Tekrar merhaba.
Murat kardeşimizin sorusuna Ünal kardeşimiz cevap vermiş.
Ben de bildiklerimi paylaşayım,siz içinden seçin.
Araçta normal şanzımandan başka malum bir yavru şanzıman yani arazi şanzımanı daha vardır.
Ortanca kol bu arazi şanzımanının ağır devirde veya hızlı devirde dönmesini sağlar.
Üç konumu vardır.Hızlı devir,boş ve ağır devir.Boş konumunda ana şanzıman da devreden çıkar.
Araç çekilmeden yada itilmeden yürümez.Çekme,itme ve sabit noktayken vinçlemede kullanılır.
En küçük kol ise özellikle ağır devirdeyken gücün ön ve arka şaftlara eşit iletilmesini sağlar.
Normalde zaten sürekli dört çeker olan aracınızda bu durum avaredir.Bulduğuna güç gider.
Fakat orta kilidi devreye aldığınızda ön ve arka şaft eşit oranda tahrik olur.
Yani avarelik ortadan kalkar.
Şimdi diferansiyel kilidinden bahsedelim.Diferansiyel,virajlarda aracın kasılmadan dönmesini sağlar.
Tören geçişinde sağa dönerken,sağ baştaki asker yerinde sayar,en soldaki en geniş adımı atar hesabı.
Diferansiyel tam kilidinde,sağdaki yerinde saymıyor ve öndekilerin çekiştirmesiyle mecburen dönüyor.
Aynı durum ön diferansiyel içinde geçerli şeklinde düşünün.Bu durumda direksiyon mafsalları zorlanıyor.
Burada Ünal kardeşimizin yazdıkları önemlidir.Arazi dışında her türlü kilitte mekanik sistem zorlanır.
Arazide de zorlanır ama ihtiyaçtır.Arazi dışında sürat fazla olduğundan kırılma riski vardır.
Zorlu bölge geçildikten sonra bu sistemlerin sağlığı için devre dışı bırakılmaları doğrudur.
Bakımlı araçlarda kilitten çıkmada zorlanmazsınız.Yine de bir kaç metre geri gitmek emniyettir.
Diferansiyel kilidi olmayan bir araç tekerlerden biri boşa düşünce o dingilde çekerini kaybeder.
Diğer dingilde ikiside sağlam basıyorsa o sayede kendini çıkarmaya çalışır.
Fakat aracın duruş pozisyonu uygunsuzsa,ivmelenmeyi sağlayamıyorsa diğer dingilde işe yaramaz.
O zaman şanzıman kilidi devreye girer ve gücü öne arkaya eşit dağıtarak sağlam basan dingile güç verir.
Tüm bunlara rağmen iyice uygunsuz bir diklikte ve ağır bir halde kaldıysanız yine sıkıntı olabilir.
İşte son çare o zaman da varsa diferansiyel kilidinizi veya kilitlerinizi devreye almanız gerekir.
Böylelikle tüm tekerlerinizde aynı anda(çapraz yada tek taraflı askıda kalsanız bile)çeker durumdasınızdır.
Bu durumda çıkamayacağınız yer ve durum olmaz.(araç her iki diferansiyelin üstüne oturmadıysa)
Araçlar tüm donanımlarıyla arazide iş yapar.Kilit var her yerden geçerim düşüncesi pek doğru değildir.
Lastikler uygun değilse basit bir yerde kalabilirsiniz.Lastik uygun basınç uygun değilse de kalabilirsiniz.
Araç gereğinden fazla ve dengesiz yüklüyse,römorkluysa vs bir sürü etken durumları değiştirir.
O zamanda pilotaj,tecrübe devreye girer.Buna rağmen görüş açısı,yağmur vs her durumda herşey olur.
İşin zevki biraz da doğa ile arazi ile mücadele etmekten geçiyor zaten.
Bazı bilgi ve tecrübelerimdir,faydalı olmasını umarım.