Ynt: Doluluk Oranına Göre Deep Cycle Jel Akü Voltaj Değerleri
Ben konunun başında dediğim gibi bahsettiğim deep cycle jel aküyü elektrikli mopedde kullanıyorum. Bu konuya özel maalesef ciddi bir bilgi yok. Birkaç Türkçe site var onlar da heralde birbirinden kopyalamış. Aküleri mutlaka tam deşarj etmek gerektiğini böylece en uzun çevrim ömrü olacağını iddia ediyorlar. Hatta moped yürümez hale gelince arka tekeri ayaklık üzerine kaldırıp farları da açıp dip gaz vererek iyice bitirmeyi öneriyorlar. Bu konuda tamir ve satış işleri yapan bir site ise DC-DC konvertör ile 10.5 voltta beyin tarafından kapatılan aküleri 7 volta kadar deşarj etmeyi bile öneriyor ve bunun için parça satıyor.
Ancak benim çeşitli yabancı sitelerde yaptığım araştırma sonucu edindiğim bilgiler veya bu sayfa gibi direk elektrikli moped ile ilgili olmasa da genel anlamda deep cycle aküler ile ilgili bilgi veren sitelerin neredeyse tamamında ne kadar az deşarj edilerek kullanılırsa akünün maksimum ömrü olacağı yazılıyor.
Genel kanı güvenli derin deşarjın maksimum %80, minimum %10 ancak en idealinin ortalama %50 olacağı. Buna gerekçe olarak ise sürekli derin deşarj edilen akülerde, derin deşarj sırasında doğal olarak oluşan sülfat kristallerinin, daha hafif deşarj edilenlere göre daha sert, büyük, düzensiz şekillerde olması ve bunun sonucu şarj sırasında tekrar kullanılabilir elektrolite dönüşmesinin daha zor olması. Böylece her derin deşarjda, sığ deşarjlara göre daha yüksek oranda şekillenen kapasite kaybı.
Ancak kafamın karıştığı nokta; bu konu ile ilgili verilen grafiklerde Ferhat Bey''in de söylediği gibi %100 deşarjda 300 çevrim ise %30 deşarda 900-1000 çevrim verilmiş olması. Yani %100 deşarda 300, %50 deşarjda 1000 verilse, grafikler ile açıklama tutarlı olacak, ancak grafikler sanki deşarj derinliğinin sadece kullanım zamanı yönünden akünün daha erken kullanım dışı kalacağını ancak aküden alına enerjinin veya faydalanma miktarının aynı olacağı anlamına geliyor gibi.
Olayı bizim mopedler açısından yani her çevrimi gidilecek km olarak düşünerek somutlaştırırsak, deşarjdan sonra beklemeden hemen şarja bağlamak şartıyla % kaç oranında deşarj edersek edelim her türlü aynı km'yi yapmış olmaz mıyım?
Hatta akünün hiç kullanılmadan da belirli bir yıl ömrü de olduğunu düşünürsek eğer günlük km ihtiyacı fazla olan biri için sürekli derin deşarjla akünün yıl ömrü dolmadan aküden maksimum faydalanacağını söyleyebilir miyiz? Bir de benim kullandığım mopedin kitapçığında akülerin ömrü için kullanım şartlarına göre 6 ay ile 1 yıl arası değişir yazılmış.