalışır. Sıkıştırılamayan bir sıvı ile dolu olan kapalı sisteme bir tarafından basınç uygularsanız (fren elciği ya da fren pedalı) diğer uçtaki pistonda güç elde edersiniz. Bu güç de fren balatalarını fren disklerine ya da kampanalara bastırarak yavaşlamanızı sağlar. Bu sırada açığa çıkan ısının bir kısmı metal aksam vasıtası ile fren sıvısına aktarılarak onun da ısınmasına sebep olur.
hidrolik sıvısının/yağının tiplerine gelince, kimyasal olarak 2’ye ayrılır
Fren hidrolik sıvısının/yağının tiplerine gelince, kimyasal olarak 2’ye ayrılır:
1. Silikon temelli yağlar (DOT 5):
a. Silikon içerir
b. Boyaya zarar vermez
c. Daha fazla sıkıştırılabilir olduğu için frenlerde süngerimsi bir his oluşturur.
d. Suyla karışmaz dolayısı ile fren sisteminde su/yağ/su/yağ şeklinde bir durum oluşur. (Zararı konusuna daha sonra geleceğiz)
2. Polyglycol Ether temelli yağlar (DOT 3, DOT 4, DOT 5.1):
a. Boyalı ve plastik yüzeylere ciddi şekilde zarar verir. Kullanırken son derece dikkatli olunmalıdır. Aynı şekilde deri ve gözler ile teması kesinlikle önlenmelidir. Temas durumunda hemen çok bol su ile yıkanmalıdır.
b. Su ile karışabilir.
c. Silikon temelli sıvılar gibi frenlerde süngersi bir hisse yol açmaz.
dot nedir?
Department of Transportation (Ulaştırma Birimi) kelimelerinin kısaltmasından oluşturulmuş bir Amerikan standardını belirtir. DOT sayıları fren sıvılarının KURU ve ISLAK kaynama derecelerine göre belirlenir.
Fren sıvısının kaynama derecesi DOT tipine ve içindeki su miktarına bağlı olarak değişir. Fren sıvısı havanın içindeki nemi çeker. İşte bu yüzden fren sıvılarını kullandıktan sonra kutunun kapağını hemen sıkıca kapatmanız gerekir. En sağlıklısı küçük ambalajlarda alıp ihtiyaç kadarını kullanıp kalanını uygun şekilde yok etmektir.
fren sıvısının içine su karışması neden zararlı
Fren sıvılarının kaynama derecelerine göre sınıflandırıldığını söylemiştik. Sıvıya karışan su sıvının kaynama derecesini düşürerek frenlerin daha çabuk işe yaramaz hale gelmesine sebep olur. Kaynama sonucu ortaya çıkan buhar basınç uygulandığında sıkıştırılabileceği için pedala ya da elciğe uygulanan basınç, kaliperdeki pistona iletilemeyecek, dolayısı ile frenleriniz tutmayacaktır
hidrolik fren sisteminde sisteme su girmesini engellemek için yapılması gerekenler
Fren hidrolik rezervuarlarının kapaklarını sıkı bir şekilde kapalı tutun ve açmak zorunda kaldığınızda ya da sıvıyı doldurduktan/tamamladıktan sonra hemen kapatın.
• Yılda bir kere mutlaka fren hidrolik sıvısını değiştirin
• Yıllık fren sıvısı değişiminde yeni ve kapalı bir ambalajdaki sıvıyı kullanın ve kalanını saklayıp tekrar kullanmaktan kaçının.
fren hidroliginin degiştirilmesi işlemi
Fren hidroliği değiştirmek
basit bir işlemmiş gibi görünse de aslında çok titiz ve dikkatli yapılmadığı takdirde kesinlikle ciddi kazalara sebeb olacaktır. İlk olarak şunu bilmeliyiz, fren hidroliği 2 kişi olmadan KESİNLİKLE değiştirilmez.
İlk olarak bir kişi elinde uygun anahtarıyla önce arka teker yanındaki pistonun önünde bulunan (her araçta hemen hemen aynıdır 8lik veya 6lık yıldız anahtar) tapaya anahtarını yerleştirerek hafifçe gevşetir , hidrolik damlamaya (aman birden açmayın hidrolik içeride sıkışmış halde olacağından birkaç metreye fışkıracaktır) başlayıncaya kadar gevşetir.Yavaşça gevşetmeye devam edilir ve hidroliğin akmasına izin verilir (bu sırada küçük bir kap bulundurulmalı , hidroliğin oraya akışı sağlanmalıdır) hidrolik akışı yavaşladığında tapa sıkılmaz hafif boş bırakılır (tapanın ucu tabiri caizse çük şeklindedir gevşediğinde oradan akar sıkıldığında damlatmaz, komple sökülmez) ve fren pompalanmaya başlanır. Her pompa yapılışında hidrolik kutusundan boruya doğru basınç yapar ve açık tapadan akmaya başlar, şiddetli olarak pompalarsanız fışkıracaktır
Hidrolik tamamen boşalıncaya kadar bu işlem uygulanır ve tapa hafifçe sıkıştırılır.
Hidrolik yağı seledeki arkadaş tarafından fren hidrolik kutusuna ağzına kadar doldurulur ve kapak sıkıca kapatılır. fren pompalanır, sıkıştığında arka tapa açılır , biriken hava ve bir kısım köpüklü hidrolik gelir. Tapa kapatılır, tekrar pompalanır sıkıştığında yine tapa açılır. Bu işlemi 3/4 kez yaptıktan sonra fren pompalanırken iyice şişmiş ve yukarıda kalmış pedal basılı tutulurken (pedal yukarıdan aşağı inene kadar baskı bitmemeli, baskı bittiğinde pedal boşa bırakılmamalı ve tapa sıkıştırılmadan pedal boşaltılmamalıdır) tapa aniden açılır ve hidroliğin fışkırması gözlenir, eğer köpüklenme yok ise 4/5 kez daha yapılarak tapa sıkıştırılır. Eksilen fren hidrolik kutusuna tekrar hidrolik yağı seviyesine kadar konur.Pedal pompalanmaya başlanır , pedal basılı ve tapa hafifçe açılarak hidroliğin basıncı ve köpüksüz olduğu görüldüğünde tapa iyice sıkıştırılır.
Ön frenler içinde yukarıdaki şekilde işlem uygulanarak, üstübü veya bez ile tüm kaliperler temizlenmeli, lastiklere sıçramışsa su ile yıkanmalıdır. Balatalar bulaştıysa suyla yıkanmalı ve balatanın kuruması beklenmelidir.
Test için kısa mesafelerde ani frenler yapılır. Hidrolik yeni değiştiğinden frenlerde sertlik hissedilecektir bu normaldir. Fren pedalınızın ayarı biraz yukarıda kalabilir ayarlatma isteyebilir, yine ön fren yukarıda kavrayacağından ayarını yapmalı ve frenlemelerde buna dikkat etmelisiniz..
